Op 11 mei sturen inwoners van Bonaire samen met Greenpeace een sommatiebrief naar premier Rutte. In de brief eisen zij dat de regering Bonaire beschermt tegen de gevolgen van klimaatverandering. Gevolgen die nu al gevoeld worden op het eiland. De sommatiebrief is de laatste waarschuwing aan de overheid om snel minder CO2 uit te stoten en concrete maatregelen te nemen om Bonaire veilig te houden. Nu én in de toekomst.
Zeespiegelstijging en hitte raken het dagelijks leven van bewoners van Bonaire nu al. Toch neemt de overheid Bonaire amper mee in de klimaatplannen, terwijl het eiland een ‘bijzondere gemeente’ is in Nederland. Als hier geen verandering in komt, dreigt een groot deel van het eiland in de nabije toekomst te overstromen. De eisers uit Bonaire willen hun eiland behouden en stellen de Nederlandse regering daarom aansprakelijk.
Deze inwoners eisen klimaatrechtvaardigheid voor Bonaire
De sommatiebrief die bezorgd is aan premier Rutte is een laatste waarschuwing voordat de eisers de Nederlandse Staat dagvaarden bij de rechtbank. Met Caribische diaspora waren wij aanwezig bij het Torentje met een spandoek waarop staat: ‘Wij eisen rechtvaardigheid – Klimaatzaak Bonaire’.
In de brief benadrukken de eisers van Bonaire dat ze klimaatrechtvaardigheid en een veilige toekomst voor hun eiland willen. Een van hen is Jackie Bernabela, 65 jaar en docente: ‘Ik zie dat klimaatverandering effect heeft op Bonaire, ook al is ons eiland klein en onze uitstoot ook. Tot nog toe luisteren ze niet naar ons. Als er geen druk wordt uitgeoefend op Den Haag, gebeurt er niks op Bonaire.’
Danique Martis (25) is sociaal werker op Bonaire en eist actie: “Het is belangrijk dat de Nederlandse regering verantwoordelijkheid neemt. Caribisch Nederland is al te lang vergeten. Wij willen klimaatrechtvaardigheid. Voor Europees Nederland zijn er wel plannen voor bescherming tegen de stijgende zeespiegel en andere gevolgen van de klimaatcrisis, maar voor Bonaire nog niet.”
De regering is aansprakelijk
De regering heeft de plicht om ons allemaal te beschermen tegen overstromingen of andere levensbedreigende gevolgen van de klimaatcrisis. Dat is een mensenrecht, en dan zou het dus niets moeten uitmaken of je op Bonaire, op Ameland of in Valkenburg woont.
Maar de regering kiest er tot nu toe voor om de inwoners van Bonaire niet te beschermen, terwijl dat hard nodig is. Daarom stellen wij vandaag samen met inwoners van Bonaire de Nederlandse Staat aansprakelijk. Samen met de eisers beroepen we ons op mensenrechten die de overheid moet beschermen.
Samen met de eisers van Bonaire vragen we om rechtvaardig klimaatbeleid:
- De regering moet gevaarlijke klimaatverandering tegengaan door haar fair share leveren aan het doel van maximaal 1,5 graad opwarming wereldwijd en de CO2-uitstoot sneller terug te dringen. De uitstoot binnen de Nederlandse grenzen moet voor 2040 terug te brengen tot nul, wat volgens onderzoek haalbaar is.
- De regering moet plannen maken om inwoners van Bonaire te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, die nu al gevoeld worden.
De wetenschappelijke achtergrond van de eisen in klimaatzaak Bonaire
Het uitgebreide onderzoek van de wetenschappers van de Vrije Universiteit (VU), in opdracht van Greenpeace, toont de urgentie aan van klimaatactie voor Bonaire. Het onderzoek liet zien dat eind deze eeuw een vijfde van Bonaire al kan overstromen, waaronder delen van de hoofdstad Kralendijk. Bij stormen neemt het risico op overstromingen verder toe. Ook krijgt het eiland te maken met toenemende hitte en het afsterven van koraal. Dit raakt de gezondheid van de mensen op het eiland, die ook hun banen, land en belangrijk cultureel erfgoed dreigen te verliezen.
Het onderzoek van de VU onderstreept dat de regering alles in haar macht moet doen om klimaatverandering zoveel mogelijk te beperken. Voor de toekomst van Bonaire is het cruciaal om de wereldwijde opwarming tot onder de 1,5 graden te beperken, de grens die is afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs. De gevolgen zullen dan nog steeds ernstig zijn, maar de grootste risico’s kunnen voorkomen worden.
Om die reden eisen we in de sommatiebrief bescherming tegen de klimaatgevolgen die Bonaire gaan raken, ook bij een opwarming van minder dan 1,5 graden. En daarnaast ook de inzet van de overheid om de opwarming niet verder te laten oplopen, want je kan niet dweilen met de kraan open. Als de overheid op beide punten ingrijpt, kunnen we nog zorgen voor een leefbare toekomst voor Bonaire.
Succesvolle rechtszaken
Deze klimaatzaak die we samen met inwoners van Bonaire voorbereiden staat niet op zichzelf. Er is een wereldwijde beweging gaande voor klimaatrechtvaardigheid. Die beweging wordt geleid door bewoners van kustgebieden, eilanden en andere gemeenschappen. Zij worden het hardst getroffen in de klimaatcrisis, terwijl ze daar het minst aan bijdragen. Dat geldt ook voor Bonaire. Wereldwijd raken steeds meer mensen hun gezondheid, levens, huizen en leefomgeving kwijt.
Tegen dit onrecht, komen mensen over de hele wereld in actie. Zij gebruiken succesvol het recht om klimaatactie af te dwingen. En winnen grote en belangrijke rechtszaken die overheden en vervuilende bedrijven verantwoordelijk houden.
Steun de klimaatzaak Bonaire
Met deze klimaatzaak kunnen de inwoners van Bonaire iets baanbrekends bereiken: dat zwart op wit staat dat een overheid de plicht heeft iedere inwoner te beschermen in de klimaatcrisis. Dat zou niet alleen voor inwoners van Bonaire een wereld van verschil betekenen, maar ook voor mensen in andere kwetsbare gebieden op de wereld.
Jij kunt helpen deze klimaatzaak tot een succes te maken, door naast de inwoners te gaan staan en medestander te worden. Hoe meer steun, hoe krachtiger onze vuist richting de regering in Den Haag.
De overheid moet ons beschermen in de klimaatcrisis, maar doet dit niet. Al helemaal niet voor Bonaire. Inwoners van Bonaire en Greenpeace stappen naar de rechter, als het kabinet nu niet in actie komt.