Türkiye’nin hayranlık uyandırıcı doğal hazinelerinden bir tanesi de ormanlar ve o ormanların saygıda kusur etmediğimiz yaşlı ağaçları. Bugün en güzel kıyafetlerimizi giyiyoruz ve 4115 yaşındaki büyüğümüzden başlayarak anıt ağaçlarımızı dolaşıyoruz.
Zonguldak’ın Alaplı İlçesi’nde bulunan bu kadim taxus baccata, nam-ı diğer porsuk ağacı, mini mini bir filiz olarak hayat bulduğunda, Orta Bronz Çağı başlamak üzereydi. 23 metre boyundaki bu kıymetli büyüğümüz, Anadolu’nun bilinen en yaşlı ağacı ve dünyanın en yaşlı beş ağacından biri olmasına rağmen hayatının baharında! Her şey yolunda giderse 4000 yıl daha yaşayacağı ön görülüyor.
Antalya Kumluca’da bir sedir ambar katran (cedrus libani) ağacı var ve 2327 yaşında. Toros Dağları’nın bir yamacında serpilen 25 metrelik bu ağaç için yerel ağızda şöyle de diyebiliriz: “Huna bakıveren gocuman!” Dibek Tabiat Koruma Alanı sınırları içinde bulunan bu sedir, ikinci durağımızdı, hazır Akdeniz Bölgesi’ndeyken üçüncü büyüğümüze doğru yola çıkalım.
Kahramanmaraş’a geldik. Onikişubat İlçesi’nde 19 metre boyunda bir Doğu Çınarı (Platanus Orientalis) var. Gövdesi 7.6 metre. Yaşı 2280. Bu demek oluyor ki bu çınar henüz ilk fotosentezini yaparken, Persler bu bölgeyi yönetiyordu.
Konya Taşkent’te kendi türünde Türkiye’nin en yaşlısı olan bir ağıl ardıç (jeniperus foetidissima) ağacı var. Tam 2001 yaşında. 22 metre boyunda. 10-11 kişi elele tutuşarak gövdesini sarabiliyoruz. Güzel kokan yapraklarını kışın da dökmüyor, erozyonu da önlüyor. Kadim ardıç ile vedalaşıp son büyüğümüzü ziyaret etmek üzere Samandağ’a gidiyoruz.
Bugün ziyaretine gittiğimiz ikinci yaşlı doğu çınarı, Hatay Samandağ’da. 2000 yaşında. Boyu 17 metre, gövdesinin çapı ise 7.5 metre. Yanına gelip birlikte fotoğraf çektireni bol.
Türkiye’nin şaşırtıcı çeşitliliğe sahip doğasını daha da muhteşem kılan pek çok anıt ağaç var. Daha fazlasını keşfetmek ve bilgi sahibi olmak istersen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın anitagaclar.gov.tr adresini ziyaret edebilirsin. Belki senin bulunduğun yere yakın bir büyük ağaç vardır ve ziyaretine gidip, kadim dallarının altında soluklanırken doğanın mucizelerinin sessizce büyüdüğünü hissedersin.
