วิธีที่จะทำให้การเก็บขยะพลาสติกตามชายหาดให้เห็นผลอย่างแท้จริงนั้นก็คือการเรียกร้องให้แบรนด์ผู้ที่เป็นต้นทางของมลพิษพลาสติกเป็นผู้รับผิดชอบ
สภาพของหาดชารากาส เมืองอีเวีย ประเทศกรีก เพียงแค่ 8 เดือนหลังจากการทำความสะอาดชายหาด
ขณะที่ปัญหาของมลพิษพลาสติกกำลังเป็นที่สนใจของประชาชนจากการที่มันเป็นภัยคุกคามต่อสิ่งมีชีวิตในทะเลและสิทธิมนุษยชน แต่การรับผิดชอบของบริษัทที่แข่งกันผลิตพลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้งออกมายังคงเรียกความสนใจให้กับสาธารณะชนไม่ได้มากนัก เราอาจจะคาดหวังให้มีทางออกที่มีประสิทธิภาพไม่ได้หากการปฏิบัติของบริษัทยังคงผลักภาระให้ผู้บริโภคและการจัดการขยะ
เมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว กรีนพีซพร้อมกับเครือข่าย Break Free From Plastic ได้ร่วมกันทำกิจกรรมสำรวจขยะกว่า 42 ประเทศทั่วโลก ผู้เขียนได้ร่วมกิจกรรมสำรวจขยะบริเวณชายหาดชารากาสร่วมกับอาสาสมัครกว่าร้อยชีวิต พวกเราสามารถเก็บขยะพลาสติกได้เทียบเท่ากับรถบรรทุก 3 คัน ขยะพลาสติกแต่ละชิ้นสามารถมองเห็นโลโก้ของแบรนด์นั้น ๆ ได้อย่างชัดเจน ระหว่างกิจกรรมสำรวจขยะ อาสาสมัครได้รวบรวมข้อมูลของขยะกว่า 3,000 ชิ้นและเปิดเผยชื่อแบรนด์ที่ผลิตขยะพลาสติกออกมามากที่สุดซึ่งปลายทางของขยะเหล่านั้นไม่สมควรที่จะเป็นชายหาด
รูปแบบของขยะหลากหลายชนิด หลากหลายรูปแบบบนชายหาดชาการาส
ในช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมา เรากลับไปที่ชายหาดแห่งนี้อีกครั้งเพื่อทำการบันทึกสภาพของชายหาด ไม่น่าเชื่อว่าเพียงแค่ 8 เดือนหลังจากการลงแรงใจและแรงกายในการทำความสะอาด ชายหาดแห่งนี้กลับเต็มไปขยะพลาสติกเหมือนเดิม เมื่อพวกเราลองดูขยะเหล่านี้ใกล้ ๆ ก็ยิ่งบั่นทอนกำลังใจของพวกเรา ขยะพลาสติกชนิดแข็งกระจัดกระจายอยู่บริเวณริมทะเล และขยะพลาสติกน้ำหนักเบาจำพวก แก้วพลาสติก ขวดน้ำพลาสติก และบรรจุภัณฑ์ใส่อาหารเข้าไปติดอยู่ในพุ่มไม้
ชายหาดชาการาสถูกปกคลุมด้วยขยะพลาสติกชิ้นเล็กชิ้นน้อย
การใช้พลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้งมากเกินไปกำลังเปลี่ยนแปลงโลกนี้ให้กลายเป็นดาวเคราะห์แห่งพลาสติก และการทำความสะอาดชายหาดจะได้ผลเมื่อพวกเราลดการใช้พลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้งตั้งแต่แหล่งกำเนิด พวกเราควรที่จะปกป้องความสวยงามและคุณค่าของมหาสมุทรให้มากกว่านี้เป็นร้อยเท่าพันเท่า เพราะมหาสมุทรเป็นที่ ๆ ทุกอย่างถูกทิ้งลงไปซึ่งสะท้อนถึงการบริโภคอย่างเกินความจำเป็นของมนุษย์ได้เป็นอย่างดี
ประชาชนหลายพันคนและองค์กรหลายพันแห่งทั่วโลกพร้อมใจกันใส่ถุงมือและลงมือทำความสะอาดขยะพลาสติกที่กำลังทำให้โลกใบนี้ต้องสำลัก และพวกเขายังคงต้องทำต่อไป ถึงแม้กระนั้นขณะที่การทำความสะอาดชายหาดทำให้โลกใบนี้น่าอยู่ขึ้น แต่ก็เป็นเพียงแค่ทางออกระยะสั้นเท่านั้น สิ่งที่เราต้องการคือการเปลี่ยนแปลงที่ตัวระบบ พวกเราต้องการให้บริษัทลงทุนกับระบบจัดส่งผลิตภัณฑ์ของพวกเขาก่อนที่จะมาถึงมือผู้บริโภค พวกเราต้องเปลี่ยนผ่านวัฒนธรรมการโยนทิ้งขว้างและน้อมรับระบบการเติมและการนำกลับมาใช้ซ้ำ การที่จะใหความเปลี่ยนแปลงนี้เกิดขึ้น เราต้องลงมือทำให้มากกว่าการทำความสะอาดชายหาด เราต้องทำให้คนเห็นว่าปัญหาขยะพลาสติกมีแหล่งที่มาที่เห็นได้อย่างชัดเจน นั่นก็คือบริษัทและแบรนด์ต่างๆ ที่กระหน่ำผลิตคลื่นพลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้งเข้าสู่ตลาด
นักกิจกรรมกรีนพีซพร้อมป้ายข้อความ “ลดเพียงครั้งเดียวหรือต้องทำความสะอาดตลอดไป”
หากปล่อยให้บริษัทและแบรนด์ผลิตพลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้งต่อไปเรื่อยโดยที่พวกเราไม่เรียกร้อง ปัญหาขยะพลาสติกก็จะยังคงเป็นปัญหาคาราคาซัง ครั้งต่อไปหากคุณมีโอกาศได้จัดกิจกรรมทำความสะอาดชายหาดนอกจากจะทำความสะอาดแล้วอย่าลืมที่จะลองสำรวจขยะดูว่าคุณเจอแบรนด์ไหนเยอะที่สุด เรามีคู่มือสำรวจขยะไว้ให้คุณได้ดาวน์โหลดที่นี่ (พบกับฉบับภาษาไทยได้เร็ว ๆ นี้)
บทความชิ้นนี้แปลมาจากภาษาอังกฤษ อ่านต้นฉบับได้ที่นี่