การออกไปชอปปิง ซื้อเสื้อผ้า รองเท้า เครื่องประดับ ทำให้คุณมีความสุขหรือเปล่า? เมื่อความรู้สึกตื่นเต้นหลังการชอปปิงหายไป ของใหม่ที่คุณรักจะถูกทิ้งขว้างหรือเปล่า?

รายงานของกรีนพีซที่สำรวจพฤติกรรมการจับจ่ายของคนทั่วโลกพบว่า เราซื้อสินค้ามาเกินกว่าความจำเป็นที่ต้องใช้ ผลพบว่าชาวฮ่องกง 2 ใน 3 คนสารภาพว่าพวกเขามีข้าวของเครื่องใช้ที่ไม่ต้องการ เช่นเดียวกับชาวจีนกว่าร้อยละ 60 และชาวเยอรมัน อิตาลี มากกว่าครึ่ง ปัจจุบันการบริโภคจนล้นเกินนั้นกลายเป็นวัฒนธรรมของพวกเราไปแล้ว

Overconsumption Issue in Hong Kong. © Patrick Cho / Greenpeace

ปัจจุบันชาวฮ่องกงกำลังเผชิญกับปัญหา การบริโภคที่ล้นเกิน ภาพนี้สื่อสารในเชิงสัญลักษณ์ว่า ผู้หญิงซื้อเสื้อผ้าจำนวนมากจนล้นตู้เสื้อผ้า

คำตอบที่เชื่อมโยงกับผลสำรวจนี้เกี่ยวข้องกับสภาวะทางอารมณ์และสังคม จริงอยู่ที่การชอปปิงช่วยฆ่าเวลา สลายความเครียด ทำให้เรารู้สึกอิสระมากขึ้น และหากเราไม่ได้ชอปปิงเราอาจรู้สึกเบื่อหรือซึมเศร้า เช่นเดียวกับใครอีกหลายคนในเอเชียตะวันออก แต่การชอปปิงก็ทำให้เรารู้สึกผิดได้ด้วย เราอาจรู้สึกผิดกับการชอปปิงแบบหน้ามืดตามัว หรือพยายามปกปิดคนอื่นไม่ให้รู้ว่าพฤติกรรมการจับจ่ายใช้สอยของเราเป็นอย่างไร เราถลุงเงินไปกับอะไร ลึกๆนั้นเรารู้อยู่แล้วว่าการชอปปิงไม่ได้ทำให้เรามีความสุข เราแค่รู้สึกตื่นเต้นในช่วงที่ได้ออกไปเดินดูสินค้า

Shopping Reflection Season in China. © Greenpeace / Yan Tu

ร้านขายสินค้ามือสองในจีน การขายสินค้ามือสองแม้ว่าเป็นการนำสินค้ากลับมาใช้ใหม่อีกครั้ง แต่ด้วยความต้องการซื้อสินค้าใหม่เรื่อยๆ อาจทำให้แนวคิดการขายสินค้ามือสองไม่ใช่ทางออกที่ยั่งยืนในการลดการบริโภคที่ล้นเกิน

ทั้งนี้การบริโภคที่ล้นเกินยังเป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม แม้แต่เสื้อผ้าเราก็ใช้แล้วทิ้ง ผลิตภัณฑ์หลายชนิดถูกทิ้งกลายเป็นขยะ อุตสาหกรรมสิ่งทอปล่อยสารพิษปนเปื้อนลงสู่แม่น้ำ ทะเลและมหาสมุทร และอย่าลืมว่าบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ห่อหุ้มสินค้าของเรานั้นเป็นพลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง และมีเพียงร้อยละ 9 ของพลาสติกจากขยะพลาสติกทั่วโลกเท่านั้นที่เข้าสู่กระบวนการรีไซเคิลอย่างถูกต้อง

เราจะหยุดการบริโภคที่ล้นเกินได้อย่างไร?

ปัจจุบันชาวฮ่องกงกำลังเผชิญกับปัญหา การบริโภคที่ล้นเกิน ภาพนี้สื่อสารในเชิงสัญลักษณ์ว่า ผู้หญิงซื้อเสื้อผ้าจำนวนมากจนล้นตู้เสื้อผ้า

ปรับกระบวนการให้ช้าลง

แบบสำรวจชิ้นดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า การโฆษณา โปรโมชั่น หรือปุ่ม “คลิกสั่งซื้อ” นั้นถูกดีไซน์ให้เป็นกลเม็ดให้คนที่เห็นข้อความเกิดความอยากซื้อ โดยคำสั่งซื้อจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อแบรนด์โชว์สิ่งเหล่านี้ให้กับผู้ซื้อบ่อยๆ ในทางกลับกันคำสั่งซื้อจะน้อยลงก็ต่อเมื่อมีการโชว์โฆษณา โปรโมชั่น ปุ่มคลิกสั่งซื้อ ที่น้อยลง

ทบทวนความจำเป็นของสินค้าที่อยากได้

คราวหน้าหากคุณกำลังอยากซื้ออะไรผ่านช่องทางออนไลน์แล้วล่ะก็ ให้เวลาตัวเองได้ทบทวนให้ดีเกี่ยวกับความจำเป็นในตัวสินค้านั้นๆ ว่ามีความจำเป็นหรือไม่ หรือเป็นเพียงความอยากได้เพียงชั่วครู่ ตัดสินใจอย่างถี่ถ้วนหากคุณยังคงคิดถึงสินค้าตัวนั้นอยู่ในเช้าวันถัดมา หรือหยุดการซื้อสินค้าออนไลน์ผ่านมือถือ แล้วออกไปดูผลิตภัณฑ์จริงในห้างสรรพสินค้าแทน วิธีนี้จะทำให้เราไม่ชอปปิงจนหน้ามืดตามัว

ลดการซื้อ เพิ่มไอเดียสร้างสรรค์

Make Something Week in Hong Kong. © Patrick Cho / Greenpeace

กิจกรรม Make Smthng Week เป็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นทั่วโลก นำเสนอทางเลือกการลด การบริโภคที่ล้นเกิน กิจกรรมนี้มีผู้ที่สนใจเข้าร่วมงานหลายพันคนทั่วโลก

แทนที่เราจะซื้อเพิ่ม ลองเปลี่ยนมาสร้างสรรค์ประดิษฐ์สิ่งของขึ้นมาใหม่ เพราะเราจะใช้ไอเดียเพื่อลดการบริโภคในด้านต่างๆ เช่น แฟชั่น อาหาร พลาสติกที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง และอื่นๆ เราพบว่าเราสามารถนำความคิดสร้างสรรค์มาเปลี่ยนของเก่าให้กลับมาเป็นใหม่อีกครั้ง เราสามารถ รีไซเคิล ซ่อมแซม ประยุกต์ สิ่งของที่เรามีด้วยศิลปะงานคราฟท์

ปัจจุบัน หลายคนเริ่มหันมาสนใจการซื้อเสื้อผ้าน้อยลง ดัดแปลงมากขึ้นเพื่อความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม เรายังคงรักแฟชั่นได้แต่อยากให้แฟชั่นที่เรารักนั้นเป็นแฟชั่นที่ยั่งยืนต่อโลกของเราด้วย

 

Primary Forest in Papua. © Ulet  Ifansasti / Greenpeace
ร่วมปกป้องป่าฝนเขตร้อน

ป่าฝนเขตร้อนที่เป็นบ้านของอุรังอุตังกำลังถูกทำลายจากการขยายพื้นที่ปลูกปาล์มน้ำมัน หากเราไม่ทำอะไรเลย ถิ่นที่อยู่อาศัยของเหล่าสัตว์ป่าจะถูกทำลาย

มีส่วนร่วม