W swoim najnowszym dokumencie David Attenborough pokazuje przygnębiający obraz ogromnej utraty wielu gatunków roślin i zwierząt, spowodowanej działalnością człowieka. Piętno, jakie odcisnęliśmy na różnorodności biologicznej, powinno być dla nas ostrzeżeniem – na skraju wyginięcia jest około miliona gatunków roślin i zwierząt. Poznajcie 18 gatunków, które wymarły w ciągu ostatnich 100 lat i sprawdźcie, co doprowadziło do ich wyginięcia.

Świergotka rajska
Gatunek wymarły od lat 20. XX wieku

Dawniej występująca we wschodniej Australii, świergotka rajska nie była widziana od 1928 roku. Zgodnie z „Czerwoną Listą” zagrożonych gatunków Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN), wyginęła głównie w wyniku suszy, nadmiernego wypasu zwierząt gospodarskich i wycinki drzew eukaliptusowych.

Wilk sycylijski – Canis lupus cristaldii
Gatunek wymarły od lat 20. XX wieku

Według badań Muzeum Historii Naturalnej w Weronie, wilk sycylijski został wytępiony przez ludzi ze względu na swój apetyt na zwierzęta hodowlane. Uważa się również, że wilkom – będącym gatunkiem endemicznym na Sycylii – zabrakło pożywienia w wyniku kryzysu ekologicznego na wyspie.

Wilk workowaty (Wilkowór tasmański)
Gatunek wymarły od lat 30. XX wieku

Europejscy koloniści bali się wilka workowatego i uważali go za szkodnika stad owiec. Dlatego tępili go, by zmniejszyć jego liczebność. W późniejszych latach, gdy wilk workowaty stał się rzadszy, głównym powodem jego odławiania były pokazy w muzeach i ogrodach zoologicznych. Ostatni osobnik zmarł w ogrodzie zoologicznym w Hobart (Australia) w 1936 roku.

Motyl modraszek Glaucopsyche xerces
Gatunek wymarły od lat 40. XX wieku

Modraszki Glaucopsyche xerces zamieszkiwały nadmorskie wydmy półwyspu San Francisco. Naukowcy uważają, że wyginęły na początku lat 40. ubiegłego wieku. Jest to pierwszy amerykański gatunek motyla wymarły na skutek postępującej urbanizacji i rozrastających się miast, zajmujących jego siedliska.

Uchatka japońska (Uszanka japońska)
Gatunek wymarły od lat 50. XX wieku

Na uchatki japońskie polowano ze względu na ich skórę, wąsy, organy i tłuszcz, a także odławiano je i sprzedawano do cyrków. To, w połączeniu z prześladowaniem przez rybaków i prawdopodobnie odstrzeliwaniem przez żołnierzy, spowodowało ich wyginięcie. Ostatni raz widziano je w latach pięćdziesiątych XX wieku.

Pazurogon księżycowy
Gatunek wymarły od lat 50. XX wieku

Te niewielkie torbacze były powszechne w południowo-zachodniej i środkowej Australii do końca XIX wieku, gdy nastąpił silny rozwój populacji gatunków inwazyjnych sprowadzonych przez europejskich kolonistów, głównie lisów i kotów, które na nie polowały. Do lat 50. XX wieku przetrwały pojedyncze osobniki, a za datę ich wyginięcia uznaje się rok 1956.

Bawolec krowi – podgatunek Alcelaphus buselaphus buselaphus
Gatunek wymarły od lat 50. XX wieku

Aż do lat pięćdziesiątych XX wieku bawolce żyły na łąkach Afryki Północnej i uważa się, że widnieją one na dziełach sztuki znalezionych w grobowcach starożytnych Egipcjan. Według IUCN, ludzie intensywnie polowali na bawolce krowie od stuleci, ostatecznie doprowadzając do ich wyginięcia.

Ważka szablak z Wyspy Św. Heleny
Gatunek wymarły od lat 60. XX wieku

Ostatni osobnik ważki, występującej tylko na wulkanicznej wyspie św. Heleny na Atlantyku, został zaobserwowany w 1963 r. Uważa się, że jej zanik jest wynikiem poważnego zniszczenia jej naturalnych siedlisk po skolonizowaniu wyspy przez Europejczyków pod koniec XVI wieku. Do jej wyginięcia przyczyniły się również gatunki inwazyjne zawleczone na wyspę przez człowieka, takie jak Afrykańska żaba szponiasta.

Hawajka płomienna 
Gatunek wymarły od lat 60. XX wieku

Ten hawajski ptak ostatni raz widziany był w rezerwacie Kamakou w 1963 roku. Według IUCN, był to gatunek powszechnie tam występujący jeszcze w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku. Wymarcie hawajki płomiennej spowodowane było zniszczeniem jej naturalnych siedlisk i chorobą przenoszoną przez komary zawleczone do jej środowiska przez ludzi.

Rudawka guamska
Gatunek wymarły od lat 60. XX wieku

Według IUCN, rudawka guamska została doprowadzona do wyginięcia przez polujących na nią ze względu na mięso ludzi  i zawleczenie przez nich do jej naturalnych siedlisk drapieżnego węża drzewnego. Ostatni osobnik z tych małych owocożernych nietoperzy został zastrzelony przez myśliwych w 1968 roku.

Tygrys kaspijski
Gatunek wymarły od lat 70. XX wieku

Tygrys kaspijski był jednym z największych dużych kotów na naszej planecie – samce osiągały prawie trzy metry długości. Ostatni raz widziany był w latach 70. XX wieku. Jego upadek rozpoczął się pod koniec XIX wieku, kiedy polowali na niego rosyjscy żołnierze kolonialni, a jego siedliska były niszczone pod uprawy.

Sum syjamski
Gatunek wymarły od lat 70. XX wieku

Sum syjamski jest ofiarą regulacji i zabudowywania brzegów rzek. Ostatni raz obserwowany był między 1975 a 1977 rokiem. Spiętrzanie, budowa tam i kanałów oraz duże zanieczyszczenie rzeki Menam, a także osuszanie mokradeł w stolicy Tajlandii i wokół niej uważa się za główne powody jego wyginięcia.

Traszka jeziora Yunnan
Gatunek wymarły od lat 70. XX wieku

Traszka jeziora Yunnan wyginęła, gdy jej siedlisko w jeziorze Kunming w Chinach zostało zniszczone i zanieczyszczone przez ludzi tworzących nowe tereny z części jeziora Kunming i rozwijających hodowlę kaczek wokół jeziora oraz wprowadzenie egzotycznych gatunków ryb i żab do środowiska. Ostatni raz zaobserwowano ją w 1979 roku.

Ropucha złota
Gatunek wymarły od lat 80. XX wieku

Słodkowodna Ropucha złota pochodząca z mglistych lasów Kostaryki wyginęła z wielu powodów. Według IUCN, globalne ocieplenie, choroba zakaźna i zanieczyszczenie powietrza odegrały w tym rolę. Dawniej gatunek pospolity, nie widziano go od 1989 roku.

Ślimak skalny Leptoxis ligata
Gatunek wymarły od lat 80. XX wieku

Ślimak ten został znaleziony w rzece Coosa w Alabamie w USA. Nie widziano go, odkąd rzeka została przekształcona przez budowę siedmiu tam i elektrowni wodnych w latach 90. XX wieku.

Koziorożec pirenejski
Gatunek wymarły od roku 2000

Koziorożec pirenejski był gatunkiem kozła występującym w Pirenejach. Przez dwa stulecia jego liczebność zmalała na skutek polowań, chorób i niezdolności do konkurowania z innymi gatunkami. Ostatnim widzianym osobnikiem była samica o imieniu Celia, która zmarła w 2000 roku. W 2003 roku sklonowana samica koziorożca pirenejskiego urodziła się żywa, ale umarła kilka minut później z powodu wad płuc.

Żółw olbrzymi z Pinty
Gatunek wymarły od roku 2012

Według IUCN, na żółwia olbrzymiego z wyspy Pinta, czyli gatunek żółwia z Galapagos pochodzący z Ekwadorskiej wyspy Pinta, intensywnie polowali dziewiętnastowieczni marynarze ze względu na mięso, co już w XX wieku kontynuowali lokalni rybacy. Następnie kozy, sprowadzone przez ludzi na wyspę w 1959 roku, zniszczyły siedliska żółwi olbrzymich. Wraz ze śmiercią ostatniego znanego żółwia olbrzymiego z Pinty, Samotnego George’a (w niewoli od 1972 r.), w czerwcu 2012 roku gatunek został uznany za wymarły.

Nosorożec długonogi
Gatunek wymarły od roku 2011

W 2011 roku ogłoszono wymarcie nosorożca długonogiego z Afryki Zachodniej. Według Scientific American: „Na początku XX wieku sawanny Afryki przemierzało około miliona nosorożców z czterech różnych podgatunków. Do 2001 roku liczba ta spadła do około 2300 i tylko trzech podgatunków. Powszechne polowania sportowe w pierwszych dekadach stulecia szybko zdziesiątkowały populację nosorożców. Następnie przyszło rolnictwo przemysłowe, zmieniając wiele historycznych siedlisk nosorożców w pola i osady”.

Wesprzyj nas w działaniach na rzecz dzikiej przyrody!

W dobie dramatycznej utraty różnorodności biologicznej na całym świecie, robimy wszystko, by uratować ostatnie skrawki naturalnej, dzikiej przyrody. Twoje wpłaty, nawet te niewielkie, wzmacniają skuteczność naszych działań i walki o ochronę przyrody.