Czy wilka trzeba się bać?

Dowiedz się, dlaczego wilki odgrywają tak istotną rolę w ekosystemach. Poznaj ich niezwykły charakter oraz aktualną sytuację wilków w Polsce.

Wilki to nie tylko piękne, tajemnicze stworzenia, ale także kluczowy element naszej przyrody!

Zobacz, co możesz zrobić!

Nie bój się wilków!

Zwierzęta te unikają kontaktu z nami i ich naturalną reakcją podczas spotkania z ludźmi jest ucieczka. Dziki wilk zwykle nie zbliża się do obszarów zabudowanych. Ich doskonały węch pozwala im z daleka wyczuć nasz zapach, dzięki czemu skutecznie nas unikają i pomimo, że polska populacja tego drapieżnika zwiększyła się na przełomie ostatnich 20 lat, nadal bardzo ciężko jest go spotkać.

W Polsce nie zdarzył się żaden śmiertelny atak wilka na człowieka od czasów II Wojny Światowej, a jedyne dwa przypadki pogryzienia jakie zostały odnotowane w ostatnich latach w naszym kraju wynikały z niewłaściwego zachowania ludzi – powodem tego było wielomiesięczne dokarmianie, a wilki te był częściowo oswojone.

Mity o agresji wilka i jego śmiałym podchodzeniu do siedzib ludzkich to w rzeczywistości propaganda hodowców i myśliwych, która nie ma żadnych podstaw naukowych. Eksperci i ekspertki jasno wskazują, że wilki wolą trzymać się od nas z daleka. Wilki są zwierzętami silnie terytorialnymi i preferują oddalać się od wszelkiego zagrożenia – zarówno ze strony innych wilczych rodzin, ale także ludzi, którzy obecnie stanowią dla nich największe zagrożenie. Przez setki lat polowań, które w ubiegłym wieku doprowadziły ten gatunek niemal do wyginięcia, wilki mają w sobie naturalny strach przed człowiekiem.

Jaki jest charakter wilka?

Wilki są zwierzętami niezwykle inteligentnymi i empatycznymi zwierzętami. Doniesienia z ubiegłego wieku, które wskazywały na to, że wilki żyją w silnie zhierarchizowanych watahach są absolutnie nieprawdziwe – obecna wiedza naukowa wręcz całkowicie temu przeczy.

Naukowcy i naukowczynie jasno wskazują, że wilki żyją w grupach rodzinnych. Ich system relacji jest wyjątkowy w świecie przyrody. Wilcza rodzina składa się z rodziców, którzy co roku wydają na świat potomstwo. Szczenięta po wejściu w dorosłość zwykle odłączają się od rodziców, aby zbudować własną rodzinę, jednak część z nich pozostaje z rodzicami, aby wesprzeć ich w wychowywaniu kolejnego miotu. Znane są również przypadki, w których wilki, które już opuściły swoich rodziców po upływie wielu miesięcy, a nawet lat potrafią ich odwiedzać, dzięki czemu podtrzymują bliskie relacje przez bardzo długi czas. Ponadto wilki opiekują się nie tylko szczeniętami, ale również słabszymi osobnikami w ich grupie. Dokarmiają osobniki, które ze względu na chorobę lub uraz nie są sobie w stanie same poradzić.

W takiej małej i niezwykle bliskiej społeczności każdy osobnik ma swoją rolę i zadania do wykonania. Utrata nawet jednego członka rodziny może stanowić wyzwanie dla całej grupy.

Wilki są uważane za jedne z najinteligentniejszych zwierząt. Ich zdolność dostosowywania swojego repertuaru zachowań do danych warunków, szybkie analizowania sytuacji, spryt, a także umiejętność współpracy w trakcie łowów sprawiają, że zasługują na miano prawdziwego króla naszych lasów. To właśnie te zdolności pozwalają im przetrwać i odnosić sukcesy nawet w bardzo trudnych warunkach.

Czy wilki polują na zwierzęta hodowlane?

Zwierzęta hodowlane nie są podstawowym celem polowań wilków. Jeśli zmuszone są polować na nie, dzieje się to z powodów, takich jak fragmentacja siedlisk oraz wycinanie lasów, rozbijanie wilczych rodzin w wyniku odstrzału czy nęcenie i dokarmianie przez ludzi.
Ochrona przed ewentualnymi atakami wilków na zwierzęta hodowlane jest prosta i skuteczna. Obejmuje ona ogrodzenie pastwiska pastuchem elektrycznym, założenie fladr czy odpowiednie zabezpieczenie zwierząt gospodarczych na noc w zamkniętych budynkach.

Strzelanie do wilków nie ochroni stad wypasanych zwierząt. Może natomiast sprawić, że wilki zostaną zmuszone do polowania na zwierzęta hodowane przez człowieka. Zdziesiątkowane wilcze rodziny mają mniejszą szansę na prowadzenie skutecznych polowań, przez co mogą częściej próbować zbliżać się do zabudowań i sięgać po łatwy łup w postaci niezabezpieczonych zwierząt gospodarskich.

Czy ludzie i wilki mogą żyć bezkonfliktowo?

Tak! Najlepszymi rozwiązaniami, proponowanymi przez ekspertów i ekspertki, które pozwolą bezkonfliktowo współistnieć ludziom i wilkom to:

Powiększenie istniejących obszarów chronionych, takich jak parki narodowe i oraz tworzenie nowych
Rozwijanie sieci korytarzy ekologicznych
Skutecznie egzekwowanie zakazu dokarmiania i nęcenia wilków,
Wspieranie rolników i hodowców w dostosowywaniu się do zwiększającej się populacji wilków, poprzez dofinansowanie skutecznych form zabezpieczania zwierząt gospodarskich.

Ile jest wilków w Polsce?

W samej Polsce mamy ich ok. dwóch tysięcy. Jest to ogromny sukces, w szczególności jeśli weźmiemy pod uwagę to, że polska populacja tych drapieżników jeszcze zaledwie 20 lat temu była na skraju wyginięcia.

W całej UE żyje obecnie jedynie około 19 tysięcy wilków. To więcej niż przed kilkudziesięciu laty, gdy ten gatunek w wielu państwach po prostu wymarł. Trzeba jednak pamiętać o tym, że eksperci i ekspertki wskazują, że wilki na naszym kontynencie dopiero się odradzają. Dzięki skutecznej ochronie gatunek ten rozszerza swoje występowanie nawet na kraje Europy zachodniej, w których w wyniku wyniszczającej działalności ludzkiej nie pojawiały się nawet przez 200 lat.

Dlaczego wilk jest ważny?

Wilki odgrywają ogromną rolę w ekosystemie. Eliminując głównie osobniki słabe i chore, poprawiają kondycję populacji dziko żyjących zwierząt.

Pozostałości ofiar wilków stanowią pokarm dla wielu innych gatunków zwierząt.

Wilki są zwierzętami o dużych wymaganiach przestrzennych, dlatego stanowią gatunek wskaźnikowy do wyznaczania przebiegu korytarzy ekologicznych.

Celem ich polowań są również dziki. Powoduje to zmniejszenie ich zagęszczenie w lasach, co zapobiega rozprzestrzenianiu się wirusa Afrykańskiego Pomoru Świń. Żerują także na padlinie dzików zarażonych ASF, przez co pomagają usuwać wirusa ze środowiska.

Co zagraża wilkom?

Największe zagrożenie dla wilka stanowi człowiek i jego destrukcyjny wpływ na przyrodę.

Kłusownictwo, wypadki drogowe, fragmentacja siedlisk oraz wycinanie lasów, rozbijanie wilczych rodzin w wyniku odstrzału czy nęcenie i dokarmianie przez ludzi, a czasem nawet porywanie szczeniąt – to są jedne z powodów, przez które wilki wciąż wymagają ochrony. Abyśmy populacja wilków mogła nadal się odradzać, potrzebujemy dostarczyć im bezpieczne miejsce do życia – dlatego tak ważne jest tworzenie nowych obszarów ochronnych takich jak parki narodowe oraz odtwarzanie tej przyrody, którą już zniszczyliśmy.