Oceany są jednym z najbardziej niesamowitych cudów naszego świata. Od ich niesamowitej różnorodności biologicznej, po sposób, w jaki kształtują kulturę milionów ludzi na planecie, oceany pokazują swoją siłę i odporność. Wszystkie formy życia na Ziemi zaczęły się w oceanach. Dostarczają nam połowy tlenu w atmosferze, żywności i źródeł utrzymania. Chronią nas, chronią klimat. Oceany to życie!
Ale korporacyjna chciwość przesuwa granice wytrzymałości oceanów. Przemysłowe rybołówstwo, zanieczyszczenie wód i zmiany klimatyczne zagrażają jego bioróżnorodności. Społeczności nadbrzeżne i rybacy walczą z korporacjami, które przedkładają swoje zyski nad życie ludzi i podstawowe prawa człowieka.
Z okazji Światowego Dnia Oceanów proponujemy 5 sposobów, na które możesz podjąć działania i pomóc chronić oceany, prawa tych, którzy od niego zależą oraz naszą przyszłość:
1. Powiedz światowym liderom, aby ratyfikowali Globalny Traktat Oceaniczny
Przyjęcie Globalnego Traktatu Oceanicznego przez Organizację Narodów Zjednoczonych w czerwcu 2023 roku było historycznym krokiem w kierunku ochrony oceanów. Traktat jest potężnym narzędziem do tworzenia rozległych obszarów chronionych, gdzie życie morskie może nie tylko odzyskać równowagę, ale także rozwijać się. Zdrowe oceany są kluczowe dla ochrony wielu gatunków stworzeń morskich, ochrony klimatu i zapewnienia źródeł utrzymania milionów ludzi na całym świecie — społeczności nadbrzeżnych, rybaków, marynarzy i wszystkich, którzy od niego zależą.
Wiele narodów i organizacji, przy wsparciu obywateli takich jak Ty, pracowało przez dziesięciolecia, aby dojść do tego punktu, ale wciąż jest wiele do zrobienia. Globalny Traktat Oceaniczny wejdzie w życie tylko wtedy, gdy co najmniej 60 rządów wprowadzi go do swojego prawa krajowego. 90 krajów podpisało Traktat, ale jak dotąd tylko 5 przekształciło go w prawo. Mamy czas do czerwca 2025 roku, aby osiągnąć cel 60 państw, w przeciwnym razie Traktat Oceaniczny nie wejdzie w życie.
Dlatego prosimy Cię o dodanie swojego głosu pod apelem o ratyfikowanie Traktatu przez polski rząd:
Pomóżmy życiu w oceanach się odrodzić! Zaapeluj do rządu, by Polska podpisała Światowy Traktat Oceaniczny. Dzięki niemu ochrona mórz i oceanów może stać się rzeczywistością.
2. Zatrzymajmy falę plastiku!
Zanieczyszczenie plastikiem jest wszędzie – zalało naszą planetę, szkodząc zdrowiu ludzi, niszcząc bioróżnorodność i napędzając kryzys klimatyczny na każdym etapie jego cyklu życia. Od Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci po rozdzierające serce zdjęcia zwierząt morskich zaplątanych w plastik, nasze oceany każdego dnia są zalewane ogromną ilością plastiku.
Chociaż sprzątanie plaż i rzek to godne pochwały działania mające na celu usunięcie odpadów plastikowych ze środowiska i zmniejszenie ich wpływu na lokalną przyrodę, takie inicjatywy są fałszywymi rozwiązaniami. Zajmują się objawami zanieczyszczenia plastikiem, ale niewiele robią, aby zapobiec jego ciągłemu napływowi do środowiska. Nie możemy rozwiązać kryzysu związanego z zanieczyszczeniem plastikiem bez zatrzymania masowej produkcji plastiku.
W tym roku mamy szansę na zapisanie się w historii. Światowi liderzy dyskutują nad Globalnym Traktatem Plastikowym, porozumieniem, które mogłoby pomóc drastycznie ograniczyć produkcję plastiku i odwrócić falę zanieczyszczeń plastikiem. Dlatego prosimy Cię – zaapeluj o podpisanie ambitnego globalnego traktatu ograniczającego produkcję i wykorzystanie plastiku!
Do oceanów co minutę trafia ciężarówka plastikowych odpadów, które zabijają żółwie, ptaki, ryby, wieloryby i delfiny. Musimy zadziałać u źródła problemu, czas by korporacje wzięły odpowiedzialność za produkowane przez siebie śmieci.
3. Zatrzymajmy górnictwo głębinowe nim jeszcze się zacznie
Głęboki ocean to jedna z ostatnich nietkniętych granic Ziemi. Jest domem dla fascynujących organizmów. Jednak przemysł wydobycia głębinowego stanowi nadciągające zagrożenie dla tej części naszej planety, o której wiemy tak niewiele. Niektóre kraje i korporacje ścigają się, aby wydobywać metale i minerały, takie jak kobalt, nikiel, mangan i miedź z dna morskiego pod pretekstem, że te minerały są potrzebne do przejścia na czystą energię, i aby czerpać z tego zyski na cele militarne.
Wyobraź sobie, że można zatrzymać przemysł paliw kopalnych, zanim zacząłby niszczyć głębiny oceanów. Coraz większe wsparcie ze strony społeczeństwa obywatelskiego i światowych liderów pomaga zapobiec wydobyciu głębinowemu, zanim się ono rozpocznie. Już ponad 800 000 osób na całym świecie dołączyło do ruchu budującego presję polityczną przeciwko wydobyciu głębinowemu. Nie możemy sobie pozwolić na ryzyko zniszczenia oceanu. Dodaj swój podpis tutaj.
Niesamowici mieszkańcy morskich głębin, którym zagraża górnictwo głębinowe
4. Wspieraj społeczności nadbrzeżne
Miliony ludzi są związane z morzem. Ocean nie tylko dostarcza nam żywności i tlenu, ale jest głęboko zakorzeniony w kulturze i mądrości przodków społeczności nadbrzeżnych oraz niektórych rdzennych ludów na całym świecie. Jednak rybołówstwo przemysłowe, zanieczyszczenie mórz i kryzys klimatyczny bezpośrednio wpływają na życie i tradycje, które kształtowały się dzięki oceanowi przez tysiące lat.
Od mieszkańców Seszeli, którzy przywracają delikatne lasy namorzynowe, po kobiety z Senegalu, które walczyły z rybołówstwem przemysłowym podczas pandemii COVID-19 – te społeczności nie tylko zależą od zdrowego oceanu, ale chroniły go przez pokolenia. Jednak zagrażają im rybołówstwo przemysłowe, zanieczyszczenie plastikiem czy poszukiwanie ropy naftowej. Musimy wspierać rdzenne i nadbrzeżne społeczności, marynarzy i lokalnych rybaków.
W Tajlandii wzywamy do utworzenia inkluzywnego obszaru chronionego morza, współzarządzanego przez lokalne społeczności i agencje rządowe, aby przeciwdziałać niszczeniu mórz, które wpływa na klimat i bezpieczeństwo żywnościowe. Możesz dołączyć do tajskiego apelu na rzecz Sprawiedliwości Oceanicznej.
5. Zakończmy erę paliw kopalnych
Jasne jest, że produkcja ropy naftowej stanowi zagrożenie dla naszego klimatu i bioróżnorodności. Globalne temperatury nadal rosną zarówno w atmosferze, jak i w oceanie. Wielka Rafa Koralowa doświadczyła kolejnego, bezprecedensowego blaknięcia z powodu zbyt wysokiej temperatury wody, co zagraża całemu życiu, które zwykle na niej kwitnie. Wycieki ropy zanieczyszczają ocean, zabijając zwierzęta morskie i zagrażając społecznościom nadbrzeżnym i lokalnym rybakom. Mimo to przemysł paliw kopalnych nadal się rozwija, osiągając rekordowe zyski.
W Brazylii społeczeństwo obywatelskie od lat walczy o ochronę Wybrzeża Amazonki przed zagrożeniem wynikającym z poszukiwań ropy w regionie. Firmy naftowe, takie jak TotalEnergies i BP, otrzymały od krajowej Agencji Ochrony Środowiska odmowy na wnioski o wiercenia naftowe w tym regionie.
Ostatnią rzeczą, której świat potrzebuje, są dalsze poszukiwania ropy naftowej. Międzynarodowe koncerny naftowe czują już presję, a my nie ustąpimy. Podejmujemy bezpośrednie działania, aby wymusić na firmach odpowiedzialność za ich rolę w kryzysie klimatycznym. Niedawno sześciu aktywistów i aktywistek Greenpeace wspięło się na platformę wiertniczą Shell na Morzu Północnym, ujawniając rekordowe zyski, jaki koncern wygenerował kosztem naszej przyszłości. Dołącz do naszych protestów: powiedz firmom paliwowym, aby przestały wiercić i zaczęły płacić za szkody, które już wyrządziły planecie.