Przedstawiona dziś Strategia to innowacyjny plan ochrony zapylaczy w Polsce. Strategię, przygotowaną we współpracy ze związkami pszczelarskimi, poddano szerokim konsultacjom społecznym, w które zaangażowały się osoby i instytucje związane z owadami zapylającymi, przedstawiciele sektora rolniczego, naukowcy, przedsiębiorcy, szereg instytucji publicznych oraz obywateli. Przegląd stanu wiedzy na temat populacji i kondycji krajowych zapylaczy pozwolił opracować plan działań, które należy niezwłocznie podjąć, aby uniknąć katastrofy ekologicznej i ochronić liczne gatunki owadów zapylających, z których ogromna część już teraz zagrożona jest wyginięciem.
Gatunki roślin zapylane przez owady stanowią 3/4 wszystkich roślin uprawnych, a ich plony zapewniają 1/3 globalnej wartości produkcji rolnej. Biorąc pod uwagę tylko najbardziej rozpowszechnione uprawy, roczny udział zapylaczy w wartości produkcji rolnej w Polsce ma wartość co najmniej 4 mld złotych [2]. Tak ważne produkty eksportowe polskiego rolnictwa jak jabłka, maliny, porzeczki czy truskawki zawdzięczamy głównie aktywności zapylaczy. Bez ich udziału znacząco spadają plony m.in. ogórków, pomidorów, gryki czy rzepaku. Niestety z uwagi na postępującą degradację środowiska stan populacji zapylaczy zmniejsza się. W związku z tym kryzysem ONZ ogłosiło 20 maja Światowym Dniem Pszczoły, aby podkreślić znaczenie owadów zapylających dla całej ludzkości oraz potrzebę podjęcia konkretnych działań ograniczających zagrożenia dla tych pożytecznych zwierząt.
„Jesteśmy w sytuacji, w której potrzebne są konkretne działania. Z niemieckich parków narodowych zniknęło w ciągu ostatnich 27 lat aż 3/4 owadów. Nie możemy dopuścić do tego w Polsce. Narodowa Strategia Ochrony Owadów Zapylających pokazuje, jak wdrożyć sposoby ich ochrony. Dlatego właśnie oczekujemy od ministrów środowiska i rolnictwa jasnej deklaracji, czy zależy im na pszczołach, polskim rolnictwie oraz polskiej przyrodzie – jeśli tak, rozwiązania są przygotowane. Potrzebują jedynie przewodniej roli obu ministrów. Zapylacze nie mogą czekać” – powiedziała Katarzyna Jagiełło z Greenpeace Polska.
Za dobro zapylaczy odpowiedzialni jesteśmy wszyscy, ale szczególna odpowiedzialność spoczywa na ministrach rolnictwa i środowiska. Organizacja apeluje do ministrów Henryka Kowalczyka oraz Krzysztofa Jurgiela, aby zdecydowanie stanęli po stronie owadów zapylających i poprowadzili proces wdrażania Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających.
„Nie możemy ignorować znaków ostrzegawczych płynących z całego świata. Jeśli nie poczynimy zdecydowanych kroków, czeka nas katastrofa ekologiczna, której skutki będą odczuwalne nie tylko dla środowiska naturalnego, ale także dla każdego z nas – tak bardzo nasze życie zależy od pracy owadów zapylających. Nie mamy innych rozwiązań niż aktywne dbanie o ich dobrostan” – napisał we wstępie do strategii dr hab. Marcin Zych z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.
„W niedzielę Polska będzie po raz pierwszy obchodzić Międzynarodowy Dzień Pszczoły. Strategia ich ochrony to bardzo dobry prezent dla tych pożytecznych zwierząt. Cieszymy się, że wspólnym wysiłkiem powstał tak ważny i potrzebny plan. Jako pszczelarze robimy bardzo dużo dla pszczół, ale bez zaangażowania innych, nasze wysiłki nie wystarczą” – powiedział Waldemar Kudła, prezes Polskiego Związku Pszczelarskiego.
Prace nad Strategią Greenpeace i grono naukowców zainicjowali w sierpniu zeszłego roku w ramach akcji Adoptuj Pszczołę [3]. W tworzeniu NSOOZ duży udział mieli zaangażowani w ochronę zapylaczy Polki i Polacy – pszczelarze, rolnicy, działkowcy i inni. Następnym etapem pracy nad Strategią będzie dopracowanie kierunków działań z instytucjami i podmiotami, podparte deklaracjami współpracy oraz wskazanie obszarów prawodawstwa wymagających zmian pozwalających na osiąganie celów Narodowej Strategii Ochrony Owadów Zapylających.
Tekst strategii dostępny na stronie adoptujpszczole.pl/strategia
Przypisy
[1] https://www.worldbeeday.org/files/declaration/17_12_20_PRESS_release_WBD_ENG.pdf
[2] http://www.greenpeace.org/poland/pl/press-centre/dokumenty-i-raporty/Raport-Nie-tylko-miod-Wartosc-zapylania-upraw
[3] http://adoptujpszczole.pl/strategia