Apel do posłów i posłanek w sprawie głosowania nad poprawkami Senatu do ustawy wiatrakowej

Warszawa, 08.03.2023

Szanowni Państwo,

Jako przedstawiciele samorządów i organizacji pozarządowych apelujemy do Pań Posłanek i Panów Posłów o głosowanie przeciwko odrzuceniu zaproponowanych przez Senat poprawek do tzw. ustawy wiatrakowej.

W ostatnich tygodniach mieliśmy do czynienia z pracami parlamentarnymi nad ustawą łagodzącą ograniczenia w budowie elektrowni wiatrowych. W trakcie tych prac Senat przywrócił pierwotnie zaproponowaną przez rząd (a zmieniony w Sejmie) minimalną odległość pomiędzy zabudowaniami a elektrownią – wyznaczoną na 500 metrów.

Zgodnie z analizami przeprowadzonymi przez szereg instytucji, ustalenie minimalnej odległości na 700 metrów, jak zaproponowano w Sejmie (zamiast 500 metrów), zmniejsza tereny dostępne dla rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce o 47%^[1], a potencjał mocy zainstalowanej o ok. 60%-70%^[2]. Utrudnia to w znaczący sposób jej dalszy rozwój i możliwość wytwarzania lokalnie taniej energii. Umożliwienie natomiast budowy większej ilości rozproszonych źródeł energii zwiększa bezpośrednie bezpieczeństwo energetyczne kraju, jak również ma pozytywny wpływ na klimat oraz zdrowie mieszkańców Polski.

Jednocześnie, zmiana taka wydłuży niezbędny proces inwestycyjny nawet do 9 lat, co w sytuacji, w której niedługo w Polsce zacznie dochodzić do wyłączania z powodów technicznych elektrowni opartych o paliwa kopalne — te dobiegają już kresu swoich możliwości eksploatacyjnych — może spowodować ryzyko braku energii elektrycznej, a w konsekwencji blackoutów^[3].

Zwracamy też uwagę na to, iż powstrzymywanie rozwoju czystej, zielonej energetyki i utrzymywanie wysokiego śladu węglowego produkcji w Polsce stanowić będzie dodatkowo poważny problem w pozyskiwaniu inwestycji oraz będzie ograniczać konkurencyjność polskich towarów na rynkach międzynarodowych. Brak dostępu do taniej oraz zielonej energii grozi Polsce również ograniczaniem dostępu do rynków kapitałowych – ze względu na coraz powszechniejsze uwzględnianie przy ocenie zdolności kredytowej kwestii związanych z ryzykiem korzystania z energii kopalnej. Wyraziły to ostatnio w swoich apelach do rządu firmy takie jak Hutnicza Izba Przemysłowo Handlowa, Stowarzyszenie Producentów Cementu, Polska Izba Motoryzacji, Cement Ożarów, ale też IKEA, Google i Amazon^[4] oraz Konfederacja Lewiatan^[5].

Przyjęcie ustawy w proponowanym przez Senat kształcie będzie miało wreszcie również pozytywny wpływ na działalność samorządów. To ostatecznie od decyzji władz lokalnych zależy uchwalenie planów zagospodarowania przestrzennego – przez docelowo dostarczenie samorządom, na których terenie zlokalizowane będą farmy, dodatkowych dochodów z tytułu podatku od nieruchomości. Według danych Instytutu Jagiellońskiego wiatraki mogą dać samorządom w tej dekadzie nawet 935 milionów złotych dochodów^[6]. Jednocześnie rozwój energetyki wiatrowej jest wspierany przez większość Polaków i Polek^[7]; 71% badanych uważa, że odblokowanie wiatraków to sposób na uniezależnienie się od importu paliw z Rosji i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju.

Apelujemy o głosowanie za rozsądnym i korzystnym ekonomicznie rozwiązaniem, które przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego Polski.

Z poważaniem,

Piotr Cykowski, Koordynator kampanii klimatycznych, Akcja Demokracja

Beata Borowiec, Ekowyborca

Tomasz Waśniewski, Prezes, Fundacja Rozwój TAK – Odkrywki NIE

Joanna Furmaga, Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć

Radosław Gawlik, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA

Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, Prezeska Zarządu Fundacji, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi

Andrzej Kassenberg, Współzałożyciel, Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju

Zbigniew Karaczun, Prezes Zarządu, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki; Ekspert zarządzający, Koalicja Klimatyczna

Szymon Liszka, Prezes Zarządu, Fundacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii

Mirosław Proppé, Prezes Zarządu, Fundacja WWF Polska