Puszcza Białowieksa – Żubry
Senat przyjął bez poprawek ustawę dotyczącą zmian w ustawie o lasach. Niedługo zostanie ona podpisana przez prezydenta. Z tego tytułu do budżetu państwa w latach 2014-2015 trafi łącznie 1,6 miliarda złotych. Nowe przepisy wprowadzają również istotne zmiany w sposobie prowadzenia gospodarki leśnej, które niosą za sobą duże zagrożenie dla ostatnich fragmentów lasów naturalnych znajdujących się pod zarządem Lasów Państwowych. Dotyczy to przede wszystkim lasów w Bieszczadach, Puszczy Boreckiej i Puszczy Białowieskiej. Greenpeace apeluje do Ministra Środowiska o pakiet osłonowy dla lasów naturalnych.
Przyjęte w ustawie zmiany dotyczą nie tylko pieniędzy, ale także sposobu rozliczania się z pozyskiwanego drewna. Nowe przepisy w praktyce dają leśnikom swobodę decydowania o ilości wycinanych drzew w ramach tak zwanych trzebieży, czyli selektywnej wycinki. Do tej pory tego typu zabiegi były częścią odgórnie ustalonych limitów, zatwierdzanych przez Ministra Środowiska. Miało to równoważyć m.in. interesy gospodarcze z potrzebami ochrony przyrody. Po wejściu w życie nowelizacji ustawy o lasach bez jakichkolwiek pakietów osłonowych, ilość drzew wycinanych w Puszczy Białowieskiej najprawdopodobniej wzrośnie. W ten sposób kompromis w sprawie potrzeby ochrony przyrody, a gospodarką leśną na terenie tego unikalnego lasu przemieni się ponownie w otwarty konflikt.
„Pojęcie trzebieży jest bardzo płynne. Dla leśnika ekologa będzie oczywiste, że lasy naturalne powinny być zostawione w spokoju, ale dla leśnika ‘plantatora’, nielimitowana trzebież to zasada ‘trzy drzewa bierz, jedno zostaw’. Wielu leśników nie będzie potrafiło oprzeć się pokusie nadmiernej wycinki dla podreperowania finansów Lasów Państwowych, nadwątlonych z powodu konieczności wsparcia budżetu. Szczególnie w sytuacji, w której pod ich nadzorem pozostają gęste z natury lasy powstałe bez udziału człowieka, takie jak nieprzekształcone jeszcze obszary Puszczy Białowieskiej”, powiedział Robert Cyglicki, który od kilku lat zajmuje się w Greenpeace kwestiami dotyczącymi ochrony lasów.
Zgodnie z przedstawionymi w Senacie informacjami Janusza Zaleskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska, o zmianę proponowanych zapisów w kwestii pozyskania drewna wnioskowali sami leśnicy. Pomysł ten gorąco poparli też przedstawiciele przemysłu drzewnego, którzy od lat zabiegali o zwiększenie podaży tego cennego surowca. Zmiany te nie będą miały większego znaczenia dla obszarów będących w istocie monokulturowymi plantacjami, a nie prawdziwym lasem. Mogą jednak istotnie wpłynąć na stan lasów naturalnych, które mogą być potraktowane jak zwykły las gospodarczy.
„Obawiam się, że jedynymi beneficjentami tej zmiany są politycy i branża związana z gospodarką leśną. Przed nadchodzącymi wyborami rząd właśnie zaksięgowuje dodatkowe 1,6 miliarda złotych w budżecie państwa. Opozycja zdobywa kolejne punkty za krytykę skoku na kasę Lasów Państwowych, a leśnicy szybko odrobią stratę i wyjdą na swoje. W tej historii brakuje jedynie dyskusji o skutkach zmiany ustawy dla przyrody i nauki. Naukowcy zajmujący się lasami potrzebują naturalnych drzewostanów, będących punktem odniesienia dla zrównoważonej gospodarki leśnej. Dlatego liczymy, że minister środowiska zaproponuje pakiet osłonowy dla najcenniejszych leśnych fragmentów naszego kraju”, dodaje Cyglicki.
Greenpeace zapowiada, że nie zostawi w potrzebie lasów naturalnych oraz naukowców zabiegających o ich ochronę. Dlatego ekolodzy już teraz, chcąc uniknąć kolejnego konfliktu, apelują do Ministra Środowiska o gwarancję nietykalności dla lasów naturalnych. O ochronę cennych przyrodniczo fragmentów Polski do tej pory upomniało się ćwierć miliona Polaków, którzy podpisali się pod inicjatywą obywatelską w sprawie tworzenia parków narodowych.
Zobacz też: Stanowisko i apel Greenpeace ws. rządowego projektu zmiany ustawy o lasach