Helaas heeft de VN-conferentie voor bescherming van de oceanen niet tot een doorbraak geleid. Een wereldwijd Oceanen Verdrag, waar we al jaren voor in actie komen, blijft vooralsnog uit. De afgelopen conferentie had de laatste van vier onderhandelingsronden moeten zijn, met als resultaat het zo noodzakelijke Oceanen Verdrag. Maar het resultaat is teleurstellend; geen verdrag, maar een nieuwe onderhandelingsronde deze zomer. 

Dit is een hele zure uitkomst. Er is dringend bescherming nodig van onze oceanen, het grootste ecosysteem op aarde. We zijn allemaal afhankelijk van oceanen: om klimaatverandering aan te pakken, voor bescherming van het leven in de oceanen, voor voedselzekerheid en om het levensonderhoud van miljoenen mensen over de hele wereld te waarborgen. Daarom is een sterk mondiaal oceanen verdrag hard nodig waarmee een wereldwijd netwerk aan Oceaanreservaten kan worden aangewezen. Maar we zullen niet opgeven!

Onze oceanen ondersteunen al het leven op aarde. Ze produceren de helft van alle zuurstof op aarde en ze helpen het klimaat te reguleren. 

“Als de oceanen in de problemen zijn, dan zijn wij dat ook”, zegt Roos Benard, campaigner biodiversiteit bij Greenpeace. “Je zou verwachten dat we er daarom zuinig op zijn. Maar dat is helaas niet zo. De oceanen zijn stervende. Dat komt door klimaatverandering, vernietigende visserijtechnieken en overbevissing, vervuiling, het boren van olie en gas en diepzeemijnbouw.” 

Oceanen hebben een groot vermogen zichzelf te herstellen

Slechts 1% van de gehele oceaan oppervlakte is beschermd als zeereservaat. Daar waar oceanen met rust worden gelaten, zie je dat het zeeleven een groot vermogen heeft om zichzelf te herstellen. In reservaten komt tot wel zeven keer meer zeeleven voor. “De beste manier om de oceanen te beschermen is om een wereldwijd netwerk van dit soort gebieden te creëren”, vindt Benard.

Buiten territoriale wateren is er geen juridische grond voor bescherming

“Maar hier schuilt direct het probleem”, legt Benard uit. “Een groot deel van de oceanen – maar liefst 43% van het totaal oppervlakte van de aarde – valt buiten de nationale wateren en is dus ‘van niemand’. Dit maakt het nu nog onmogelijk om in dit gedeelte van de oceanen reservaten aan te wijzen.”

Een bultrug bij een rif in het Great Barrier Reef tijdens zijn zuidelijke trek, Queensland, Australië. Bultruggen leggen enorme afstanden af van de warme wateren van de oostkust van Australië tot aan de Zuidelijke Oceaan voor de kust van Antarctica.

Hoe kunnen we de oceanen redden? 

Als de Global Ocean Treaty tóch in de zomer wordt aangenomen dan is dat het eerste verdrag in de geschiedenis gericht op bescherming van de wereldwijde oceanen. “Dit is onze beste kans om tegen 2030 tenminste 30% van onze oceanen te beschermen in een netwerk van reservaten. Van dit doel zeggen wetenschappers dat dit minimaal nodig is om de gevolgen van klimaatcrisis op te kunnen vangen en het oceaanleven te kunnen beschermen”, aldus Benard.

Herstel na jaren overbevissing en vernietiging

In een uitgebreid netwerk van reservaten kunnen de oceanen weer herstellen na jaren van overbevissing, vervuiling en vernietiging door diepzeemijnbouw. Dieren en planten krijgen de rust om weer te herstellen en ecosystemen kunnen weer tot bloei te komen. En dit is goed nieuws voor natuur, en essentieel in de strijd tegen klimaatverandering.

Sterke lobby van vervuilers

“Helaas is de vraag of er echt gekozen wordt voor het belang van de natuur en de belangrijke rol van de oceanen in onze klimaatcrisis”, zegt Benard. “Er is een krachtige lobby gaande, afkomstig  van olie- en gasmaatschappijen, de visindustrie en de diepzeemijnbouw om deze economieën nog verder te kunnen laten groeien. Zeker met de huidige energie- en grondstofcrisis is gedachte, wordt er druk uitgeoefend op diegene die natuur en milieu een eerlijke kans willen geven.”

Wat kan jij doen?

Al het leven op aarde hangt af van onze oceanen. Vandaag hebben ze ons nodig om hun voortbestaan te garanderen. Wereldwijd hebben bijna 5 miljoen mensen onze petitie gesteund. Jij kan meehelpen door dat ook te doen.