Duizenden meters onder het oceaanoppervlak leven ongelooflijke diepzeedieren in de koude duisternis. Wezens zoals de spookvis, de dumbo-octopus en de diepzee-egel hebben zich aangepast aan de unieke eigenschappen van hun omgeving. Hun habitat en dat van vele andere zeedieren kan echter bedreigd worden als diepzeemijnbouw wordt toegestaan.

We spreken over de diepzee vanaf ongeveer 200 meter onder het oppervlak en tot duizenden meters diepte. Er is minder licht. IJskoude temperaturen en hoge druk maken het een bijzonder moeilijk te verkennen omgeving. Veel van de levensvormen op de oceaanbodem moeten nog worden ontdekt en zijn tot nu toe onaangetast door menselijke activiteiten. Meer dan 80% van de oceanen is nog onontdekt.

Bedrijven hebben hun zinnen gezet op de metalen die op de bodem van de diepzee liggen. In het gebied dat zij willen mijnen, hebben wetenschappers onderzoek gedaan. Ze vonden opmerkelijke dieren. Om de harde omgeving met weinig zonlicht of voedsel, in de constante kou en onder extreme druk te overleven, hebben diepzeedieren een aantal opmerkelijke aanpassingen ontwikkeld. Geniet je mee van deze diepzeedieren? 

Pannenkoekvis

De volwassen pannenkoekvis leeft op de bodem van de oceaan. Ze hebben een lichaam dat is afgeplat als een pannenkoek en aangepaste vinnen om over de bodem te lopen.

Diepzee-egel

Deze zee-egels worden gekenmerkt door hun verrassend heldere kleurenpatroon, meestal rood en wit. Nog verrassender is dat hun skeletten ook helder gekleurd zijn. Zee-egels bewegen zich langzaam voort met hun stekels.

© Solvin Zankl / Greenpeace

Dumbo-octopus

Dumbo-octopussen leven in de diepe oceaan, tot wel 4000 meter diep. Hun vlekken zijn doorzichtige vensters in de huid die extra licht opvangen. Hun oorachtige vinnen – gebruikt voor het langzaam voortbewegen – doen denken aan Disney’s vliegende olifant, vandaar de naam.

NOAA Office of Ocean Exploration and Research, 2019 Southeastern U.S. Deep-sea Exploration.

Diepwater-decapode

Jonge Sergestes-kreeftjes zweven vrij in het water dankzij hun vertakte antennes. Volwassen kreeftjes gebruiken zwakke bioluminescentie om schaduwen te vermijden en zich te camoufleren voor roofdieren van onderen. Hun gloed past zich aan het licht van boven aan.

© Solvin Zankl / Greenpeace

Zwemkomkommer


Zwemkomkommers, ook wel “hoofdloze kipmonsters” genoemd, hebben een flap waarmee ze tot 1000 meter kunnen zweven. Zonder longen of gasgevulde holtes weerstaan ze de diepe oceaandruk. Hun doorzichtige lichaam laat een darm vol sediment zien, van mond tot anus.

NOAA Office of Ocean Exploration and Research

Eikapsel van een kattenhaai


In 2018 ontdekten wetenschappers een doorschijnend eikapsel met een kattenhaai-embryo dat actief rondzwom. Kattenhaaien leggen hun eieren in een leerachtig eikapsel gemaakt van keratine – hetzelfde eiwit dat in haar en nagels zit – en bevestigen dit aan de zeebodem. Binnenin voedt het embryo zich met de dooier. Het kan 5 tot 11 maanden duren voordat het uitkomt.

NOAA Office of Ocean Exploration and Research

Bobtailinktvis


Bobtails, soms “dumpling squid” genoemd, leven meestal in ondiepe kustwateren. Ze zijn ongeveer zo groot als een duim en hebben een speciaal lichtorgaan in hun lichaam waarmee ze een gloed kunnen genereren die hun schaduw opheft en hen zo camoufleert. Deze bobtail is een benthische soort, wat betekent dat hij op de oceaanbodem leeft.

NOAA Office of Ocean Exploration and Research

Helmkwal


De helmkwal is erg gevoelig voor licht door zijn rode pigment en leeft in de diepere delen van de oceaan om licht te vermijden. Het rode pigment is nuttig om roofdieren af te schrikken en signalen uit te wisselen met soortgenoten. Helmkwallen hebben geen ogen of hersenen, maar gebruiken een eenvoudig zintuiglijk orgaan dat lichtveranderingen detecteert.

© Solvin Zankl / Greenpeace

Spookvis


De spookvis leeft op ongeveer 1.850 meter diepte in de oceaan. Deze vissen zijn verre verwanten van haaien en hebben een skelet van kraakbeen. De lijnen die over hun lichaam lopen, zijn “mechanoreceptoren” die drukgolven detecteren, net zoals oren dat doen. De gestippelde lijnen aan de voorkant van hun gezicht helpen bij het opsporen van elektrische velden die door andere levende wezens worden gecreëerd.

NOAA Office of Ocean Exploration and Research

Whipnose angler

Deze diepzeevissen hebben een lange eerste rugvinnendraad met een lichtgevend punt. Ze dragen als het ware hun eigen lampje bij zich.

© Solvin Zankl / Greenpeace

Gewone vampiervis

De tanden van de gewone vampiervis zijn zo lang dat hij zijn mond alleen kan sluiten door ze op te bergen in twee holtes aan weerszijden van zijn hersenen.

© Solvin Zankl / Greenpeace


Jij kunt deze wezens beschermen tegen diepzeemijnbouw


Stel je deze langzaam bewegende wezens voor, in een omgeving met bijna geen licht, die plots worden geconfronteerd met een enorme, luidruchtige mijnbouwmachine met felle koplampen aan beide zijden. Diepzeemijnbouw zal extreem ontwrichtend zijn en kan deze habitats en hun uniek aangepaste soorten volledig vernietigen.

Diepzeemijnbouw is nog niet begonnen. Dat betekent dat we deze ellende kunnen voorkomen, maar niet zonder jou. Teken de petitie om diepzeemijnbouw te stoppen.

Image of a juvenile Helmet jellyfish (Periphylla periphylla).
Stop diepzeemijnbouw

Bescherm de wonderen van de diepzee. Jij kan helpen diepzeemijnbouw te stoppen voordat het te laat is, maar we hebben niet veel tijd.

Teken de petitie