Onze directeur Andy Palmen zat vandaag aan tafel met Johan Remkes, de bemiddelaar namens de overheid in de stikstofcrisis. In deze video vertelt Andy hoe hij dat gesprek heeft ervaren.

Onmisbare stem voor de natuur in het stikstofdebat

Het kabinet heeft zich eind vorig jaar eindelijk gecommitteerd aan het verlagen van de stikstofuitstoot met 50% in 2030. Er liggen plannen op tafel om de veestapel met zo’n 30% te krimpen. Logisch, want de landbouw – en dan vooral de veehouderij – is goed voor zo’n 62% van de nationale stikstofuitstoot die neerslaat op onze beschermde natuur. Maar deze plannen stuiten op groot verzet bij veel boeren en landbouwbedrijven. Johan Remkes bemiddelt tussen alle betrokkenen. Daarom waren wij, samen met andere natuur- en milieuorganisaties, uitgenodigd voor een gesprek.

Tijdens dit gesprek hebben wij ingezet op de volgende punten:

toekomstbestendige landbouw en boeren

Jij kunt nu alvast de stem van de natuur versterken door de petitie voor duurzame landbouw te tekenen:

Park de Hoge Veluwe, kwetsbaar voor stikstofuitstoot
park de Hoge Veluwe

1: Afzwakken van de stikstofdoelen is onbespreekbaar

De natuur lijdt al decennialang onder de hoeveelheid stikstof die we uitstoten. Voor 14 natuurtypen die voorkomen in Natura2000 gebieden in heel Nederland is het tempo van de plannen van het kabinet al veel te laag: die staan inmiddels al op omvallen. Om de natuurcrisis te keren en de ‘zwarte lijst’ van natuurtypen veilig te stellen, moeten we juist versnellen en de stikstofuitstoot voor eind 2025 drastisch terugdringen. In het gesprek zullen we heel duidelijk zijn: afzwakken van de doelen is geen optie voor de natuur. Als hier ook maar enigszins aan wordt getornd, dan stappen we naar de rechter.

2: Belang van gezonde natuur benadrukken

Het stikstofdebat is een wirwar van cijfers, percentage en jaartallen geworden. Maar wat we niet moeten vergeten is waar dit debat eigenlijk om gaat: het beschermen en herstellen van onze natuur. De mens is onderdeel van die natuur. Gezonde natuur is onze beste bondgenoot tegen klimaatverandering, noodzakelijk voor schone lucht en voldoende schoon drinkwater, cruciaal voor een gezonde leefomgeving en een voorwaarde voor een vitale landbouw en gezond voedsel.

Bos in de herfst
Bos in de herfst

3: Alle sectoren moeten bijdragen aan de stikstofdoelen

De tijd van pappen en nathouden is voorbij. Alle sectoren die bijdragen aan de uitstoot zijn aan zet. Het is onbegrijpelijk dat er nog steeds geen plannen liggen om grote vervuilers als Schiphol en Tata Steel te laten bijdragen aan de oplossing. We snappen dat boeren hier boos over zijn en steunen hen dan ook in hun pleidooi dat alle sectoren moeten bijdragen. Al levert de landbouwsector verreweg de grootste bijdrage aan de stikstofcrisis, het druist tegen ieder rechtvaardigheidsgevoel in dat andere sectoren tot nu toe uit de wind worden gehouden.

4:  Een duurzaam perspectief voor boeren

Het is de hoogste tijd dat de overheid boeren een eerlijk en duurzaam toekomstperspectief geeft en niet langer inzet op dure technologische schijnoplossingen die de boer verder op kosten jagen. De regering moet haar kans grijpen om de veestapel drastisch te laten krimpen en boeren helpen in de omslag naar een ecologisch landbouwsysteem, op basis van een goed verdienmodel. Dat is goed voor de natuur, de boeren zelf, het klimaat en onze gezondheid.

Bedrijven die jarenlang financieel hebben geprofiteerd van de industriële landbouw, zoals de Rabobank, supermarkten of veevoerfabrikanten, zullen daar verplicht aan moeten bijdragen. Nu is het alleen de belastingbetaler die miljarden moet ophoesten om de stikstofcrisis op te lossen.

Ecologische boeren
Ecologische boeren © Bas Beentjes / Greenpeace

5: Pak meerdere problemen tegelijkertijd aan

De stikstofcrisis staat niet op zichzelf, maar is slechts één van de vele symptomen van het huidige, onhoudbare landbouwsysteem.

  • De landbouw – vooral de intensieve veehouderij – is niet alleen de veruit de grootste nationale bron van stikstof, maar ook nog eens verantwoordelijk voor ca. 16% (2020) van de Nederlandse broeikasgasuitstoot. 
  • In de EU wordt een belachelijke 62% van het graan gebruikt om dieren te voeden en slechts 22% voor mensen. 
  • Dan hebben we het nog niet eens over de natuurverwoesting (en de bijbehorende uitstoot) voor de teelt van nóg meer veevoer in landen als Brazilië en de mensenrechtenschendingen die hiermee gepaard gaan. 
  • Of het grootschalige dierenleed en de gezondheidsrisico’s voor burgers door fijnstof en dierziekten. 

Ondanks alle emotie mogen we hier niet van wegkijken. Het mooie is: ecologische landbouw met minder dieren pakt al deze problemen tegelijkertijd aan. Tijd voor een omslag in de landbouw!

6: Steun de voorlopers in de stikstofcrisis

Er is een groeiende groep boeren die zich op dit moment al inzet voor een duurzame landbouw. Zij mogen niet onevenredig geraakt worden door het stikstofbeleid van het kabinet, want we hebben hen juist keihard nodig als rolmodel voor alle boeren die de omslag nog moeten maken. Daarom vragen wij aan de overheid zich maximaal in te spannen om dergelijke koplopers volop te ondersteunen en nauw te betrekken bij de omslag. In deze boeren investeren, is investeren in de toekomst.

Kortom: we geven niks toe op de stikstofdoelen.

Help mee en teken de petitie

Jij kunt ons helpen de overheid scherp te houden! Laat die horen door de petitie voor duurzame landbouw te tekenen: