In de nacht van 2 mei 2011 vielen ongeveer zestig soldaten en politieagenten een dorpje in het oerwoud van Congo binnen. Meisjes en vrouwen werden verkracht, verschillende mensen mishandeld en één man overleed aan zijn verwondingen.
Dit soort gruwelijk nieuws lees je helaas vaker over de Democratische Republiek Congo. Vaak blijft onduidelijk wie er achter het geweld steekt. Deze keer blijkt een van de grootste houthandelaren van Europa, Danzer Group, direct betrokken te zijn bij de mensenrechtenschendingen. Greenpeace sprak met ooggetuigen en bracht aan het licht dat Danzer de soldaten en militairen heeft vervoerd en betaald. Aanleiding voor het geweld: de bevolking van het dorpje Bosanga was in opstand gekomen tegen de kap van de bossen, waarvoor de dorpelingen niet zijn gecompenseerd. Deze vergeldingsactie moest hun het zwijgen opleggen.
Maar de mensen van Bosanga zwijgen niet, ook niet na dit geweld. Ze zijn naar de rechter gestapt: een unieke zet in Congo, waar de angst voor vergelding maakt dat grote bedrijven vaak vrijuit gaan. Danzer probeert een rechtzaak te voorkomen door aan te sturen op een schikking, maar de mannen en vrouwen van Bosanga willen gerechtigheid. In hun door oorlog en armoede geteisterde land blijven zij vechten voor hun bos, hun toekomst, hun rechten.
Afgelopen week sprak ik mijn Congolese collega Irene. Samen met één andere campagneleider zet zij zich, vanuit de Congolese hoofdstad Kinshasa, in voor de bossen van de Afrikaanse republiek. Miljoenen hectares bos worden bedreigd. Door het geweld en de intimidatie is het moeilijk campagnevoeren. Toch probeert zij in samenwerking met andere organisaties en sterke individuen zoals de inwoners van Bosanga een verschil te maken.
Dat verschil kan in Congo in kleine dingen zitten. Irene vertelde me dat ze een poëziewedstrijd voor jongeren hadden uitgeschreven. Ze hoopten op zo’n 40 gedichten, maar kregen er 200! Terwijl geweld nog steeds onderdeel is van het dagelijkse leven van veel mensen, dichten jongeren over hun liefde voor de bossen. En dat lijken de inwoners van Bosanga en deze jongeren gemeen te hebben: ze durven te vechten voor verandering.
Hout uit Congo van Danzer is ook in Nederland te koop. Het Nederlandse bedrijf Van Dam, onderdeel van de Pontmeyer Groep, heeft contact opgenomen met Greenpeace en het geweld veroordeeld. Het bedrijf heeft laten weten al lang geen hout meer af te nemen van Danzer.