Spindocters. Ook hier in Brazilië maken politici gretig gebruik van ze. Vrijdag 25 mei was de laatste dag voordat president Dilma Rousseff een besluit moest nemen over de voorgestelde verslechteringen in de boswet. Die middag hield ze samen met een aantal ministers persconferentie; hét moment waarop Brazilië al weken had gewacht. Twee uur later liet Dilma haar toehoorders verdwaasd en verward achter met de boodschap dat maandag details zouden volgen.
Criminaliteit loont
Op vrijdag hadden we dus nog de illusie dat Dilma Rousseff over sommige controversiële wijzigingen haar veto zou uitspreken. Op Pinkstermaandag – hoe handig: een groot deel van de wereld is dan met héél andere dingen bezig – werd duidelijk hoe groot onze vergissing was. Zo werd de amnestieclausule domweg door Dilma geaccepteerd. Dit betekent dat iedere crimineel die vóór juli 2008 illegaal bos heeft gekapt, geen boete hoeft te betalen en ook geen bos hoeft te herstellen. Daardoor worden miljoenen hectare voormalig bos niet hersteld, maar gewoon verder gebruikt als landbouwgrond. Boeren die zich jarenlang wel netjes aan de wet hielden, voelen zich belazerd. En velen zullen nu de gok gaan wagen en meer bos kappen dan is toegestaan. De kans dat Dilma deze praktijken nog een keer ongestraft laat, is immers best groot.
Once in a lifetime oppurtunity
Met dit (en nog veel meer) slecht nieuws achter de kiezen, start in Brazilië op 21 juni de grote VN-Duurzaamheidstop Rio+20. Deze top moet antwoord geven op alle grote duuurzaamheidsvraagstukken: van het tegengaan van honger tot de uitputting van onze bossen en oceanen stoppen. Het is dus cruciaal dat hier iets goeds uitrolt. Ik ben momenteel in Rio en volg de onderhandelingen en voorbereidingen. Deze ‘once in a lifetime opportunity” zoals VN-secretaris Ban Ki-moon de top noemt, wordt absoluut níet aangegrepen om daadwerkelijk vooruitgang te boeken. De delegaties struikelen over elkaar heen om kanttekeningen te maken, zich te distantiëren van standpunten en vooral heel veel bezwaren op te werpen tegen elk voorstel van enige betekenis. De meest waarschijnlijke uitkomst zal een zinloos en onbeduidend compromis zijn. Maar dat moet natuurlijk wel als een succes verkocht worden, dus de spindocters draaien overuren. Ik voel een ‘Dilmaatje’ aankomen!