Bosbescherming onder druk door coronavirus
Een alarmerend signaal uit Brazilië: de ontbossing in de Amazone lijkt zich de afgelopen acht maanden bijna te verdubbelen* ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Een dramatische toename, die door de Coronacrisis kan verergeren. Want door de Corona-pandemie is de Braziliaanse inspectiedienst tegen ontbossing namelijk zo goed als stilgevallen, waardoor bosvernietigers vrij spel dreigen te krijgen.
Terwijl een groot deel van de wereld bijna stil staat en veel activiteiten worden stopgezet om verspreiding van het Coronavirus een halt toe te roepen, gaat de ontbossingsmachine in de Amazone in versneld tempo verder. Alleen al in maart zijn er ontbossingswaarschuwingen* voor 327 km² Amazonewoud. Dat is ongeveer anderhalf keer Amsterdam.
Bosdegradatie, het selectief kappen van de grootste en dikste bomen, gaat volgens het Braziliaanse waarschuwingssysteem DETER zelfs nog harder. Zulke aangetaste bosgebieden zijn minder bestand tegen brand en worden zwaarder getroffen tijdens het droge seizoen.
Bossen en ziektes
Bossen zoals de Amazone zijn niet alleen cruciaal voor ons wereldwijde klimaat. Ze spelen een belangrijke rol in zowel het bestrijden als het voorkómen van ziektes. Enerzijds zorgen bossen namelijk voor een buffer tussen ziektes die in het bos rondwaren en de mens. Hoe verder we het bos opengooien, hoe groter de kans dat een ziekte, die voorheen in het bos besloten bleef, toch in de mensenwereld terecht komt.
Onderzoek naar biodiversiteit
Bossen herbergen tevens een schat aan bijzondere dieren- en plantensoorten; sommigen dienen als basis voor medicijnen. Om onze kennis over de biodiversiteit in de Amazone te vergroten, is Greenpeace Brazilië onlangs gestart met het Tatiana de Carvalho-programma, dat onderzoek ondersteunt naar nieuwe soorten in de Amazone.
Met dit project onderstrepen we hoeveel belang wij hechten aan wetenschappelijke kennis. Zeker in Brazilië is dat hoognodig, want de huidige regering onder president Bolsonaro valt stelselmatig de wetenschap aan en bezuinigt er flink op. Terwijl we juist nu – zo blijkt in deze Coronacrisis – varen op de kennis van wetenschappers om te begrijpen wat er om ons heen gebeurt en hoe we moeten handelen.
Luisteren naar de wetenschap
Klimaat- en milieuwetenschappers onderstrepen keer op keer het belang van wereldwijde bossen. Laten we hun adviezen eveneens ter harte nemen. We moet stoppen met onze bijdrage aan ontbossing en zo snel mogelijk een Europese bossenwet maken, die bedrijven voortaan verplicht om ervoor te zorgen dat hun sojavoer, palmolie en bijvoorbeeld cacao niet meer leiden tot ontbossing elders. En laten we de Coronamiljarden nu slim inzetten, zodat we die transitie naar een groene economie, waarin mens en planeet voorop staan, ook echt gaan realiseren. Daar worden niet alleen de bossen gezonder van, maar uiteindelijk wij allemaal.
* Cijfers van DETER (Real Time Deforestation Detection System) van het Braziliaanse Space Instituut INPE zijn bewijsmeldingen over veranderingen in de bosbedekking in de Amazone. DETER is ontwikkeld als een waarschuwingssysteem ter ondersteuning van de inspectie en controle van ontbossing en aantasting van bossen. De officiële ontbossingscijfers volgen later in het jaar.