We hebben een landbouwsysteem nodig dat goed is voor ons allemaal. Goed voor natuur en klimaat, goed voor boer en dier. Met drastisch minder dieren en waarin eerlijke producten centraal staan, die meer lokaal en op kleinere schaal geproduceerd zijn. Zonder gif, antibiotica, kunstmest en krachtvoer. Deze vorm van landbouw – ecologisch boeren – biedt dé uitkomst om de nadelige gevolgen van ons huidige systeem op een fundamentele manier aan te pakken.
De doodlopende weg van onze landbouw
Een groot deel van de Nederlandse boeren zit al jaren vast op de doodlopende weg van schaalvergroting en intensivering. Velen hebben, onder druk van steeds wisselende wet- en regelgeving en banken als de Rabobank geïnvesteerd in grotere stallen en dure schijn-technieken om de problemen die hieruit voortkomen in te dammen. Het gevolg; gigantische leningen en de constante druk om alsmaar meer te produceren.
Invloed van de landbouwgiganten
Aan de andere kant staan landbouwgiganten als FrieslandCampina, supermarkten, vleesverwerkers en veevoederproducenten, maar ook lobbyclubs als LTO – die dit failliete systeem met hand en tand verdedigen. Het instandhouden van deze sector betekent voor hen namelijk meer winst – het enige dat lijkt te tellen. Het mag geen verrassing zijn dat de recente boerenprotesten werden gefinancierd door veevoederproducenten ForFarmers en De Heus en vleesverwerker VION.
Wat zijn de gevolgen?
De gevolgen van ons huidige landbouwsysteem? De Nederlandse natuur holt achteruit, bossen elders op de wereld worden gekapt voor de productie van veevoer en de uitstoot van broeikasgassen door de landbouwsector is enorm. Verder verdwijnen verschillende soorten insecten en vogels door de enorme bergen mest die lucht water en bodem vervuilen. En voor veel boeren levert het nog eens weinig op ook. Zo’n 22 – 44% van de boeren leeft onder de armoedegrens. Geen wonder dat het aantal boeren in de afgelopen jaren is gehalveerd. Als we zo doorgaan, houden we in 2030 opnieuw de helft van het huidige aantal boeren over. Vechten voor industriële landbouw is vechten tot er nog maar een paar turboboeren over blijven.
Tijd voor anders boeren!
Het belooft een spannend jaar te worden door de uitspraak van de Raad van State. De stikstofcrisis is een van die hardnekkige problemen waar de veehouderij een groot aandeel in heeft. En dit laat dan ook op een pijnlijke manier zien dat een omslag maken naar een ecologisch landbouwsysteem hard nodig is. Zo lossen we niet alleen de stikstofcrisis op, maar werken we ook aan de aanpak van de klimaatcrisis.
Den Haag is aan zet
De overheid moet nu leiding te nemen om de omslag naar een toekomstbestendig landbouwsysteem in goede banen te leiden. Investeer in ‘toekomstboeren’ die op ecologische wijze willen produceren. Toekomstboeren werken binnen de grenzen van natuur en het klimaat.