Ze zijn een van de grootste handelaren ter wereld: Cargill en Bunge. Beide multinationals exporteren soja voor veevoer vanaf een megaboerderij in Brazilië, die al decennia lang berucht is vanwege mensenrechtenschendingen, landroof en ontbossing. Deze foute soja komt via hen ook op de Europese markt terecht, blijkt uit nieuw onderzoek van Greenpeace. Hoog tijd om dit soort praktijken aan banden te leggen met een Europese bossenwet.
Cargill en Bunge hebben silo’s op het landgoed Agronegócio Estrondo, dat zich bevindt in de Braziliaanse Cerrado, de meest biodiverse savanne ter wereld. In het Greenpeace rapport Under Fire wordt beschreven hoe megaboerderij Agronegócio Estrondo door de jaren heen in verband is gebracht met illegale landbouwpraktijken, landroof en slavenarbeid.
Ruim een derde van het terrein is reeds ontbost
Ruim een derde van het door Estrondo geclaimde grondgebied is sinds 2000 ontbost om soja, katoen en maïs te verbouwen. En onlangs hebben Braziliaanse autoriteiten Estrondo’s vergunning verlengd om nog eens 25.000 hectare land – een gebied ter grootte van Frankfurt – te ontbossen. Deze bossen zijn hard nodig om de klimaatcrisis te lijf te gaan en moeten dus blijven. Er zijn diverse internationale afspraken gemaakt om ontbossing te stoppen. Maar de handelaren trekken zich daar niets van aan. Zij hebben zelfs hun soja-silo’s staan op het bedrijf dat betrokken is bij ontbossing en mensenrechtenschendingen!
Loze beloftes van politiek en bedrijven
Maar niet alleen de handelaren hebben vuile handen door samen te werken met een bedrijf dat ontbost voor soja. Ook bedrijven die van deze handelaren soja afnemen, drijven de ontbossing aan. De afgelopen jaren hebben politiek en bedrijven diverse beloftes gedaan om hun betrokkenheid bij ontbossing te stoppen. Zo beloofden grote consumentenbedrijven, waaronder Ahold Delhaize en Friesland Campina, dat vanaf 2020 geen ontbossing meer zou plaatsvinden voor hun producten.
De soja is zogenaamd ‘duurzaam’
Beide bedrijven werken met het certificeringsschema RTRS dat duurzame sojahandel zegt te bevorderen. Zulke bedrijfsinitiatieven tegen ontbossing wekken de schijn op dat hun soja duurzaam is. Maar schijn bedriegt; ten eerste weten de inkopers van RTRS-soja helemaal niet waar hun soja vandaan komt. Ze kopen alleen op papier soja van een boerderij die niet aan ontbossing doet. De ingekochte soja kan dus nog steeds van bijvoorbeeld Estrondo komen.
Bovendien maken sojahandelaren Cargill en Bunge ook deel uit van dit bedrijfsinitiatief voor duurzame soja. Nogal ongeloofwaardig: je kunt niet enerzijds duurzaamheid prediken en tegelijkertijd je silo’s vullen met soja van natuurverwoesters en die silo’s ook op op het landgoed van natuurverwoesters hebben staan.
Wat heeft Europa nodig? Een Bossenwet
Snelle actie van bedrijven en politiek is nodig om ervoor te zorgen dat er niet nog meer kostbare Braziliaanse natuur verdwijnt. Onze minister Carola Schouten moet zich in Europa hard maken voor een snelle ontwikkeling van een Europese bossenwet, die eist dat alle producten die op de Europese markt komen niet tot ontbossing, natuurverwoesting en mensenrechtenschendingen leiden. Ondertussen moeten bedrijven hun productieketens opschonen en zich niet langer verschuilen achter duurzaamheidscertificeringen. Want die bieden geen enkele garantie tegen misstanden zoals op de Estrondo-boerderij.