Ruim 600 wetenschappers en 300 vertegenwoordigers van Inheemse gemeenschappen luiden de noodklok in Science over ontbossing en mensenrechtenschendingen in Brazilië. In de brief roepen ze Europa op bij handelsbesprekingen met Brazilië voorwaarden te stellen aan duurzaamheid en mensenrechten.

Voor de 15e keer komen ruim 4000 Inheemse leiders uit Brazilië samenin de hoofdstad om te demonstreren voor hun rechten. © Christian Braga / MNI

Door de Europese import van onder andere vlees en soja voor veevoer gaan dagelijks honderden voetbalvelden aan bos verloren. De brief is mede ondertekend door 21 wetenschappers van Nederlandse universiteiten en instituten. Een van hen is professor Martin Wassen van de Universiteit Utrecht:

Dit is hét moment voor Europa om via keiharde regelgeving af te dwingen dat schendingen van mensenrechten en aantasting van ecosystemen buiten Europa niet getolereerd worden om de Europese bevolking te voeden. Geen zoete broodjes bakken met Brazilië, maar verantwoordelijkheid nemen”, aldus Martin Wassen, Copernicus Institute of Sustainable Development, Universiteit Utrecht.

De Europese commissie zal deze lente komen met een plan om de impact van Europa op ontbossing tegen te gaan, maar lijkt vooralsnog handelsbelangen voorop te stellen boven natuurbescherming en het behalen van klimaatdoelstellingen. Greenpeace wil dat Europa via regelgeving afdwingt dat alleen producten – van binnen en buiten Europa – die aan bepaalde duurzaamheidseisen voldoen op de markt terecht kunnen komen. En dat bedrijven volledig transparant zijn over hun productieketens. Nu is vaak niet duidelijk waar soja of palmolie vandaan komt.

Nederland één van Europa’s voornaamste importeurs van soja

Nederland speelt een belangrijke rol in deze ontbossing als één van Europa’s voornaamste importeurs van soja voor veevoer. “Nederlandse handel die met name een aantal enorme multinationals nog rijker maakt, mag er niet toe leiden dat in Brazilië of andere landen mensenrechten worden geschonden, regenwouden worden gekapt of andere ecosystemen ten onder gaan. Nederland moet haar verantwoordelijkheid nemen en pleiten voor Europese wetgeving. Wetgeving die afdwingt dat wij geen voedsel op ons bord hebben waar bos voor is gekapt, mensen van hun land zijn gejaagd of zelfs vermoord”, stet Charlotte van der Tak, campagneleider bossen Greenpeace Nederland.

Vorige week nog keurden Europese regeringen een plan van de Commissie goed om handelsbesprekingen met de VS te hervatten, ondanks de zorgen omtrent de intentie van president Donald Trump om de VS terug te trekken uit de klimaatovereenkomst van Parijs. Het Europees Parlement heeft opgeroepen tot ratificatie en uitvoering van het klimaatakkoord van Parijs als een vereiste voor een handelsovereenkomst met Europa.