Klimaatzaak inwoners Bonaire en Greenpeace tegen de Staat van start

25 september, Amsterdam – De rechtszaak die acht inwoners van Bonaire en Greenpeace Nederland startten tegen de Nederlandse staat gaat door. Zij eisen bescherming tegen klimaatverandering en het sneller terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Vandaag oordeelde de rechtbank in Den Haag dat Greenpeace Nederland ontvankelijk is en met de zaak op mag komen voor het algemeen belang van Bonaire. Daarmee kan de rechtszaak echt van start. De eerste zitting volgt volgend jaar.

Marieke Vellekoop, directeur Greenpeace Nederland: “We zijn blij dat de zaak nu écht van start gaat. Maar het is beroerd dat zoiets nodig is om de staat aan z’n eigen afspraken te houden. De Staat mag niet met twee maten meten en burgers op Bonaire minder beschermen tegen de klimaatcrisis dan in Europees Nederland. Daarom voeren we deze zaak samen met 8 eisers van Bonaire, die nu al dagelijks kampen met hitte door klimaatverandering. Om de ergste gevolgen te voorkomen eisen we dat de Staat de Nederlandse CO2-uitstoot sneller naar nul terugdringt. Daarnaast moet Bonaire beschermd worden tegen de gevolgen van klimaatverandering.”

“Het wordt steeds warmer, dat merk je nu in september, de warmste maand van het jaar, des te meer,” zegt eiser en boer Onnie Emerenciana op Bonaire. “Om groente te telen heb ik water nodig, maar het regent al maanden geen druppel. Je kan zo bijna niks verbouwen. Zelfs de grote bomen gaan dood.”

“Er werd tot nog toe niet naar onze zorgen geluisterd,” vult eiser Jackie Bernabela aan. “De politici uit Den Haag zijn wel vaak langs geweest, maar dan gaan ze weer en hoor je nooit meer wat van ze. Hopelijk horen ze ons aan de overkant in Den Haag nu wel, nu we samen met Greenpeace naar de rechter stappen. Ik ben blij dat de rechtszaak nu eindelijk echt kan beginnen.”

Individuele eisers in de klimaatzaak

De Klimaatzaak Bonaire tegen de Nederlandse staat is aangespannen door acht inwoners van Bonaire en Greenpeace Nederland. Greenpeace komt daarmee op voor het algemeen belang van de inwoners van Bonaire. De individuele eisers wonen of groeiden op op Bonaire. Op verschillende manieren kampen zij nu al met de gevolgen van de klimaatcrisis, zoals Helen, die door de hitte vaker de airco aan moet zetten en daardoor meer betaalt voor energie. Of boer Onnie, die door droogte en hitte minder kan verbouwen. Zij eisten ook als individuen dat de Staat hen beschermt, maar de rechter heeft geoordeeld dat zij om juridische redenen niet als procespartij aan deze zaak kunnen deelnemen. Bij eerdere klimaatzaken kwam de rechter tot eenzelfde conclusie. De schriftelijke getuigenissen van de acht individuele eisers blijven een onverminderd onderdeel van het procesdossier, net als hun persoonlijke ervaring met de gevolgen van klimaatverandering op Bonaire. Greenpeace heeft de rechtbank gevraagd de acht individuele eisers de ruimte te geven om te spreken tijdens de inhoudelijke zitting.

Klimaatzaak Bonaire

In januari 2024 stapten acht inwoners van Bonaire en Greenpeace naar de rechtbank Den Haag voor rechtvaardig klimaatbeleid. De overheid heeft de plicht haar inwoners te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, maar voor de inwoners op Bonaire zijn er nauwelijks plannen om hen veilig te houden in de klimaatcrisis. In de zaak wordt geëist dat de regering de gevaren moet beperken door de CO2-uitstoot sneller terug te dringen. Daarnaast moet de regering samen met de gemeenschap op het eiland plannen maken voor de bescherming van Bonaire. 

Dit najaar komt de Staat met haar inhoudelijke verweer tegen de dagvaarding van Greenpeace en de eisers van Bonaire. De inhoudelijke zittingen zullen naar verwachting volgend jaar plaatsvinden. Greenpeace wordt in deze zaak bijgestaan door een advocatenteam van de kantoren van Kennedy van der Laan en Prakken d’Oliveira Human Rights Lawyers.

Michael Bacon, advocaat bij Kennedy Van der Laan: “Het is jammer dat de individuele eisers niet-ontvankelijk zijn verklaard. Deze eisers zullen zeker bij de rechtszaak betrokken blijven, zodat de rechter uit eerste hand kan horen wat de impact van klimaatverandering op Bonaire nu al is. De Nederlandse staat moet meer doen om zijn burgers op Bonaire tegen klimaatverandering te beschermen.”