Schiphol, de grootste CO2-uitstoter van Nederland, is niet verplicht haar gigantische uitstoot te verminderen, terwijl andere bedrijven wel allerlei veranderingen doorvoeren. Oneerlijk? Dat is nog maar 1 ding. Onze campaigner Maarten de Zeeuw noemt de luchthaven hét voorbeeld van klimaatonrechtvaardigheid: “Een klein groepje mensen plukt de vruchten van leuke vliegreisjes, maar de klimaatschade die het oplevert raakt ons allemaal.” De oplossing: minder vluchten en minder vervuiling in 5 stappen.

“Als ik het met vrienden of familie over Schiphol heb, dan ziet iedereen direct: dit klopt niet helemaal. Hoe kan het dat vliegen zo goedkoop is? Hoe is het mogelijk dat de luchtvaart vrijgesteld is van klimaatverplichtingen?” begint Maarten de Zeeuw, campaigner Klimaat en Energie. Hij leidt de campagne waarmee we Schiphol oproepen hun vervuiling te stoppen. “Wanneer ik daarna vertel hoe ontzettend scheef de verhouding tussen vliegers en niet-vliegers is, staan ze echt versteld. Die feiten maken het Schiphol-verhaal nog krommer.”

Toestel van Easyjet met vervuiling op Schiphol.
© Marten van Dijl

De klimaatonrechtvaardigheid van de luchtvaart

Slechts 1% van de mensen op aarde is verantwoordelijk voor de helft van de CO2-uitstoot van de luchtvaart. In Nederland wordt 40% van alle vluchten gemaakt door 8% van de Nederlanders. Maarten: “Schiphol faciliteert dus dat een klein groepje mensen heel veel vervuiling veroorzaakt. Dat is toch niet rechtvaardig? Hoe leg je dat uit aan mensen in overstroomde en ontredderde dorpen in Pakistan, waar geen dorpsbewoner ooit een vliegtuig van binnen heeft gezien?”

Onnodige vluchten: de oorzaak achter Schiphol’s vervuiling

Moet je dan maar vertellen hoe belangrijk al die vluchten waren? Dat is onzin. Een groot gedeelte van de uitstoot wordt veroorzaakt door onnodige vluchten.

Maarten somt op wat we verstaan onder onnodige vluchten: “Allereerst: ultrakorte vluchten. 1 op de 3 vluchten van Schiphol is korter dan 750 km, ongeveer de afstand naar Berlijn. Nog altijd gaan dagelijks tientallen van dit soort vluchten naar Brussel, Londen of Frankfurt. Deze bestemmingen zijn prima bereikbaar met de trein.

Ten tweede: het zakelijke verkeer. 1 op de 3 passagiers op Schiphol maakt een zakelijke reis. We leven in een tijd dat veel meetings makkelijk per video call kunnen.

Tot slot zien we het toppunt van overbodigheid bij de steenrijke ‘happy few’. Privéjets zijn per passagier 5 tot 14 keer vervuilender dan een gewone vlucht. Ook kunnen we zonder de business class, die zorgt voor fors meer vervuiling op lange afstandsvluchten. Op 1 business class-plek zou je 2 mensen kunnen vervoeren.” De enige oplossing voor Schiphol is minder vluchten en minder vervuiling.

Toestel van Delta stijgt op.
© Marten van Dijl / Greenpeace

Actie tegen vervuilende luchtvaart

Als Schiphol stopt deze onnodige reisjes aan te bieden neemt de uitstoot een duikvlucht omlaag. Maar hoe krijgen we het vliegveld zo ver dat ze dat gaan doen?

Maarten: “Binnenkort gaan we in gesprek met Schiphol Group om te vragen of ze nu eindelijk de noodzakelijke stappen gaan zetten. De vervuiling moet stoppen. En er zijn simpele oplossingen voor minder vluchten.” Wil je onze open brief aan Schiphol mede-ondertekenen? Dat kan!

Als Schiphol niet luistert? “Dan gaan we over tot actie. Hoe en waar kan ik je nu nog niet vertellen. Maar wèl met wie en wanneer: samen met Extinction Rebellion op 5 november.” Zet die datum dus alvast in je agenda. Wil je meer weten? Kijk dan hier.

Schiphol vliegt alle klimaatgrenzen voorbij.
Schiphol vliegt alle klimaatgrenzen voorbij. © Marten van Dijl / Greenpeace

De warme band tussen overheid en luchtvaart

Schiphol groeide jarenlang ongehinderd door tot de recorduitstoter die het nu is. Eindelijk zagen we dit jaar een kleine kentering. Minister Harbers maakte bekend dat Schiphol tijdelijk 12% minder mag vliegen dan het jaar voor corona. Krap een paar maanden daarna maakte Schiphol bekend dat ze een nieuwe terminal willen openen…

Niet alleen Schiphol moet verantwoordelijkheid nemen, ook de overheid is weer aan zet. Voer een goede wet in, die de CO2-en stikstof-uitstoot van de luchtvaart omlaag brengt. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werkt aan zo’n wet, maar de uitstootgrens dreigt veel te hoog te worden en veel te langzaam te dalen. “Schiphol kan dan nog veel langer doorgaan met vervuilen. Dat mag niet gebeuren, ook Schiphol moet naar nul uitstoot, net als andere bedrijven.” aldus Maarten.

Daarnaast moet het kabinet de prijs van vliegen eerlijker maken. Schiphol is het grootste tax-free tankstation van Nederland. Dat kan niet langer, dus de overheid moet de belasting op tickets verhogen en accijns heffen op kerosine. Die vrijstelling is een subsidie van €2 miljard per jaar voor de luchtvaart.Laten we die miljarden nou slimmer investeren in betere internationale treinen.

Tax free vliegtuig vol tanken.

Krimp kan: minder vluchten en vervuiling in 5 stappen

Het plan om vervuiling te stoppen is duidelijk en simpel:

  1. Schrap korte vluchten
  2. Verminder zakelijk verkeer
  3. Stop privévluchten en de business class
  4. Hef belasting op kerosine
  5. Voer een wet in die uitstoot in luchtvaart aanpakt

En gaat dat ons lukken? Maarten heeft vertrouwen in de goede afloop: “Ik put hoop uit alles wat is veranderd toen mensen samen in actie kwamen. Een aantal jaar geleden begon ik deze campagne voor een krimp van de luchtvaart. We werden voor gek verklaard, echt waar. Inmiddels merk ik overal om me heen: mensen zijn het met ons eens. Men wil minder vluchten en minder vervuiling. Nu gaan we doorpakken. We stoppen Schiphol in hun groeidrift en krankzinnige idee voor een nieuwe terminal. Let maar op!”

Open brief aan Schiphol

Geen uitzondering, ook Schiphol Group moet meedoen en stoppen met vervuilen!

Teken de Brief