Afgezien van de hoeveelheid steenkolen die het gebruikt, geeft geen enkel energiebedrijf informatie over de specifieke landen en mijnen waar de kolen vandaan gehaald worden. Terwijl die openheid juist hard nodig is. De afgelopen jaren laten verschillende onderzoeken en reportages zien dat in de kolenmijnen vaak grote misstanden plaatsvinden. In 2008 liet een onderzoek van onderzoeksbureau Profundo zien dat kolenwinning in Zuid-Afrika, Colombia en Indonesië het milieu ernstig aantast. Ook werken de mijnwerkers vaak onder gevaarlijke omstandigheden; mijnongelukken kosten hen regelmatig het leven. Bewoners in de wijde omtrek van de mijn hebben te maken met drinkwatervervuiling, erosie, stof- en geluidsoverlast.
‘Het gebrek aan openheid over de herkomst van kolen wijst erop dat energiebedrijven geen oog hebben voor mensenrechten en milieu. Bovendien voldoen zij op deze manier niet aan de internationale normen voor ketentransparantie, waarmee ze moeten laten zien waar ze hun kolen inkopen’, zegt SOMO-onderzoeker Joseph Wilde-Ramsing.
Belofte niet nagekomen
Anderhalf jaar geleden gingen de energiebedrijven met elkaar om tafel en deden de de belofte de transparantie over de keten te vergroten. Dit initiatief kwam tot stand na uitzendingen van het actualiteitenprogramma Netwerk en een discussie in de Tweede Kamer over zogenaamde ‘bloedkolen’ uit Colombia en Zuid-Afrika. Een overgrote meerderheid van de Kamer was toen voor meer transparantie. Over een half jaar verstrijkt hiervoor de deadline, maar tot nu toe blijft de energiesector zwijgen. Wilde-Ramsing: ‘Als de deelnemers snel openheid van zaken geven, valt die deadline nog te halen. De regering kan hen een duwtje in de rug geven, door ketentransparantie wettelijk te verplichten.’
Inmiddels heeft SOMO – met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur- kunnen achterhalen dat de grootste vijf leveranciers aan de Nederlandse markt Australië, de Verenigde Staten, Zuid-Afrika, Colombia en Rusland zijn. Het aandeel van de laatste twee landen neemt toe.
Verdubbeling
Van alle elektriciteit wereldwijd wordt 40 procent opgewekt met kolen. In Nederland worden er op dit moment drie kolencentrales gebouwd: E.ON en Electrabel bouwen op de Maasvlakte in Rotterdam, RWE/Essent in de Eemshaven in Groningen. C-GEN wil nog een vierde centrale bouwen bij Vlissingen in Zeeland. Als de bouw van deze centrales doorgaat, zal het gebruik van kolen meer dan verdubbelen. Hierdoor wordt het nóg belangrijker dat de bedrijven kunnen laten zien waar ze hun kolen vandaan halen. SOMO en Greenpeace roepen de bedrijven op om openheid van zaken te geven en consumenten de garantie te geven dat er geen kolen gebruikt worden uit mijnen waar mensenrechten en milieu zwaar onder druk staan.
Lees het rapport hier: http://somo.nl/publications-nl/Publication_3737-nl/view
Gerelateerd nieuws
De energierevolutie is niet te stoppen
Met jouw hulp overtuigen we trage politici en vervuilende bedrijven. Schone energie heeft de toekomst!
Bekijk jouw mogelijkheden >>