5,6 miljard euro. Zoveel geld heeft Nederland al betaald voor de import van olie, gas en kolen uit Rusland sinds de start van Poetins oorlog. Ons land wil nog tot het eind van het jaar Russisch gas importeren. Voor olie wil de EU hetzelfde gaan besluiten. Wat ons betreft een stap in de juiste richting, maar zeker niet genoeg.
Niet alleen blijven we Poetins oorlogskas spekken, we verbranden nog steeds massaal fossiele brandstoffen. We moeten dan ook niet op zoek naar een andere plek om deze brandstoffen vandaan te halen, we moeten stappen zetten om minder afhankelijk te worden van olie.
Met deze stappen kan de EU in een paar maanden zorgen voor een besparing op Russische olie van €19,7 miljard en 144 megaton CO2 per jaar. Dat is 5 keer de uitstoot van al het verkeer in Nederland.
1. Verbied korte vluchten
Een op de drie vluchten die vanaf Schiphol vertrekt is korter dan 750 kilometer. Nederland kan alle korte vluchten waar de trein een goed alternatief is verbieden. Als de hele EU dat doet, besparen we zeker 4,35 miljoen ton kerosine en 2 miljard euro aan Russische olie.
Zakelijke vliegreizen kunnen we flink verminderen door meer te beeldbellen. Zo’n 30% minder zakelijke vluchten bespaart nog eens 3,9 miljoen ton kerosine. Beter voor het klimaat én minder afhankelijk van fossiele brandstoffen uit Rusland.
2. Maak openbaar vervoer goedkoper
Op je bus- of treinkaartje betaal je nu standaard 9% BTW. Wanneer de overheid deze belasting verlaagt, wordt het openbaar vervoer een beter alternatief voor de auto. Met deze maatregel maken we het openbaar vervoer toegankelijker, zodat je minder snel voor de auto kiest vanwege de kosten. Als in de hele EU het aantal autokilometers met 4% omlaag gaat, hoeven we 6,2 miljoen ton minder aan olie te in te kopen. Dan is het wel belangrijk dat overheden zorgen dat er extra capaciteit is, zodat de bus of trein niet te vol wordt. Bijvoorbeeld door flexibelere werktijden te introduceren om zo de spitsdrukte te spreiden.
3. Vervang goederenvervoer met de trein
Vrachtauto’s kunnen vervangen worden door goederentreinen. Om het maximale uit de capaciteit voor spoorvervoer te halen, is het nodig dat overheden subsidies, belastingverlaging en minder toeslagen voor vrachttreinen regelen. Als we slechts 2% van het vrachtgewicht dat nu met vrachtwagens verplaatst wordt met treinen vervoeren, scheelt dat 2,2 miljoen aan olie.
4. Stimuleer thuiswerken
Bijna eenderde van het olieverbruik van de EU komt van auto’s. Een groot deel is woon-werkverkeer. Intussen hebben veel werknemers ervaring met thuiswerken en ervaren dat als positief. Als iedereen twee dagen meer thuis blijft werken dan voor de coronapandemie, bespaart dat 5,1 miljoen ton olie. Zetten we daarnaast ook in op carpoolen en minder hard rijden? Dan behalen we nog meer winst. Minder verbruik = minder brandstof = minder uitstoot.
5. Ga toch fietsen
Nederland is natuurlijk een echt fietsland. En de populariteit van de fiets neemt alleen maar verder toe. Andere landen hebben laten zien dat ze tijdens de pandemie snel maatregelen kunnen nemen om fietsen te stimuleren. Onderzoek laat zien dat maatregelen als pop-up-fietsstroken echt werken. Naar schatting kan zo’n 2% van de afstand die nu per auto afgelegd wordt snel vervangen worden door de fiets. Dat bespaart 3,4 miljoen ton aan Russische olie.
Samen pakken we het probleem bij de bron aan
Met deze besparingsmaatregelen worden we niet alleen minder afhankelijk van olie uit Rusland, maar van olie waar dan ook vandaan. Want als we fossiele brandstoffen ergens anders vandaan halen, verschuiven we slechts het probleem. Over de hele wereld leiden olie, kolen en gas tot conflicten, uitbuiting en mensenrechtenschending. En het is de grootste oorzaak van de klimaatcrisis.
Uiteindelijk moeten we helemaal onafhankelijk van olie worden. In de volledige analyse van Greenpeace staan naast kortetermijnmaatregelen ook stappen voor de langere termijn om onafhankelijk te worden van olie.
Doe mee