Hoedjes, de Koningin met een lang verhaal en een stralende minister van Financiën met een tot cultstatus verheven koffertje. Altijd een leuk feestje, de derde dinsdag van september. Het heeft dit jaar wel veel weg van een begrafenis: de borrel achteraf is meestal reuze gezellig maar de aanleiding is triest.
Het land moet van Rutte en consorten de broekriem aanhalen, het milieu gaat de hongerwinter in. De woorden ‘duurzaam’ en ‘milieu’ zijn een schaars goed in het 353 pagina’s tellende stuk, meestal gebruikt in combinatie met termen als ‘afbouwen’ en ‘stoppen’.
De duurzame energiemarkt hoeft al helemaal weinig te verwachten komende jaren. Zaken als windenergie, windmolen of zonne-energie komen niet eens in de Miljoenennota voor, maar kernenergie krijgt wel een opsteker van 42,5 miljoen over de komende drie jaar. Minister Verhagen wil er namelijk een vergunning voor een tweede kerncentrale doorheen jassen, hij komt alleen personeel tekort. Zo’n kerncentrale is namelijk een ingewikkeld ding en in Den Haag is er eigenlijk helemaal geen kennis om een vergunningaanvraag goed te beoordelen. De keuze is dus of blind een handtekening zetten, of miljoenen uitgeven om expertise van buiten in te huren. Exemplarisch voor het hele kernenergieprobleem. Duur, ingewikkeld en schimmig.
Het lijkt erop dat dit kabinet zich blijft vermaken met proefballonnetjes als 130 rijden en het drooghouden van de Hedwigepolder. Echt belangrijke keuzes over de toekomst van onze leefomgeving worden niet gemaakt.
Regeren is vooruitzien is allang niet meer het mantra van de hedendaagse politiek. De natuuruitgaven in 2011-2015 kelderen van een toch al schamele 803 miljoen euro naar 226 miljoen. Ondertussen wordt er vrolijk doorgebouwd aan een kolencentrale in de Eemshaven waarvan de rechter de vergunning heeft ingetrokken en worden draconische subsidiemaatregelen als de goedkope rode diesel en kerosine in stand gehouden. Zolang we onszelf van hot naar her kunnen blijven vervoeren, gaat het goed! Of zoiets.
Het Nederland waar we met dit kabinet naartoe gaan doet denken aan een verstokte roker: uitgeteerd, vaal van kleur en uitgeput. Alle energie die ons land nog kan geven wordt eruit geknepen, zonder een kans op duurzaam herstel.
Het gedachtegoed van Rutte gaat veelal niet verder dan dat er vanzelf een oplossing zal komen voor alle problemen. ‘Zelfredzaamheid van de burger’ heet dat in spindoctorstaal. Dit grenzeloze vertrouwen in een goede afloop gaat er echter aan voorbij dat er wel iemand moet zijn die het initiatief neemt. En als iedereen denkt zoals Rutte en de zijnen, kan dat nog wel even duren. Zeker met een overheid die alle initiatieven om tot een duurzame samenleving te komen in de kiem smoort.
Wat Nederland nodig heeft is een helder, constructief en vooral lange termijn plan om te komen tot een duurzame samenleving. Een schone energievoorziening is daar een belangrijk onderdeel van. Nederland staat, net als veel andere Europese landen, op het punt om investeringsbeslissingen voor de komende decennia te maken. Nu kiezen voor vuile kolencentrales en kernenergie betekent dat het Nederlandse landschap en daarmee de Nederlander zelf, nog zeker een halve eeuw moet lijden onder het gebrek aan visie van de politici van nu.
In Duitsland is men 15 jaar geleden al begonnen met een vast tarief voor schone energie. Alle Duitsers hebben daar aan meebetaald, tenslotte is de energievoorziening net zo belangrijk als het hebben van een goede infrastructuur en betaalbare scholen. Die Duitsers zijn nu spekkoper, want de schone energie industrie barst zo ongeveer uit zijn voegen. Dat levert veel banen en nog veel meer toekomstperspectief op. Siemens kondigde gisteren aan helemaal uit kernenergie te stappen, want ze zien meer brood schone technieken. Toch niet gek, na 15 jaar.
Waar zal Nederland zijn over 15 jaar? Ik kan alleen maar hopen dat ook wij dan de 21ste eeuw zijn binnengekomen.