In april, dik een jaar na de kernramp in Fukushima, werden in Europa de resultaten van de zogenoemde ‘stresstests’ gepubliceerd. Alle Europese kerncentrales zijn onderzocht door een speciale commissie die de veiligheid beoordeelt. Volgens Eurocommissaris Gunther Oettinger zullen kerncentrales die onder de maat presteren worden gesloten.
Na analyse van het rapport kregen we bij Greenpeace het idee dat het vooral de commissie is geweest die de tests als stressvol heeft ervaren, want na een jaar monnikenwerk zijn de conclusies over de veiligheid van de stokoude Europese atoomovens opmerkelijk nietszeggend.
Het lijkt erop dat lidstaten zich hebben opgesteld als het soort horrorouders met wie leerkrachten het liefst de gracht zouden dempen. Hun kroost verdient prachtige cijfers, zonder daar moeite voor te doen, en wee degene die er op durft te wijzen dat hun wondertje zelfs de simpelste optelsom niet kan maken. Ik zou niet graag leraar willen zijn in zo’n situatie en ik benijd de commissieleden van de stresstests al evenmin.
Want hoe beoordeel je een kerncentrale als de criteria voor de test voortdurend worden bijgesteld? Het begon veelbelovend: alle lessen uit de kernramp in Fukushima zouden worden meegenomen. Maar toen puntje bij paaltje kwam, werd er stilletjes steeds meer uit het mandaat van de onderzoekscommissie geschrapt. Een drievoudige ramp zoals in Fukushima met tegelijkertijd een aardbeving, overstroming en kernramp verdween uit het testprogramma, terroristische aanslagen, vliegtuigcrashes en rampenplannen voor de omgeving werden genegeerd.
Een oude auto moet steeds vaker de APK ondergaan, zodat versleten onderdelen kunnen worden vervangen. Maar slijtage van kerncentrales vond men niet nodig om mee te nemen. Elk land mocht zelf bepalen wat er beoordeeld werd, een rapport dat was opgesteld door de eigenaar van de centrale diende als basis voor de ‘test’.
Als ik op deze manier examen had mogen doen, had ik mijn studententijd op het strand doorgebracht en alsnog tienen geïncasseerd. Bizar genoeg neemt de nucleaire industrie zelfs niet de moeite om de schijn op te houden dat ze hun zaakjes voor elkaar hebben. Zo nemen ze in Frankrijk aan dat meerdere kernreactoren op een terrein best één noodgenerator kunnen delen als de stroom uitvalt. Wat gaan ze bij die andere reactoren doen zodat ze niet op hol slaan? Dichtmetselen met croissants?
Greenpeace heeft deskundigen kritisch laten kijken naar de testresultaten van dertien gammele centrales, waaronder die in het Belgische Doel en Tihange. De provincie Limburg heeft onlangs een motie aangenomen waarin de sluiting wordt geëist van Tihange, dat op slechts 36 kilometer van de provinciegrens ligt. Geen gek idee, want volgens onze analyse zou reactor 1 in Tihange uit veiligheidsoverwegingen onmiddellijk moeten worden stilgelegd, net als reactor 1 en 2 in Doel. De overige vier reactoren moeten zo snel mogelijk uit bedrijf worden genomen.
In het najaar zal de Europese commissie besluiten welke consequenties er aan de uitkomsten van de relaxtest … pardon de ‘stresstest’ worden verbonden. De laatste kans om de geloofwaardigheid van de test te redden, is het sluiten van de meest gammele centrales. Want wie vertrouwt een eindexamen waar 100 procent van de ‘leerlingen’ voor slaagt?
Zie de volgende rapporten:
– Nuclear Stress Test: Flaws, blind spotsand complacency
– Critical Review of the EU Stress Testperformed on Nuclear Power Plants