Greenpeace maant de Japanse overheid om de evacuatiezone rond de kerncentrale Fukushima met ten minste tien kilometer uit te breiden. ‘De Japanse regering loopt sinds het begin van deze ramp achter de feiten aan en doet de situatie minder erg voorkomen dan zij in werkelijkheid is’, stelt Ike Teuling, stralingsdeskundige bij Greenpeace. Burgers moeten beter beschermd worden tegen de gevolgen van deze nucleaire ramp, zo schrijven Greenpeace en de Japanse organisatie Citizen’s Nuclear Information Center in een brandbrief.

Naast de uitbreiding van de evacuatiezone van twintig naar dertig kilometer, wil Greenpeace dat extra maatregelen worden genomen voor zwangere vrouwen en kinderen in gebieden buiten die zone. De situatie in met name reactor 3 van Fukushima I is zorgwekkend. Greenpeace vraagt de Japanse overheid om per direct openheid te geven over de situatie in de reactor, die onder andere plutoniumbrandstof bevat. Er dreigen grote lozingen van radioactief materiaal plaats te vinden. Dit zorgt voor extra risico’s als de windrichting landinwaarts is. ‘De huidige evacuatiezone is in dat geval absoluut niet toereikend’, stelt Teuling. ‘Mensen binnen de straal van dertig kilometer kunnen bij een grote radioactieve lozing worden blootgesteld aan gevaarlijke hoeveelheden radioactieve straling.’

Melk en spinazie

Nu al reiken de gevolgen van de nucleaire crisis verder dan de evacuatiezone. Op vijftig kilometer van de kerncentrale geven koeien melk die vijf keer de toegestane waarde aan radioactief jodium bevat. In een gebied meer dan honderd kilometer verwijderd van Fukushima is in spinazie zeven keer de toegestane waarde geconstateerd. Zelfs in Tokio, tweehonderd kilometer verderop, zijn kleine hoeveelheden radioactief materiaal aangetroffen in het drinkwater. Radioactief jodium is al in lage concentraties schadelijk en kan zich ophopen in de schildklier.

Veiligheidsgaranties onmogelijk

Wat zich nu in Japan afspeelt, maakt duidelijk dat het onmogelijk is om de veiligheid van burgers te garanderen bij een nucleaire ramp. Niet alleen de Japanse autoriteiten, maar ook het Internationaal Atoomenergieagentschap heeft de afgelopen dagen zijn onmacht getoond. Het VN-orgaan hult zich in stilzwijgen en blijkt machteloos in de zich ontvouwende tragedie.

‘De nucleaire industrie probeert deze kernramp af te doen als een zeldzaam ongelukje’, net zoals dat gebeurde ten tijde van Tsjernobyl’, stelt Teuling. ‘En dan is er nog de illusie dat we kernenergie nodig hebben om klimaatverandering tegen te gaan. Als we iets kunnen leren van deze vreselijke ramp is het dat kernenergie geen deel kan uitmaken van onze toekomstige energievoorziening. Ook de Nederlandse overheid zal moeten kiezen voor schone en veilige energie uit hernieuwbare bronnen.’