Een ecologische ramp vindt plaats in Oost-Siberië. Liefst 3,3 miljoen hectare bos staat in brand; een gebied zo groot als België. In vijf Russische regio’s, waar de rook van deze branden zich heeft verspreid, is de noodtoestand uitgeroepen. Greenpeace Rusland zet zich al jaren in om deze branden te blussen én te voorkomen.
Sinds wanneer staat Siberië in brand?
Gigantische bosgebieden in Siberië staan jaarlijks in brand; dit jaar al sinds mei. De Russische overheid besloot geen geld uit te geven aan het blussen van deze, toen nog kleine brandjes, omdat ze plaatsvinden in zogeheten ‘zones of control’. Dat zijn gebieden waar de branden volgens de overheid geen gevaar opleveren voor de economie of de gezondheid van de bevolking. Sterker nog, slechts 5 procent van de huidige branden in Rusland worden geblust. Door niet in te grijpen, konden de branden zich uitbreiden tot buiten de grenzen van de ‘zones of control’.
Hoe zijn de branden ontstaan?
Uit de officiële statistieken en onderzoek van Greenpeace blijkt dat 90 procent van de bosbranden in Rusland bewust en onbewust worden aangestoken door mensen. Volgens satellietbeelden begonnen de meeste huidige bosbranden in Siberië rond houtkap-locaties, langs wegen en rivieren waar mensen kampvuren verlichten. Het is goed denkbaar dat het gekapte hout is verbrand als ‘opruim-actie’ om het organische materiaal te verwerken. Greenpeace waarschuwt echter al lange tijd dat deze wijze van ‘opruimen’ gevaarlijk is in ‘zones of control’ omdat deze gebieden niet goed gemonitord worden, maar wel te maken hebben met extreme droogte. En er dus extra gevaar is voor het ontstaan van branden.
Wat zijn de gevolgen van deze natuurbranden?
Bijtende smog verspreid zich tot ver buiten Siberië en vormt een bedreiging voor de volksgezondheid. Volgens satellietbeelden hebben Siberische branden meer dan 4 miljoen vierkante kilometer aan rook veroorzaakt in centraal Noord-Azië. Elke dag worden nieuwe gebieden in brand gestoken; dorpen in Siberië en het Verre Oosten zijn in gevaar. Deze branden stoten 166,5 Mt CO2 uit, dat gelijk staat aan zo’n 36 miljoen auto’s in één jaar tijd.
De rook van deze branden heeft zich intussen verspreid over het grondgebied van Chakassia, Altai Krai, Kemerovo, Novosibirsk, Omsk en Tomsk. Bewoners van duizenden plaatsen klagen over de verslechtering van hun gezondheidstoestand. Er gaan al vergelijkingen op met de situatie in 2010, toen ruim 55.000 mensen in Moskou stierven door rookontwikkeling als gevolg van branden.
Greenpeace trainingskampen om mythes te ontkrachten
Greenpeace organiseert sinds 5 jaar trainingskampen voor lokale burgers op meerdere plekken in Rusland. Via dit programma leren zij hoe branden ontstaan en hoe men gezamenlijk in actie kan komen om kleine brandjes te blussen om uitbreiding te voorkomen. Inmiddels hebben duizenden Russische burgers aan deze kampen deelgenomen. En dat is nodig, want er bestaan vele mythes onder burgers over het ontstaan van de branden. Veel boeren denken bijvoorbeeld dat hun grond vruchtbaarder wordt door het brandende as.
Presentatrice Tess Milne reist van 2 tot en met 6 augustus met Greenpeace mee naar Rusland om één van de eerste trainingskampen te bezoeken bij Lake Ladoga. Hou onze kanalen in de gaten voor meer informatie.
Doe mee