Greenpeace: Het momentum om de oceanen te beschermen tegen diepzeemijnbouw is nog nooit zo groot geweest

3 augustus 2024 

Landen en bedrijven die snel willen beginnen met het exploiteren van de diepzee voor de winning van metalen en mineralen worden geconfronteerd met groeiende weerstand. De Internationale Zeebodemautoriteit (ISA) heeft de afgelopen weken geen significante vooruitgang geboekt op het gebied van regelgeving voor diepzeemijnbouw, terwijl een groeiend aantal landen zich uitsprak voor een tijdelijk verbod (moratorium) of pauze. Zij scharen zich hiermee achter wetenschappers die zich grote zorgen maken over deze destructieve industrie. Als klap op de vuurpijl werd secretaris-generaal Michael Lodge niet herkozen voor een nieuwe termijn. Lodge is een uitgesproken voorstander van diepzeemijnbouw. 

Nieuwe secretaris-generaal: Leticia Carvalho

De Braziliaanse Leticia Carvalho zal de komende 4 jaar de rol van secretaris-generaal van de ISA vervullen. De verwachting is dat zij de ISA op een andere manier zal leiden dan Lodge,  die door verschillende landen kritisch werd bevraagd over financieel wanbeheer en gebrek aan transparantie en verantwoordingsplicht. 

Sascha Landshoff, oceanen campaigner Greenpeace Nederland: ‘De verkiezing van Leticia Carvalho als nieuwe secretaris-generaal van de ISA is een historische mijlpaal en een overwinning voor het kwetsbare leven in de diepzee. Als mariene bioloog en met haar jarenlange ervaring bij het VN milieuprogramma (UNEP) is zij in staat om de ISA op een transparante en kundige manier te leiden. Dit biedt hoop voor een toekomst waarin de belangen van de oceaan, en van iedereen die afhankelijk is van een gezonde zee, boven commerciële winsten worden gesteld.’ 

Tientallen landen steunen moratorium, de industrie wil door

Oostenrijk, Honduras, Guatemala, Malta en Tuvalu voegden zich bij de lijst van 27 landen die oproepen tot een pauze of tijdelijk verbod op diepzeemijnbouw. Hiermee komt het aantal landen dat diepzeemijnbouw voorlopig niet wil toestaan op 32. 

Deze steun voor terughoudendheid werd in grote mate versterkt door de publicatie van baanbrekend onderzoek waaruit blijkt dat mangaanknollen in de diepzee zuurstof produceren.  

Twee dagen na de publicatie verklaarde Gerard Barron, CEO van The Metals Company (TMC) die het onderzoek deels financierde, de conclusies van het onderzoek in twijfel te trekken. TMC zei dat de studie “gebrekkig” is en is van plan om nog dit jaar een exploitatievergunning in te dienen voor het winnen van mineralen uit de oceaanbodem. Dat is opmerkelijk, want het artikel is gepubliceerd in Nature, een van de meest gezaghebbende wetenschappelijke tijdschriften ter wereld. 

Barron vertelde aan Reuters dat regelgeving “geen vereiste” is voor zijn bedrijf om met  diepzeemijnbouw te beginnen, ondanks de politieke consensus dat er geen mijnbouw mag plaatsvinden als er geen regelgeving is in de vorm van een internationale mijnbouwcode. 

Mijnbouwcode

Na twee weken vergaderen over een mijnbouwcode zijn de deelnemende landen echter nauwelijks verder gekomen. De standpunten van landen die een voorlopig verbod op diepzeemijnbouw willen en landen die spoedig willen beginnen lopen ver uiteen, waardoor onderhandelingen zeer moeizaam verlopen. Een voorstel om dit jaar nog een extra vergadering in te lassen om verder te onderhandelen werd niet aangenomen.  Hiermee wordt de zelfopgelegde deadline om een definitieve mijnbouwcode te hebben in 2025 vrijwel onhaalbaar.

De verwachting is dat de ISA vergadering van juli volgend jaar zal besluiten over de toekomst van de diepzee. 

‘Honderden wetenschappers hebben zich al uitgesproken tegen diepzeemijnbouw, en steeds meer landen luisteren naar hun zorgen. De diepzee is een uniek en kwetsbaar ecosysteem waar we nog bijna niets van weten en steeds meer over leren. Het is volstrekt onverantwoord om daar te gaan mijnen. Greenpeace blijft de komende tijd alles op alles zetten om diepzeemijnbouw te stoppen voordat het begint.’ aldus Landshoff.