Σε μία εποχή που η αξία των κοινών αγαθών βρίσκεται συνήθως στα ψιλά γράμματα και αντιμετωπίζουμε τον δημόσιο χώρο κυρίως ως χώρο προς καταπάτηση, κάθε προσπάθεια προστασίας τους αξίζει χίλια μπράβο. Ακόμα περισσότερο όταν αυτές οι προσπάθειες είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας η οποία αναδεικνύει κάτι εξίσου σημαντικό, τη δύναμη της ομάδας.

Αυτή την περίοδο και σε αναμονή της έναρξης της καλοκαιρινής περιόδου οργανώνονται εκατοντάδες καθαρισμοί παραλιών. Βουνά, κυρίως πλαστικών απορριμμάτων, συλλέγονται καθημερινά από εθελοντικές ομάδες, δημοτικές αρχές και υποψήφιες δημοτικές παρατάξεις, προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, ιδιώτες, σχολεία και περιβαλλοντικές οργανώσεις, σε μία προσπάθεια το φυσικό περιβάλλον να επιστρέψει στην πρότερη, αμόλυντη μορφή του και να αναδειχθεί το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης.

Παραλία Χάρακας τον Σεπτέμβριο του 2018.

Τον Σεπτέμβριο του 2018, μαζί με δεκάδες εθελοντές της οργάνωσης και της περιοχής, καθαρίσαμε την παραλία του Χάρακα, στην ανατολική Εύβοια, μαζεύοντας πάνω από μισό τόνο σκουπιδιών. Ένα τμήμα αυτών των σκουπιδιών κατέληξε να “διακοσμήσει” για μία μέρα την πλατεία Συντάγματος, για να μας θυμίσει ότι δεν μπορούμε να κρυφτούμε άλλο από το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης.

Διοργάνωσαμε εκδήλωση στην πλατεία Συντάγματος, για να ανακοινώσουμε τα αποτελέσματα του ελέγχου brand audit

Οκτώ μήνες μετά επισκεφτήκαμε ξανά τον Χάρακα για να δούμε σε τι κατάσταση βρίσκεται. Δεν συναντήσαμε την εικόνα σκουπιδότοπου της πρώτης φοράς, αλλά τα πλαστικά σκουπίδια είχαν αρχίσει να επιστρέφουν, δίνοντας το μήνυμα ότι η παραλία θα ξανακαλυφτεί γρήγορα από το πλαστικό που συνεχίζει να ξεβράζει η θάλασσα σε μεγάλες ποσότητες.

Τα πλαστικά σκουπίδια έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στην παραλία του Χάρακα

Κι αυτή είναι η πραγματικότητα για όλες τις παραλίες και δημόσιους χώρους που συνεχίζουμε να καθαρίζουμε. Αν δεν μειώσουμε, συνολικά ως κοινωνία την εξάρτηση μας από το πλαστικό μίας χρήσης, το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης δεν θα λυθεί ουσιαστικά. Όπως σε οποιαδήποτε διαρροή, εάν πρώτα δεν σταματήσουμε την ίδια τη διαρροή, όσες φορές και αν σκουπίσουμε, το πρόβλημα θα συνεχίσει να υφίσταται, προκαλώντας όλο και μεγαλύτερη ζημιά.

Βασικό κομμάτι στο παζλ της πλαστικής ρύπανσης, που μέχρι στιγμής λείπει σε μεγάλο βαθμό, είναι η ευθύνη των εταιρειών (πολυεθνικών και ελληνικών) που έχουν κατακλύσει την αγορά με πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης. Για να βοηθήσουν πραγματικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αντί να κρύβονται πίσω από τις ευθύνες των καταναλωτών και τα διαχρονικά προβλήματα στη διαχείριση των απορριμμάτων, οι εταιρείες πρέπει να κάνουν τρία βασικά βήματα:

  • Να δώσουν στη δημοσιότητα τις ποσότητες του πλαστικού που χρησιμοποιούν σε όλο τον κύκλο εργασιών τους και να ορίσουν ετήσιους στόχους μείωσης του,
  • Να προχωρήσουν άμεσα στη ριζική μείωση των πλέον άχρηστων και των μη ανακυκλώσιμων ειδών πλαστικού που χρησιμοποιούν και
  • Να επενδύσουν ουσιαστικά στην καινοτομία για την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων που θα βασίζονται στην επαναχρησιμοποίηση.

Οι καθαρισμοί αποτελούν μία πολύ καλή ευκαιρία για να αναδείξουμε ότι η πλαστική ρύπανση πηγαίνει χέρι χέρι με την έλλειψη ευθύνης από την πλευρά των εταιρειών που ρίχνουν στην αγορά αυτό το τσουνάμι πλαστικού. Ένας τρόπος είναι κάθε καθαρισμός, είτε σε παραλία, είτε σε πάρκο, είτε σε κάποια γειτονιά στην πόλη, να συνοδεύεται από μία καταγραφή της εταιρικής ταυτότητας των πλαστικών σκουπιδιών. Η παγκόσμια συμμαχία οργανώσεων ενάντια στο πλαστικό μίας χρήσης Break Free From Plastic έχει δημιουργήσει έναν οδηγό για το πώς μπορεί να οργανωθεί μία τέτοια δράση (δες την ιστοσελίδα εδώ). Δεν απαιτεί ιδιαίτερο κόπο και η ιστοσελίδα δίνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να μετατρέψουμε τους καθαρισμούς μας σε εργαλείο πίεσης και αλλαγής.

Τα αποτελέσματα αυτών των καταγραφών είναι χρήσιμο να δημοσιευτούν (δες εδώ τον τρόπο που το κάναμε για τον Χάρακα). Για οποιαδήποτε βοήθεια μπορείτε να επικοινωνήσετε στο [email protected] .

Οι καθαρισμοί βελτιώνουν τον κόσμο, ας κάνουμε το βήμα για να τον αλλάξουμε!


Μεταξύ Μαΐου και Σεπτεμβρίου 2019 πραγματοποιήσαμε έρευνα για τις απόψεις του κοινού σχετικά με την ανακύκλωση του πλαστικού μιας χρήσης
Δες περισσότερα για την έρευνα και τα αποτελέσματά της εδώ.

Πάτα εδώ