Αναδεικνύουμε τις εμπειρίες και τη συλλογική δράση πολιτών και κινημάτων, οι οποίες μας εμπνέουν, και τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Πόλεων ζητάμε δικαιοσύνη στις πόλεις μας!
Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Πόλεων, αξίζει να θυμηθούμε ότι περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους του πλανήτη ζουν σε αστικές περιοχές, κι αυτό το νούμερο συνεχώς αυξάνεται1. Ο αστικός πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 75% το 2050 στην Αφρική, την Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, γι’ αυτό και οι πόλεις εκεί – που βρίσκονται ήδη στο επίκεντρο κλιματικών και κοινωνικών κρίσεων – έχουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο να παίξουν σε θέματα που αφορούν την κλιματική δικαιοσύνη.
Ο αγώνας για δικαιοσύνη στις πόλεις μας πρέπει να ξεκινήσει από τις πόλεις εκεί και τους ανθρώπους τους, ειδικά από όσους είναι οι πιο περιθωριοποιημένοι, έχουν επηρεαστεί περισσότερο και είναι λιγότερο υπεύθυνοι για αυτές τις κρίσεις. Παρόλο που βιώνουν τις χειρότερες επιπτώσεις από αυτές, οι άνθρωποι αυτοί χρησιμοποιούν τη συλλογική δουλειά και τις εμπειρίες τους για να μεταμορφώσουν τις πόλεις τους: είναι ενεργοί πολίτες, οργανώνονται και βελτιώνουν τον περίγυρό τους.
Οι πολίτες, οι κοινότητες και τα αστικά κινήματα μπορούν να επηρεάσουν τις τοπικές αποφάσεις προς μία δραστική μεταμόρφωση των αστικών χώρων, της νοοτροπίας αλλά και των πολιτικών, και να οδηγήσουν σε νέα μοντέλα αστικοποίησης που θα λαμβάνουν υπόψιν τους την κλιματική δικαιοσύνη. Αυτό είναι το κίνημα της δικαιοσύνης στις πόλεις μας, #UrbanJustice.
Γνώρισε 5 ανθρώπους που μεταμορφώνουν τις πόλεις τους:
1. Μπανγκαλόρ, Ινδία – Mangala Gowri – μετακινήσεις και ατμοσφαιρική ρύπανση
Η Mangala είναι ενεργό μέλος μίας ευρύτερης κοινότητας χαμηλόμισθων γυναικών εργατριών, οι οποίες παίρνουν πίσω τους χώρους που δικαιωματικά τους ανήκουν. Η μετακίνηση με ποδήλατο στην καθημερινότητά της και για να πάει στη δουλειά έχει αλλάξει τη ζωή της κι έχει μεταμορφώσει την πόλη της σιωπηλά. Με το ποδήλατό της, ξαναπαίρνει τον χώρο που της ανήκει από τους δρόμους, ενδυναμώνει την κοινότητά της και αγωνίζεται ενάντια στην όλο και μεγαλύτερη απειλή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής
2. Μπογκοτά, Κολομβία – José Loaiza Molina – απορρίμματα
Ο José είναι οδοκαθαριστής ο οποίος εργάζεται εδώ και περισσότερα από πέντε χρόνια για την απορρύπανση των δρόμων στην πρωτεύουσα της Κολομβίας. Με την καθημερινή του δουλειά στους δρόμους και στα κοινωνικά δίκτυα, μεταμορφώνει την πόλη του σε μία πιο ανθεκτική, πράσινη και χωρίς αποκλεισμούς. Ταυτόχρονα, εμπνέει άλλους να ανακτήσουν αυτήν την αίσθηση ότι ανήκουν στην Bogotá, με στόχο να φτιαχτεί μια καλύτερη πόλη για όλους.
3. Δελχί, Ινδία – Kusum Lata – μετακινήσεις και ατμοσφαιρική ρύπανση
Η Kusum είναι μία χαμηλόμισθη εργάτρια στην πρωτεύουσα της Ινδίας. Είναι μία από τις 450 γυναίκες της κοινότητας #PowerThePedal, οι οποίες παίρνουν πίσω τον χώρο που τους ανήκει στην πόλη, εκεί που οι ανάγκες μίας μικρής μειονότητας – των ιδιοκτητών αυτοκινήτων – έχουν μπει σε προτεραιότητα. Η Kusum και το κίνημα αγωνίζονται να κάνουν τις πόλεις πιο προσβάσιμες σε όλους, ώστε όλοι να μετακινούνται με πιο βιώσιμο τρόπο, να μειωθεί η ατμοσφαιρική ρύπανση και να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή.
4. Κωνσταντινούπολη, Τουρκία – Zeynep Dilruba Tasdemir – ασφάλεια και συμμετοχή των γυναικών
Η Dilruba είναι μέλος ενός κινήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αγωνίζεται για ένα δίκαιο μέλλον στην πόλη. Η εμπειρία της προσφέρει πολύ χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς είναι να είσαι γυναίκα στην Κωνσταντινούπολη, όπου ένα κίνημα με επίκεντρο το φύλο όλο και ξεσηκώνεται, ενώ ταυτόχρονα αντιστέκεται σε ιστορικές και αυξανόμενες κοινωνικές αδικίες, και μιλάει για τα οικολογικά προβλήματα. Μέσα από τη συλλογική δράση, η Dilruba αγωνίζεται να κάνει την Κωνσταντινούπολη μία πόλη με μεγαλύτερη ισότητα.
5. Πόλη του Μεξικό, Μεξικό – Jimena Silva – πρόσβαση σε νερό
Για να αντιμετωπίσουν την άνιση πρόσβαση στο νερό στην Πόλη του Μεξικό, οι τοπικές κοινότητες και τα κινήματα, όπως το YMP Mexico και οι Global Shapers, εργάζονται μαζί και χρησιμοποιούν πατροπαράδοτα εργαλεία, όπως τα “chinampas”, που είναι τεχνητά νησιά τα οποία καλλιεργούνται από ολόκληρες κοινότητες. Αυτές φροντίζουν τους υγρότοπους για την παραγωγή φαγητού, ενώ αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. “Χωρίς αυτά, η Πόλη του Μεξικό θα πλημμύριζε περισσότερο”, λέει η Jimena.
Η δικαιοσύνη στις πόλεις είναι και κοινωνική και κλιματική δικαιοσύνη!
Ας αναλάβουμε δράση τοπικά για να λύσουμε παγκόσμια προβλήματα, μεταμορφώνοντας τις πόλεις μας σε χώρους όπου υπάρχει κλιματική δράση, ανθεκτικότητα και δικαιοσύνη για όλους.
Τι σημαίνει για εσένα η δικαιοσύνη στις πόλεις;
1. Όλες οι χώρες στην Αφρική, την Ασία (με εξαίρεση την Ιαπωνία), τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, μαζί με τη Μελανησία, τη Μικρονησία και την Πολυνησία. United Nations Department of Economic and Social Affairs, World Highlights Population Prospects, 2019