Προς: Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σωκράτη Φάμελο
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Γνωρίζοντας την σε βάθος ενασχόλησή σας με θέματα διαχείρισης απορριμμάτων αλλά και τις μη ικανοποιητικές επιδόσεις της ανακύκλωσης στη χώρα μας, είδαμε στο προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου μια ευκαιρία να απογειωθεί η διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα μας. Αυτό απαιτεί ριζική στροφή στην μέχρι σήμερα κυριαρχούσα αντίληψη (που συνεχίζει να είναι η τελική διαχείριση και επεξεργασία των απορριμμάτων αντί της Πρόληψης – Επαναχρησιμοποίησης – Ανακύκλωσης), την οποία δυστυχώς δεν είδαμε να προωθείται με συγκεκριμένους αποτελεσματικούς τρόπους στο νομοσχέδιο.
Ειλικρινά ευχόμαστε αυτό να οφείλεται στην χρονική πίεση η οποία μας οδήγησε πιθανώς σε παραλήψεις στο σημαντικότερο μέρος ενός νομοσχεδίου, που είναι το όραμα και η προοπτική. Σε μια τέτοια περίπτωση, με χαρά να επανορθώσουμε και με τη σειρά μας να συμβάλλουμε στο βαθμό που μπορούμε. Σε πρώτη ανάγνωση πάντως, δεν εντοπίζουμε:
- Μια σαφή και επιθετική συγκεκριμένη πολιτική για την πρόληψη, η οποία απλώς παραπέμπεται για άλλη μια φορά στον ΕΟΑΝ ή αλλού (ενώ ήταν ήδη μέρος των αρμοδιοτήτων του με βάση τον Ν.2939/2001).
- Σαφή κίνητρα για τη μείωση του παραγόμενου όγκου απορριμμάτων (όπως π.χ. την προώθηση του «Πληρώνω Όσο Πετάω» σε πολλές τεχνικές και διαχειριστικές εκδοχές του ή την εφαρμογή του Ειδικού Τέλους Ταφής, κάτι που έπρεπε να ισχύει από 1/1/2014.
- Χρονοδιαγράμματα και στόχους για την κομποστοποίηση (μια και τα οργανικά αποτελούν το μεγαλύτερο και το πλέον «όζον» κομμάτι των παραγόμενων απορριμμάτων) και ταυτόχρονα επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα της Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) και της Ανακύκλωσης.
- Συνδυασμό στην μεθοδολογία και στο χρονοδιάγραμμα των προσεγγίσεων για την ΔσΠ.
- Κίνητρα για δραστική επέκταση κάποιων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) που είναι ήδη σε λειτουργία.
- Κίνητρα για τη δημιουργία νέων Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) για τα πολλά υλικά τα οποία μένουν χωρίς ειδική διαχείριση.
Αντί για αυτά, βλέπουμε
- μια εμμονή στη δημιουργία τεσσάρων (4) χωριστών ρευμάτων ανακυκλώσιμων υλικών χωρίς διαχειριστικά ή οικονομικά οφέλη για τους ΟΤΑ και τους καταναλωτές (υπενθυμίζουμε ότι οι χωριστοί κάδοι για πλαστικό και μέταλλο μόνο κόστος θα προσθέσουν, ενώ υπάρχοντα πανάκριβα εργαλεία, όπως τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υπολειμμάτων-ΚΔΑΥ υπολειτουργούν).
- Επιμονή στην ενδυνάμωση Δήμων να δημιουργήσουν δικά τους ΣΕΔ (χωρίς όμως κίνητρα ή τρόπους χρηματοδότησης).
- Προσπάθεια για μικροδιαχειριστικές βελτιώσεις και έλεγχο της λειτουργίας των ΣΕΔ, που σε αρκετές περιπτώσεις απλώς αυξάνουν την γραφειοκρατία και μειώνουν την αποτελεσματικότητα του ΕΟΑΝ.
Κύριε Αναπληρωτή Υπουργέ, πιστεύουμε ότι με αυτή την προσέγγιση χάνετε την μεγαλύτερη εικόνα και – όλοι μαζί – χάνουμε μια σημαντική ευκαιρία να απογειώσουμε την ανακύκλωση στη χώρα μας.
Κύριε Αναπληρωτή Υπουργέ, έχουμε υποβάλλει επανειλημμένα στο Υπουργείο σας οι ΠΜΚΟ πρόταση στρατηγικής η οποία οδηγεί την χώρα, αλλά και την Αττική ιδιαίτερα, στο δρόμο των σύγχρονων πόλεων με σχεδόν μηδενική παραγωγή απορριμμάτων.
Με ζωντανή (σε όλες σχεδόν τις αισθήσεις) τη σημερινή εικόνα των απορριμμάτων στους δρόμους και τη συζήτηση περί συμβασιούχων ή μόνιμων, ας δούμε επιτέλους πως θα μειώσουμε τα απορρίμματα που καταλήγουν για τελική διάθεση. Με στόχους και ημερομηνίες. Με κίνητρα και ελέγχους και με το μικρότερο κόστος για τους καταναλωτές και τους δημότες.
Με εκτίμηση,
Χριστίνα Κονταξή, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS,
Άγγελος Σωτηρόπουλος, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
Φίλιππος Κυρκίτσος, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
Νίκος Χαραλαμπίδης, GREENPEACE
Πάτα εδώ