Πόσα χρήματα δόθηκαν ως άμεσες ή έμμεσες ενισχύσεις στο ορυκτό αέριο την τελευταία δεκαετία; Ποια θα ήταν τα οφέλη αν τα χρήματα αυτά κατευθύνονταν σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης; Προφανώς οι ενισχύσεις στο ορυκτό αέριο δεν εξαντλούνται στον χρονικό ορίζοντα της τελευταίας δεκαετίας. Χρησιμοποιούμε όμως αυτό το χρονικό διάστημα γιατί την τελευταία δεκαετία η συζήτηση αλλά και οι δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής απειλής έχουν ενταθεί.
Οι επιδοτήσεις που εξετάζουμε παρακάτω αφορούν τα εξής:
- Επιδοτήσεις σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτό αέριο
- Επιδοτήσεις και ενισχύσεις αερίου στον κτιριακό τομέα
| Περιγραφή Επιδοτήσεων | Περίοδος (2011-2022) | Ενίσχυση σε δισ. ευρώ |
| Ενισχύσεις σε μονάδες ορυκτού αερίου μέσω των ΑΔΙ (Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος) – Μεταβατικός Μηχανισμός Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος (ΜΜΔΕΙ) | 2011-2014 | 0,76 δις |
| Αποζημιώσεις-(αμοιβές) για την υπηρεσία ευελιξίας σε 13 μονάδες ορυκτού αερίου | 2016-2020 | 0,15 δις |
| Κάλυψη μεταβλητού κόστους των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από μονάδες αερίου – Μηχανισμός Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΑΜΚ) | 2011-2020 | 1,33 δις |
| Επίδομα θέρμανσης (αέριο) | 2021-2022 | 0,38 δις |
| Οριζόντια επιδότηση καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου | 2021-2022 | 6,5 δις |
| Επιχορήγηση κόστους εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου σε κατοικίες (ΕΣΠΑ) | 2014-2020 | 0,21 δις |
| Σύνολο επιδοτήσεων | 9,33 δις |
Όπως φαίνεται στον παραπάνω πίνακα (Πίνακας 1) αν αθροίσει κανείς όλες τις παραπάνω ενισχύσεις θα διαπιστώσει πως οι άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις για το ορυκτό αέριο την περίοδο 2011-2022 υπερβαίνουν τα 9 δις €. Προφανώς, αν συνυπολογίσει κανείς και τα απαιτούμενα επενδυτικά κεφάλαια, τα ποσά είναι ακόμη μεγαλύτερα.
Τι θα γινόταν άραγε αν όλα αυτά τα χρήματα κατευθύνονταν προς δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και αύξησης της ενεργειακής απόδοσης;
Για να εκτιμήσουμε τα οφέλη, ας κάνουμε πρώτα ορισμένες βασικές παραδοχές.
- Τα ποσά των επιδοτήσεων κατευθύνονται σε δράσεις στον οικιακό τομέα και πρωτίστως σε τρεις βασικές παρεμβάσεις: αλλαγή κουφωμάτων και υαλοστασίων (55%), αλλαγή λέβητα με εξηλεκτρισμό της θέρμανσης – εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα (20%), και μόνωση οροφής-πυλωτής (25%).
- H μέση επένδυση ανά κατοικία ανέρχεται σε 20.000 €.
- Η μέση επιδότηση ανά κατοικία ανέρχεται σε 60% (12.000) €.
- Η μέση ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας ανά κατοικία ανέρχεται σε 13,7 MWh (1,18 toe).
- Για κάθε εκατομμύριο ευρώ που επενδύεται σε αυτές τις παρεμβάσεις, δημιουργούνται κατά μέσο όρο 17,5 εργατοέτη απασχόλησης-.
- Ο μέσος συντελεστής εκπομπής στη δεκαετία είναι 2,88 tn CO2/toe
Τα 9 δις € επιδοτήσεων αντιστοιχούν σε 15 δις € επενδύσεων σε εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτά θα επαρκούσαν για να πραγματοποιηθούν παρεμβάσεις σε 750.000 κατοικίες, εξοικονομώντας 102,8 TWh (8.850 ktoe) πρωτογενούς ενέργειας στη δεκαετία. Παράλληλα, θα είχαν δημιουργηθεί 262.500 εργατοέτη απασχόλησης. Αυτό σημαίνει 26.250 θέσεις πλήρους απασχόλησης για μια δεκαετία. Σε ό,τι αφορά στη μείωση των εκπομπών CO2 αυτές θα ανέρχονταν σε 25,5 εκατ. τόνους στη δεκαετία.
Διάβασε ολόκληρη την επιστημονική έκθεση που εκπόνησε το γραφείο μας σε συνεργασία με τον Στέλιο Ψωμά εδώ.