Στο πρώτο μέρος του άρθρου αυτού, εξηγήσαμε τη σύνδεση εξορύξεων και κλιματικής κρίσης και αναλύσαμε το ιστορικό των εξορύξεων στη χώρα μας. Ας δούμε όμως λίγο την ιστορία μερικών από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές πετρελαϊκές εταιρείες που έρχονται να πληγώσουν εμάς και το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας, υποθηκεύοντας το μέλλον των επόμενων γενεών σε μία αυτοτροφοδοτούμενη κλιματική κρίση. 

Oil Spill Banner Action at the Saronic Gulf. © Giorgos Moutafis / Greenpeace
Διαρροή πετρελαΐου στην Σαλαμίνα το 2017. Οι κερδοσκοπικές πολιτικές των πετρελαϊκών εταιρειών πληγώνουν εμάς και το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας, υποθηκεύοντας το μέλλον των επόμενων γενεών σε μία αυτοτροφοδοτούμενη κλιματική κρίση. © Giorgos Moutafis / Greenpeace

Τι γνωρίζουμε για τις εταιρείες που έρχονται να εξορύξουν εδώ;

Μετά από πάνω από έναν αιώνα ερευνών στην Ελλάδα, παρόλα τα κελεύσματα της επιστημονικής κοινότητας για απαγόρευση εκμετάλλευσης νέων κοιτασμάτων πετρελαίου και ορυκτού αερίου από τώρα, με πιο πρόσφατη και κραυγαλέα την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), τόσο οι πετρελαϊκές εταιρείες όσο και η ελληνική κυβέρνηση επιμένουν στον σχεδιασμό τους για την ανάπτυξη των εν λόγω κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Η κλιματική πραγματικότητα με την οποία είμαστε αντιμέτωποι φαίνεται να μην τους αφορά. 

Repsol 

Η Repsol είναι µία από τις µεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου και ορυκτού αερίου στον κόσµο με παρουσία σε περισσότερες από 40 χώρες και παραγωγή 700.000 βαρελιών πετρελαίου ηµερησίως. Από το 2013 έως το 2017 µόνο, ήταν υπεύθυνη για 80 ατυχήµατα και διαρροή 479 τόνων πετρελαίου παγκοσµίως 1, 2. Εκτός από το πλούσιο βιογραφικό ατυχημάτων και διαρροών, η Repsol έχει έρθει αρκετές φορές αντιμέτωπη με τις τοπικές κοινότητες περιοχών στις οποίες σχεδίαζε την εξόρυξη υδρογονανθράκων. To 2015, η ισπανική εταιρεία ανακοίνωσε ότι δεν θα προχωρήσει στη διεξαγωγή παραγωγικής εξόρυξης στη θαλάσσια περιοχή 50 χιλιόμετρα από τα νησιά Lanzarote και Fuerteventura. Την απόφασή της την απέδωσε στα μικρά κοιτάσματα που δεν άξιζαν το κόστος της επένδυσης και όχι στη δραματική πτώση των τιμών του αργού πετρελαίου (οι οποίες είχαν υποχωρήσει περίπου στο 60% από τον Ιούνιο του 2014) αλλά και τη σθεναρή αντίσταση της τοπικής κοινωνίας και ΠΜΚΟ, που εναντιώθηκαν σύσσωμες στην εταιρεία εξαιτίας των τεράστιων επιπτώσεων στον τουρισμό, την οικονομία και τη βιοποικιλότητα της περιοχής. Τα πιο πρόσφατα δημοσιεύματα φέρουν τη Repsol να αποχωρεί από τα οικόπεδα των Ιωαννίνων, Αιτωλοακαρνανίας και Ιονίου.

Banner Action against Oil Exploration in Epirus. © Constantinos Stathias / Greenpeace
Δράση ακτιβιστών μας το 2018 κατά των εξορύξεων από την Repsol στην Ήπειρο. © Constantinos Stathias / Greenpeace

Exxon Mobil

Η ExxonMobil είναι μία από τις κορυφαίες εταιρείες πετρελαίου και ορυκτού αερίου στον κόσμο, με έδρα το Τέξας των ΗΠΑ και με εμπορική αξία που ξεπερνά τα 13 δισεκατομμύρια δολάρια. Η ExxonMobil το 2019 ήταν υπεύθυνη για 352 διαρροές πετρελαίου, χημικών και υγρών γεώτρησης μεγαλύτερες από ένα βαρέλι, ενώ από το 2005 ευθύνεται για περισσότερες από 3.000 πετρελαιοκηλίδες, με τον αριθμό να κορυφώνεται το 2011 με 484 διαρροές 3. Η εν λόγω πετρελαϊκή ευθύνεται επίσης για µία από τις πιο καταστροφικές πετρελαιοκηλίδες στην ιστορία, το ατύχηµα του Exxon-Valdez στην Αλάσκα το 1989, µε συνολικό κόστος 7 δις δολαρίων. Εξαιτίας των εκτενών επιπτώσεων που υπέστη το θαλάσσιο περιβάλλον, ο κλάδος της αλιείας υπέστη ζημιές εισοδήµατος άνω των 300 εκ. δολαρίων και ο τουρισµός στη περιοχή µειώθηκε κατά 35% 4.

Εδώ και δεκαετίες, οι μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου και ορυκτού αερίου της Αμερικής έχουν κατανοήσει την επιστήμη της κλιματικής αλλαγής και τους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση ορυκτών καυσίμων. Χρόνο με τον χρόνο, τα κορυφαία στελέχη της Exxon-mobil γνώριζαν από δικούς τους επιστήμονες, των οποίων οι προειδοποιήσεις ήταν σαφείς και συχνά τρομερές, για τα αποτελέσματα της χρήσης πετρελαίου και αερίου. Το 1979, μελέτη της Exxon ανέφερε ότι η καύση ορυκτών καυσίμων “θα προκαλέσει δραματικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις” τις επόμενες δεκαετίες. “Το δυνητικό πρόβλημα είναι μεγάλο και επείγον”, κατέληγε έκθεση. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 λοιπόν, η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν ήταν πλέον εικασία αλλά μία απτή πραγματικότητα που η ίδια η Exxon-Mobil θέλησε να αποκρύψει ενώ ταυτόχρονα υπέσκαπτε τη σημασία των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. H Εxxon-Mobil συμμετέχει μαζί με τα ΕΛΠΕ και την Total Energies στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.

Oil Spill Banner Action at the Saronic Gulf. © Giorgos Moutafis / Greenpeace
Μετά το ατύχημα Exxon-Valdez στην Αλάσκα το 1989, εξαιτίας των εκτενών επιπτώσεων που υπέστη το θαλάσσιο περιβάλλον, ο κλάδος της αλιείας υπέστη ζημιές εισοδήµατος άνω των 300 εκ. δολαρίων και ο τουρισμός στη περιοχή μειώθηκε κατά 35%. Τους ίδιους κινδύνους διατρέχει και η Ελλάδα. © Giorgos Moutafis / Greenpeace

Total

Την ενδεχόμενη απόφαση απόσυρσης της Repsol από τα σχέδια εξόρυξης στην Ελλάδα δεν φαίνεται να ακολουθούν μεγάλοι πετρελαϊκοί κολοσσοί όπως η Total S.A (πλέον έχει μετονομαστεί σε Total Energies), που έχει αναλάβει και αυτή τον ρόλο διαχειριστή (operator) για τα οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης.

Η Total Energies, αντίστοιχα με τις εταιρίες που αναφέρθηκαν παραπάνω, είναι µία από τις μεγαλύτερες εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου και ορυκτού αερίου στον κόσμο µε έδρα το Παρίσι και µε έσοδα για το 2017 ύψους 171,5 δις δολαρίων. Σύμφωνα με την έκθεση CDP Carbon Majors Report το 2017, η εταιρεία ήταν μία από τις 100 κορυφαίες εταιρείες έκλυσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως, υπεύθυνη για το 0,9% των παγκόσμιων εκπομπών από το 1998 έως το 2015. Οι περιπτώσεις κακής διαχείρισης, ελλιπών µέτρων ασφαλείας µε σκοπό τη µείωση κόστους παραγωγής, φοροδιαφυγής και δωροδοκιών συµπληρώνουν το βιογραφικό της εταιρείας 5,6. Σε αυτό το βρώμικο παρελθόν έρχονται να προστεθούν και τα πιο πρόσφατα τεράστια έργα ορυκτού αερίου σε Ουγκάντα και Μοζαμβίκη με εξωφρενικές επιπτώσεις για το κλίμα, τις τοπικές συγκρούσεις, τη διαφθορά και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων 7,8. Το 2013 συγκεκριµένα, η Total κατέβαλε το τέταρτο µεγαλύτερο πρόστιµο στην ιστορία των ΗΠΑ για σκάνδαλο δωροδοκίας. Επιπλέον, µερικές από τις µεγαλύτερες πετρελαιοκηλίδες και ατυχήµατα της νεότερης ιστορίας, όπως η πετρελαιοκηλίδα του Erika το 1999 (Γαλλία) και πολλαπλά ατυχήµατα στο Δέλτα του Νίγηρα έχουν αποδοθεί στη δραστηριότητα της εν λόγω εταιρείας 5

Climate Crisis Action at HELPE Refinery in Aspropyrgos, Greece. © Constantinos Stathias / Greenpeace
Ακτιβιστές σε ειρηνική, μη βίαιη δράση κατά των ορυκτών καυσίμων. © Constantinos Stathias / Greenpeace

Η δράση μας απέναντι σε αυτές τις εταιρείες

Η δράση της Greenpeace διεθνώς απέναντι σε αυτές τις εταιρείες, που φαίνεται να μην αλλάζουν το επιχειρηματικό τους μοντέλο στοχεύοντας στη δική τους κερδοσκοπία, παραμένει αδιάλειπτη τις τελευταίες δεκαετίες. Από τις ΗΠΑ μέχρι την Παταγονία, τη Βραζιλία και από εκεί μέχρι τη Νορβηγία, τη Γαλλία, τα Κανάρια νησιά της Ισπανίας και την Ελλάδα, η Greenpeace ήταν εκεί για να δείξει ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός. Όσο οι εταιρείες αυτές συνεχίζουν πεισματικά τις business as usual πρακτικές τους χωρίς να να λαμβάνουν υπόψη τους την πραγματική ανθρώπινη ευημερία, η Greenpeace θα είναι πάντα στην αντίπερα όχθη θυμίζοντάς τους ότι αν δεν αλλάξουν θα αφανιστούν κι αυτές μαζί με τα κέρδη τους. 

Πάτα εδώ