Για πολλούς ανθρώπους, η περίοδος των γιορτών είναι η εποχή που βρίσκονται με τους αγαπημένους τους και περνούν μαζί όμορφες στιγμές. Συχνά, ο ενθουσιασμός των διακοπών και οι μαζώξεις οδηγούν στο να αγοράζουμε και να μαγειρεύουμε πολύ περισσότερα τρόφιμα από όσα μπορούμε πραγματικά να καταναλώσουμε, κι έτσι καταλήγουμε να πετάμε περισσότερα τρόφιμα στα σκουπίδια.
Φέτος, κάνε ένα δώρο στον πλανήτη και στον οικονομικό σου προϋπολογισμό. Χρησιμοποίησε τις συμβουλές που ακολουθούν για να μην χρειαστεί να πετάξεις τρόφιμα στις γιορτές και έτσι να εξοικονομήσεις χρήματα!
Ξεκινά από τον σχεδιασμό
- Φτιάξε ένα πλάνο γευμάτων: το πλάνο θα σε βοηθήσει να αγοράσεις μόνο όσα τρόφιμα πραγματικά χρειάζεσαι. Γι’ αυτό, υπολόγισε πόσο φαγητό αλλά και τι είδους τρόφιμα καταναλώνει κάθε μέλος της οικογένειας (και των καλεσμένων σου, αν έχεις σκοπό να οργανώσεις τραπέζι). Επίσης, σκέψου ένα μενού με τα γεύματα που θα φτιάξεις και δες πώς θα χρησιμοποιήσεις όσα υλικά σου περισσεύουν σε άλλες συνταγές, ώστε να μην πάνε χαμένα.
- Δες καλά τι έχεις στο ψυγείο και στα ντουλάπια: επίλεξε συνταγές με βάση υλικά που έχεις. Σίγουρα θα χρειαστεί να ψωνίσεις, αλλά αν κάνεις μια καταγραφή του τι έχεις ήδη σπίτι, θα αποφύγεις να αγοράσεις πράγματα που υπάρχουν και θα αγοράσεις τις ποσότητες που χρειάζεσαι.
- Οργάνωσε το ψυγείο σου: τα ψώνια για τις γιορτές συνήθως γεμίζουν το ψυγείο, “κρύβοντας” άλλα υλικά και φαγητά που υπάρχουν ήδη μέσα. Πριν την εξόρμηση στο σούπερ μάρκετ, κάνε χώρο στο ψυγείο καταναλώνοντας φαγητά που ήδη έχεις πριν χαλάσουν και βάζοντας στην άκρη ήδη υπάρχοντα υλικά που θα χρησιμοποιήσεις στα γεύματα των γιορτών.
- Εξερεύνησε συνταγές με λιγότερο κρέας: για να βοηθήσεις ακόμα περισσότερο τον πλανήτη, δες και τέτοιες συνταγές, οι οποίες είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια απαιτούν λιγότερη γη και νερό για να παραχθούν και η καλλιέργειά τους εκπέμπει λιγότερες εκπομπές αερίων από ότι το κρέας και τα γαλακτοκομικά. Ναι, και τα λαχανικά είναι πλέον πιο ακριβά, όμως οι τιμές του κρέατος είναι ακόμα πιο υψηλές!
Όταν ψωνίζεις
- Κάνε λίστα: αφού έχεις δει τι έχεις ήδη σπίτι και έχεις σκεφτεί τα γεύματα των ημερών, κάνε μια λίστα με τα υλικά που χρειάζεται να αγοράσεις και τις ακριβείς ποσότητες που θα χρειαστείς. Έτσι, δεν θα ξεφύγεις στον προϋπολογισμό σου και θα προμηθευτείς πράγματα που όντως θέλεις.
- Προτίμησε μικρούς παραγωγούς: αγόρασε φρούτα, λαχανικά, ή ακόμα και κρέας, από μικρούς παραγωγούς και καταστήματα στη γειτονιά, κι όχι από το σουπερμάρκετ. Οι αγορές από μικρούς παραγωγούς είναι ένας τρόπος να αποφεύγουμε τα περιττά βήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού, όπου μπορεί να σπαταληθεί φαγητό.
- Δες τις ημερομηνίες λήξης: συχνά υπάρχουν προσφορές για προϊόντα με κοντινή ημερομηνία λήξης, κι αυτό ίσως σε συμφέρει. Αν σκοπεύεις να καταναλώσεις ένα προϊόν άμεσα, τότε εκμεταλλεύσου την προσφορά! Γενικά, αν δεν σκοπεύεις να καταναλώσεις άμεσα κάποιο προϊόν, πρόσεξε να μην έχει κοντινή ημερομηνία λήξης ώστε να μην το πετάξεις.
- Μοιράσου ή αντάλλαξε: ναι, κι αυτό γίνεται! Αν δεν μπορείς να αγοράσεις την ακριβή ποσότητα που χρειάζεσαι από κάποιο προϊόν, και δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις όλο, τότε μην αφήσεις το υπόλοιπο να πάει χαμένο. Δώσε ό,τι περισσεύει σε γείτονες ή φίλους ή αντάλλαξέ το με κάτι άλλο που τους περισσεύει αλλά εσύ το χρειάζεσαι.
- Προσοχή στις μαζικές προσφορές και στις πολυσυσκευασίες: πολύ συχνά τέτοιες προσφορές είναι δελεαστικές και οι εταιρείες τις χρησιμοποιούν για να προωθούν τα προϊόντα τους. Σκέψου όμως πριν αγοράσεις, θα μπορέσεις να καταναλώσεις όλη αυτή την ποσότητα πριν λήξει; Μήπως πρόκειται να ξεμείνει και τελικά να πεταχτεί στα σκουπίδια; Δες λοιπόν αν η προσφορά είναι πραγματικά ταιριαστή στις ανάγκες σου.
Στο μαγείρεμα
- Μην πετάξεις τα υλικά που περίσσεψαν από το μαγείρεμα. Για παράδειγμα, ό,τι λαχανικά περίσσεψαν μπορείς να τα μετατρέψεις σε μια πεντανόστιμη σούπα ή πουρέ. Αν τελικά υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, φρόντισε να το κομποστοποιήσεις αντί απλά να το πετάξεις. Μπορείς να κανεις κομποστοποίηση και στο σπίτι σου, έχοντας ειδικό κάδο για τον σκοπό αυτόν, ή μπορείς να βρεις τους κάδους κομποστοποίησης που υπάρχουν σε κάποιους δήμους της χώρας.
Στο τραπέζι
- Αν έχεις καλεσμένους, προτίμησε να έχεις μπουφέ όπου το κάθε άτομο θα βάλει μόνο του όση ποσότητα θέλει. Αν σερβίρεις εσύ, να θυμάσαι ότι το καλύτερο είναι να σερβίρουμε μικρότερες ποσότητες και όσοι θέλουν περισσότερο να μπορούν να σερβιριστούν και δεύτερη φορά.
- Αν πάλι πρόκειται για το οικογενειακό γεύμα, αντί να σερβίρεις εσύ σε όλα τα πιάτα, άσε το κάθε μέλος να βάλει μόνο του όση ποσότητα θέλει στο πιάτο. Αλλιώς, βάλε λίγο μικρότερες ποσότητες και άσε όποιον θέλει από την οικογένεια να βάλει και δεύτερη φορά φαγητό στο πιάτο του. Γενικά, είναι πιο εύκολο να κρατήσεις φαγητό που δεν έχει σερβιριστεί σε ατομικό πιάτο και έχει παραμείνει στο κέντρο του τραπεζιού ή στην κατσαρόλα, ώστε να καταναλωθεί την επόμενη μέρα ή αργότερα αντί να πεταχτεί.
- Αν περιμένεις καλεσμένους ή είσαι κάπου καλεσμένος, μια καλή ιδέα είναι να συνεννοηθείς με την παρέα που θα βρεθείτε ώστε να μην φέρνουν όλοι το ίδιο κέρασμα. Αντί για πέντε κουτιά γλυκά, που πιθανότατα δεν θα καταναλωθούν, καλύτερα να φέρετε και κάποιο ποτό, ένα χρήσιμο μικρό δωράκι για το σπίτι ή κάτι άλλο που θα σκεφτείτε. Έτσι, θα περισσέψουν λιγότερα γλυκά και φαγητά και δεν θα καταλήξουν στα σκουπίδια.
Μετά τα γεύματα
- Κράτα ό,τι μπορείς ή μοίρασέ το: μπορείς να έχεις εύκαιρα ταπεράκια και δοχεία ώστε οι καλεσμένοι να πάρουν μαζί τους κάποιο φαγητό φεύγοντας (έτσι θα γλιτώσουν κι εκείνοι το μαγείρεμα για μια μέρα!). Εναλλακτικά, μπορείς να δώσεις φαγητό σε άλλα μέλη της οικογένειας, σε φίλους, σε γείτονες ή σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη λίγη βοήθεια.
- Ανακύκλωσε το φαγητό: από ό,τι τελικά κρατήσεις, φρόντισε να καταναλώσεις πρώτα τα πιο ευαίσθητα φαγητά που χαλάνε πιο γρήγορα. Τέλος, φτιάξε κάτι νέο με τα απομεινάρια, δηλαδή χρησιμοποίησέ τα σε άλλη συνταγή και δημιούργησε κάτι καινούργιο!
Γιατί να μπούμε στον κόπο;
Η παραγωγή, επεξεργασία, συσκευασία, μεταφορά και αποθήκευση της τροφής, όλα αυτά, σε κάθε στάδιο, εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου. Όταν πετάμε λοιπόν φαγητό, στην ουσία πετάμε μαζί του και όλους τους πόρους που χρησιμοποιήθηκαν από τον πλανήτη για να φτάσει στο σπίτι μας. Επίσης, το φαγητό που καταλήγει στις χωματερές συμβάλλει και στη ρύπανση, αφού όσο αποσυντίθεται εκπέμπει τοξικά αέρια όπως μεθάνιο.
Φυσικά, δεν ευθυνόμαστε μόνο εμείς οι καταναλωτές για το πρόβλημα της σπατάλης φαγητού. Υπάρχει σε όλα τα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας και μεταφοράς του, ενώ κυρίαρχο ρόλο στην απώλεια και σπατάλη φαγητού παίζουν οι μεγάλες αγροχημικές εταιρείες-κολοσσοί και οι εταιρείες τροφίμων και ποτών, που ελέγχουν και διαμορφώνουν το βιομηχανικό διατροφικό σύστημα. Παρόλα αυτά, μπορούμε να συμβάλλουμε στη μείωση του προβλήματος και να προσέχουμε πώς αντιμετωπίζουμε την τροφή μας. Αν εκτιμάμε το φαγητό μας, το φυσικό περιβάλλον στο οποίο καλλιεργείται και όλη τη δουλειά που χρειάζεται για να μεγαλώσει και να ετοιμαστεί, κάνουμε καλό στον πλανήτη και βοηθάμε το πορτοφόλι μας. Ευκαιρία λοιπόν να ξεκινήσουμε αυτές τις γιορτές!
Πάτα εδώ