Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής, στο τρίτο άρθρο του που φιλοξενούμε ο διατροφολόγος Δημήτρης Πέππας δίνει πρακτικές συμβουλές με τις οποίες τα παιδιά μας θα καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά στην καθημερινή διατροφή τους. 

Best Vegetables for Overwintering. © Mitja  Kobal / Greenpeace
© Mitja Kobal / Greenpeace

Όσο πιο νωρίς στη ζωή μας μάθουμε να καταναλώνουμε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και όσπρια, τόσο το καλύτερο για την υγεία και την ευεξία μας, αλλά και για την υγεία του πλανήτη μας.

Οι διατροφικές προτιμήσεις του ανθρώπου επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες, όπως τα γονίδια, τα χαρακτηριστικά του τροφίμου αλλά και του περιβάλλοντος. Όσον αφορά τα παιδιά, όταν ένας οργανισμός είναι στην ανάπτυξη θα πρέπει να έχει επάρκεια όλων των θρεπτικών συστατικών, κάτι που επιτυγχάνεται μέσω της ισορροπημένης διατροφής και την ποικιλία των τροφίμων στα γεύματά του. Αν και οι άνθρωποι φαίνεται να γεννιούνται με γευστικές προτιμήσεις και η αποστροφή για κάποιες γεύσεις, όπως η πικρή, να έχει γενετικές καταβολές, υπάρχει πληθώρα άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τις διατροφικές επιλογές των παιδιών. 

Η νεοφοβία, που χαρακτηρίζεται από την απροθυμία κατανάλωσης “νέων” τροφίμων, ιδιαίτερα φρούτων και λαχανικών, ξεκινάει την περίοδο του απογαλακτισμού και κορυφώνεται μεταξύ 2 και 6 ετών. Έπειτα σταδιακά μειώνεται, για να φτάσει σε ένα σταθερό σημείο κατά την ενηλικίωση. Τι μπορούν οι γονείς να κάνουν για να αντιμετωπίσουν τη νεοφοβία; Καταρχάς, η τεχνική της απλής έκθεσης φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην αποφυγή της:

  • Έχει φανεί πως 10 συνεχόμενες μέρες έκθεσης σε ένα λαχανικό αυξάνει την αποδοχή του, αλλά μειώνει και την απροθυμία να δοκιμάσουν άλλα λαχανικά. 
  • Η επανειλημμένη έκθεση σε μία συγκεκριμένη γεύση αυξάνει την προτίμηση και την αποδοχή.
  • Η τεχνική εκμάθησης μίας γεύσης μέσω μιας ήδη αποδεκτής γεύσης αποτελεί μία καλή λύση.
  • Όταν μία αρχικά ουδέτερη γεύση συνδυάζεται με μία υψηλά αποδεκτή γεύση, αυτό αυξάνει την προτίμηση για την αρχικά ουδέτερη γεύση ακόμα και αν αυτή παρουσιάζεται μόνη της.

Ορισμένες πρακτικές συμβουλές προς τους γονείς για να βοηθήσουν τα παιδιά να αγαπήσουν τα φρούτα και τα λαχανικά είναι: 

  • Να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των παιδιών στην αγορά, στην προετοιμασία και στο μαγείρεμα του γεύματος. 
  • Επιπλέον, είναι καλό να δίνεται η δυνατότητα επιλογής στα παιδιά, όπως για παράδειγμα “θέλεις να φας μαρούλι ή λάχανο;” και να μην είναι επιβλητική η επιλογή του γεύματος.
  • Σημαντικό είναι να παρέχεται στο παιδί ένα νέο τρόφιμο τη φορά, και πάντα μαζί με κάποιο άλλο που του αρέσει ήδη.
  • Έξυπνο “τρικ” είναι να δίνονται τα νέα τρόφιμα στην αρχή του γεύματος, όταν το παιδί είναι πεινασμένο. 
  • Επίσης, η συζήτηση με τα παιδιά σχετικά με το φαγητό μπορεί να αποδειχτεί περισσότερο ωφέλιμη από όσο νομίζουμε! Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έχουν άποψη και γνωρίζουν πολλά για το φαγητό. Περιγράψτε του την υφή, τη γεύση, τη μυρωδιά και θα δελεαστεί περισσότερο να το δοκιμάσει. 
  • Τα χρώματα και τα σχέδια προκαλούν πάντοτε ενδιαφέρον στα παιδιά, γιατί αυτό να μην συμβαίνει και στο φαγητό τους; Προσπαθήστε να κάνετε οπτικά ελκυστικό το πιάτο του παιδιού δημιουργώντας σχέδια και σχήματα, όπως για παράδειγμα ένα ανθρωπάκι από φρούτα και λαχανικά. 
  • Ακόμη, αποφύγετε να είστε πιεστικοί. Έχει αποδειχθεί πως η γονική πίεση όχι μόνο δεν επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα αλλά μπορεί μόνο να αυξήσει την αποστροφή του παιδιού για το συγκεκριμένο τρόφιμο. 
  • Τέλος, ίσως και σημαντικότερο, να θυμάστε ότι αποτελείτε πρότυπο για τα παιδιά σας και υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες ένα παιδί να καταναλώσει ένα τρόφιμο όταν παρατηρεί ότι καταναλώνεται και από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

Ένα πρότυπο διατροφής που στηρίζεται κυρίως στην κατανάλωση φυτικής προέλευσης τροφίμων έχει πολλαπλά οφέλη, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το περιβάλλον, με διάρκεια στον χρόνο. Είναι εύκολο: μπορούμε να φροντίσουμε την υγεία μας και το περιβάλλον και πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα. Η υγεία του πλανήτη σημαίνει και ανθρώπινη υγεία. Γι’ αυτό, τρώμε περισσότερα φρέσκα, εποχικά και τοπικά φρούτα και λαχανικά και μειώνουμε την εβδομαδιαία κατανάλωση κρέατος και αλλαντικών. Η μείωση του κρέατος είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για τους εαυτούς μας, την υγεία μας και τον πλανήτη, και είναι πιο απολαυστικό απ’ ότι νομίζουμε!

Διάβασε το πρώτο και το δεύτερο άρθρο.

*Ο Δημήτρης Πέππας είναι απόφοιτος του τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και του τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει μεταπτυχιακό στην εφαρμοσμένη Διαιτολογία-Διατροφή και Άσκηση, ενώ είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με το ερευνητικό του ενδιαφέρον να εστιάζει στη γονιδιακή προδιάθεση και τις αλληλεπιδράσεις με τη διατροφή και την άσκηση. Επίσης είναι συγγραφέας του βιβλίου Ikarian Diet.

Πάτα εδώ