Tijdens de laatste federale ministerraad van deze legislatuur voerde Greenpeace actie tegen fossiele subsidies. Activisten verkleed als Robin Hood kwamen opdagen met koffers geld om aan te klagen dat er nog steeds miljarden gaan naar grote klimaatvervuilers. Greenpeace publiceerde vandaag een rapport waaruit blijkt dat de grootste klimaatvervuilende bedrijven van onze overheden elk jaar 4,4 miljard euro aan fiscale cadeaus krijgen.
Activisten van Greenpeace, verkleed als Robin Hood, brachten koffers vol gouden munten naar de ministerraad, met de namen van de meest vervuilende bedrijven die in België actief zijn, zoals TotalEnergies, ArcelorMittal en BASF. “Robin Hood dook vanochtend op in de Wetstraat 16 om het op te nemen voor de Belgische belastingbetaler: winstgevende klimaatvervuilende bedrijven krijgen elk jaar voor miljarden aan fiscale cadeaus, terwijl de gewone mensen in de steek worden gelaten”, zegt Joeri Thijs, woordvoerder van Greenpeace België. “De volgende regeringen mogen niet langer deze enorme hoeveelheid belastinggeld onvoorwaardelijk weggeven aan vervuilers. Dit geld moet gaan naar een rechtvaardige klimaattransitie, die iedereen mee aan boord neemt.”
Greenpeace publiceerde vanochtend het rapport ‘De vervuiler wordt betaald’, waarin de verschillende publieke geldstromen naar grote vervuilende bedrijven in ons land op een rij worden gezet. Er werd gekeken naar gratis emissierechten in het Europese emissiehandelssysteem (ETS), compensatie van indirecte emissiekosten en vrijstellingen voor zowel accijnzen op gas en elektriciteit als bijdrages voor groenestroom- of warmtekrachtcertificaten.[1] In totaal komt dit neer op een door de belastingbetaler gefinancierde steun van meer dan 4,4 miljard euro per jaar voor de meest vervuilende bedrijven van ons land. En dat terwijl hun uitstoot nauwelijks afneemt.
| De belangrijkste cijfers uit het rapport: – Waarde van gratis ETS-rechten toegekend aan de Belgische industrie (2022): 2,3 miljard euro – Compensatie voor de kosten van indirecte emissies: 179 miljoen euro (2023) [1] – Vrijstelling van federale accijnzen: 1,3 miljard euro voor elektriciteit en 259 miljoen euro voor gas (2022) – Vrijstelling van groenestroomcertificaten en warmtekrachtcertificaten: 397 miljoen euro (2022) [2] – In de hoogste verbruiksschijf voor elektriciteit betalen de grootste professionele verbruikers tot 95 keer minder accijnzen dan een gemiddeld gezin. – Het gasverbruik van de grootste industriële verbruikers wordt in de hoogste verbruiksschijf 54 keer minder belast dan dat van gezinnen (bijzondere accijnstarief vanaf 1 april 2024). |
“Politici willen de komende jaren drastisch besparen op publieke uitgaven en ze verschuilen zich achter het argument van haalbaarheid en betaalbaarheid om de rem te zetten op klimaat- of natuurbeschermingsmaatregelen. Maar ons rapport laat zien dat dit slechts een excuus is om beleid te blijven voeren dat de grote vervuilers op hun wenken bedient”, zegt Joeri Thijs, woordvoerder bij Greenpeace België. De recente oproep voor een Europees industriepact, die volmondig werd gesteund door premier De Croo, klinkt als een gevaarlijk pleidooi om in dezelfde richting door te gaan.
Aanbevelingen
Greenpeace eist dat er in de volgende legislatuur een einde gemaakt wordt aan het beleid van vrijblijvende subsidies en fiscale cadeaus aan vervuilende bedrijven. Alleen bedrijven met echte klimaatplannen kunnen in aanmerking komen voor steun, in beperkte mate en op voorwaarde dat deze steun echt leidt tot vermindering van CO2-uitstoot.
“Enkel met ambitieus beleid, administratieve ontzorging en stevige investeringen in bijvoorbeeld woningrenovaties en openbaar vervoer, kunnen we de nodige klimaattransitie realiseren én ervoor zorgen dat we iedereen daarbij betrekken. Een deel van de publieke middelen die daarvoor nodig zijn, valt ongetwijfeld te rapen in de inefficiënte publieke geldstromen naar de zware industrie”, besluit Joeri Thijs.
Noten:
[1] Na het afronden van het rapport kwam nog een extra fiscaal cadeau voor de zware industrie. De Kamer keurde op woensdag 8 mei goed dat de federale regering kan beslissen om de energie-intensieve industrie een korting te geven op de transmissietarieven. Daar zou een prijskaartje van 160 miljoen euro aan gekoppeld zijn. Premier De Croo gaf in de Kamer aan dat deze maatregel er komt na gesprekken met Arcelor Mittal over een nieuwe investering. https://m.nieuwsblad.be/cnt/dmf20240508_96231928?utm_source=google
[2] 159 miljoen euro in Vlaanderen en 20 miljoen euro in Wallonië in 2023.
In de praktijk worden deze indirecte emissiekosten (extra kosten voor bedrijven omdat energieproducten hun ETS-kosten doorrekenen in hun factuur) vaak overschat door een erg ruime inschatting van die kosten of doordat bepaalde bedrijven ook zelf energie opwekken maar dit niet in rekening wordt gebracht bij het berekenen van deze indirecte emissiekosten.
[3] 283 miljoen euro in Vlaanderen en 114 miljoen euro in Wallonië in 2022.
Contact
Greenpeace persdienst: 0496 26 31 91 – [email protected]