De komst van energiegemeenschappen klinkt veelbelovend: de voordelen en winsten van hernieuwbare energie zullen eindelijk toegankelijk worden voor àlle burgers. Niet enkel bezitters van zonnepanelen doen er hun voordeel mee, ook gezinnen zonder geschikt dak zullen eindelijk van goedkopere zonnestroom kunnen profiteren. Maar, voor het zover is, moet eerst de politiek aan het werk.

Teken nu onze petitie en vraag de regionale overheid om energiegemeenschappen snel mogelijk te maken.

Ik teken

De regionale overheden werken volop aan het omzetten van de Europese Richtlijn Hernieuwbare Energie. Met het nieuwe decreet worden energiegemeenschappen wettelijk mogelijk gemaakt, daarna volgen de praktische uitvoeringsbesluiten. De energiegemeenschappen komen er dus eindelijk aan, maar het zal nog even duren voor er eentje ontstaat in elke wijk of dorp.

Wat zijn energiegemeenschappen eigenlijk?

Een energiegemeenschap is een nieuwe juridische entiteit waarbij burgers, lokale overheden en KMO’s de handen in elkaar kunnen slaan om samen allerlei energiediensten te organiseren. Zo wordt het mogelijk om opgewekte stroom binnen de gemeenschap te verkopen, delen of ruilen. Ook zul je samen kunnen investeren in maatregelen om energie te besparen, een lokaal warmtenet, of een warmtepomp of batterij op wijkniveau. Zelfs oplaadinfrastructuur voor elektrische deelauto’s past binnen een energiegemeenschap.

De burger staat centraal bij het bestuur van energiegemeenschappen, maar lokale overheden en KMO’s kunnen er evenzeer deel van uitmaken. Denk maar aan samenwerkingen tussen de bewoners van een wijk, de lokale school, de sporthal en de bakker om de hoek. Iedereen krijgt toegang tot goedkopere, hernieuwbare energie en geniet van de voordelen, dus ook wie in een appartement woont of geen geschikt dak heeft om zelf zonnepanelen te installeren.

Samen met andere burgers investeren in hernieuwbare energie is echter niets nieuws en is al lange tijd mogelijk binnen de bestaande burger energiecoöperaties. Zij voldoen nu al aan de voorwaarden van een energiegemeenschap en vormen een stevige basis om aan de slag te gaan met de nieuwe energiediensten die in de toekomst mogelijk zullen worden.

Iedereen profiteert, hoe kan dat? 

De deelnemers van de energiegemeenschap kunnen onderling elektriciteit kopen en verkopen. Door de tussenpersoon (namelijk de energieleverancier) weg te knippen, kan de prijs van de stroom binnen de gemeenschap hoger liggen dan de terugleververgoeding (d.w.z. de prijs die iemand met zonnepanelen nu krijgt om zijn niet-verbruikte stroom op het net te zetten), maar lager dan wat een gewone energieleverancier vraagt. Wie verkoopt krijgt dus meer, wie koopt betaalt minder.

Het wordt nog interessanter wanneer de netbeheerder een deel van de distributienettarieven en transmissiekosten laat vallen. Aangezien de opgewekte stroom ook lokaal weer wordt verbruikt binnen de energiegemeenschap, wordt het lokale distributienet ontlast en wordt het hoog- en middenspanningsnet niet gebruikt. Een flinke korting op dit onderdeel van de elektriciteitsfactuur valt dus zeker te verdedigen: de netkosten reflecteren de realiteit beter én het economisch model van de energiegemeenschap wordt versterkt. 

Iedereen wint dus bij energiegemeenschappen. Gezinnen met zonnepanelen krijgen meer voor hun overtollige stroom dan de terugleververgoeding, waardoor het rendement van hun zonnepanelen stijgt. Wie geen zonnepanelen heeft, kan dan weer genieten van goedkopere zonnestroom, opgewekt in de buurt. Scholen kunnen de stroom die ze opwekken maar zelf niet verbruiken, bijvoorbeeld tijdens de zomervakantie, verkopen aan de omwonenden en de lokale bioboer kan zijn inkomsten diversifiëren door ook lokale zonnestroom aan te bieden. 

Energiegemeenschappen zijn bovenal ook een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen energiearmoede. Dankzij zonnepanelen op het dak van de sporthal of bibliotheek, kunnen steden en gemeenten immers goedkope stroom leveren aan kwetsbare gezinnen in de buurt. Tot slot zijn er niet enkel de financiële voordelen en de maatschappelijke meerwaarde, ook ons klimaat wint bij deze collectieve modellen en de extra geïnstalleerde zonnepanelen.

Overheid moet aan de slag

Vooraleer energiegemeenschappen het levenslicht kunnen zien moeten de regionale overheden een sterk regelgevend kader uitwerken en zorgen voor een stabiel financieel model. Ook is een digitale meter noodzakelijk voor alle deelnemers aan een energiegemeenschap, met of zonder zonnepanelen. De digitale meter heeft het tegenwoordig zwaar te verduren, maar biedt tal van voordelen, van meer controle over je eigen verbruik tot eenvoudig stroom delen met je buren. Door deze voordelen beter te communiceren en te zorgen voor een stabiel en eerlijk rendement binnen de energiegemeenschappen, kan de overheid het draagvlak voor zowel de digitale meter als zonnepanelen herstellen.

Vele burgers, ondernemers en lokale overheden staan alvast te popelen om aan de slag te gaan met de nieuwe energiegemeenschappen. Het is nu aan onze politici om het startschot te geven.

Teken nu onze petitie en vraag om energiegemeenschappen snel mogelijk te maken. Ik deel op Facebook Ik deel op Twitter Ik deel op Whatsapp
Facebook Facebook Instagram Instagram Twitter Twitter YouTube YouTube Pinterest Pinterest