De afgelopen weken berichtten nationale en internationale media opnieuw over het toenemend aantal bosbranden in het Amazonewoud. Tijdens de maand juni werd het hoogste aantal hotspots sinds 13 jaar opgetekend. Het waren er 20% meer dan tijdens het rampzalige jaar 2019 en experten verwachten dat 2020 alle records zal breken.
Daarom documenteerden onze Braziliaanse collega’s de brandhaarden in de staat Mato Grosso, die ondanks een verbod op branden tot nu toe het zwaarst getroffen is. Ze namen foto’s tijdens vluchten boven het woud van 7 tot 10 juli. Met 4437 hotspots telt Mato Grosso momenteel immers de helft van de branden in het Amazonewoud.
Wetenschappers waarschuwen dat het Amazonewoud nu snel op weg is naar zijn tipping point. Dat is het punt waarop het bos niet meer voldoende regenval zal genereren om zichzelf in stand te houden. Tenzij het huidige catastrofale ontbossingstempo een halt wordt toegeroepen en het woud weer kan herstellen, is de verwachting dat het binnen 20 jaar zover zal zijn. En dat is niet meer of niet minder dan een wereldwijde klimaatramp.
Dat is weinig hoopgevend. Deze schokkende cijfers zijn echter een belangrijke indicator voor wat er fundamenteel fout loopt in Brazilië. Met een president als Bolsonaro, die een beleid voert dat er actief op gericht is om het Amazonewoud te ontginnen en de klimaatcrisis te negeren, ligt dit jammer genoeg in de lijn van de verwachtingen. De grootste slachtoffers zijn de inheemse bevolking en de biodiversiteit.
Inheemse Amazonebewoners worden trouwens dubbel getroffen: hun resistentie tegen onze griepvirussen ligt over het algemeen sowieso al laag, en dat is met Covid-19 nog meer het geval. Door de toenemende ontbossing is de kans ook steeds groter dat ze besmet geraken, in een regio waar het gezondheidssysteem al maanden kreunt onder de coronacrisis – die trouwens ook door Bolsonaro van tafel geveegd wordt.
Meer nog, hij ziet de chaos die door de wereldwijde pandemie veroorzaakt wordt als een opportuniteit om beschermende maatregelen voor het Amazonewoud en de rechten van inheemse volkeren verder te ontmantelen. Het verbod op branden in het ganse Amazonewoud dat hij op 16 juli instelde, is dan ook niet meer dan een afleidingsmanoeuvre, dat de aandacht afleidt van het werkelijke probleem.
De rol van België en Europa
Bolsonaro kan zijn desastreus beleid doordrukken omdat er een buitenlandse markt bestaat die gretig de landbouwproducten blijft afnemen waarvoor het Amazonewoud moet sneuvelen: vlees en soja. Terwijl de markt voor Braziliaans vlees bij ons klein is, is de afzetmarkt voor soja dat allerminst. Ons industrieel veeteeltmodel is een enorme slokop en verbruikt ongeveer 1 miljoen ton soja per jaar, waarvan ongeveer een derde % afkomstig is uit Brazilië.
Met andere woorden: megastallen van bij ons zijn mee verantwoordelijk voor de vernietiging van bos, biodiversiteit en de rechten van inheemse volkeren in Brazilië. Daarom moet dat model dringend op de schop ten voordele van een ecologisch verantwoorde en lokaal verankerde landbouw. De hervorming van het Europees landbouwbeleid en de concrete invulling die Vlaanderen en Wallonië daaraan geven, zijn belangrijke interventiepunten.
Maar we moeten er ook voor zorgen dat we de garantie krijgen dat producten die op de Europese markten worden verkocht en die gepaard kunnen gaan met verwoesting van het woud, zoals soja, rundvlees, palmolie en cacao, voldoen aan strenge duurzaamheidscriteria om milieu- en sociale gevolgen als ontbossing, aantasting van de natuurlijke ecosystemen en mensenrechtenschendingen te vermijden.
De Europese Commissie bereidt een wetsvoorstel in die zin voor, dat aan een publieke consultatie onderworpen zal worden. Tijdens die periode zullen wij een beroep doen op jullie om ons te helpen ervoor te zorgen dat de EU een zo sterk mogelijke wetgeving op papier zet om ervoor te zorgen dat waardevolle ecosystemen zoals het Amazonewoud niet meer het slachtoffer worden van industriële veeteelt bij ons.
Ik teken de petitie
|
|
|
|
YouTube |
|