Onze gezondheid en die van de planeet zijn nauw met elkaar verbonden. Op de internationale dag van de bossen op 21 maart, is het moment om stil te staan bij het belang van natuurlijke bossen. Ze zijn de ‘thuis’ van inheemse gemeenschappen, hebben een ongelooflijke soortenrijkdom en zijn cruciaal voor de strijd tegen de klimaatopwarming.
Van levensbelang
Bossen zijn van levensbelang voor het voortbestaan van onze planeet. Hun ecosysteem zuivert de lucht en sluit de waterkringloop. Grote, intact gebleven bossen houden miljarden tonnen CO2 vast, en vormen een belangrijke buffer tegen rampzalige klimaatverandering. Oerbossen hebben zich ontwikkeld tot een unieke habitat voor miljoenen dier- en plantsoorten. Hun biodiversiteit is van onschatbare waarde.
Ontbossing en degradatie
Toch gaat er enorm veel van deze natuurlijke rijkdom verloren. 80 procent van het oerwoud op aarde is vernietigd of aangetast. Elke 3 seconden verdwijnt er wereldwijd een oppervlakte bos ter grootte van een voetbalveld. Het zijn cijfers om van te duizelen.
Ontbossing bedreigt onder andere de regenwouden van Latijns-Amerika (Amazonegebied), Zuidoost-Azië (Indonesië) en Centraal-Afrika (Congobekken), en de boreale wouden van het hoge noorden (Canada en Rusland). Wereldwijd neemt ook de degradatie van bossen sterk toe. Daarbij sterft het bos een langzame dood. Minder opvallend dan kaalkap, maar het resultaat is doorgaans hetzelfde.
Meestal spelen hebzucht, macht en corruptie een cruciale rol in de vernietiging van het woud. Wat begint met een weg om toegang te krijgen tot hout, olie of ertsen eindigt steevast in het kappen van het bos, dat dan plaatsmaakt voor landbouwgrond en plantages. Eeuwenoude bomen rollen van de band als banale consumptiegoederen zoals meubels of papieren zakdoeken.
Droogte en vuur
Ook vuur richt de laatste jaren ongeziene ravages in de wouden die ons nog resten. Bosbranden zijn van alle tijden, maar de droogte als gevolg van de klimaatopwarming werkt als olie op de vlammen: een vonk volstaat dan om waardevolle bossen maandenlang te laten branden. Soms wordt het vuur zelfs vrijwillig aangestoken, om grote stukken land vrij te maken voor industriële landbouw of veeteelt. Het Amazonewoud, de boreale bossen in Siberië, het Indonesische regenwoud en de Australische natuur: in 2019 gingen weer vele miljoenen hectare bos in vlammen op.
Strijden met inheemse volken
Die onherroepelijke vernietiging is in de eerste plaats problematisch voor de 150 miljoen mensen die afhankelijk zijn van het bos waarin ze wonen. Het woud is hún land. De bomen, rivieren en bodem zijn hun thuis, hun bron van levensonderhoud, hun medicijnkast en hun spirituele erfenis. Zij hebben er alle belang bij dat de oerbossen in stand worden gehouden.
Inheemse volken en traditionele lokale gemeenschappen proberen hun bossen al eeuwenlang te verdedigen tegen indringers die het op hun grondstoffen gemunt hebben. Zij komen gewoon op voor hun traditionele landrechten. Maar de belangen van grote bedrijven en nationale overheden in het woud zijn groot. Al te vaak is het een ongelijke strijd. Daarom vecht Greenpeace schouder aan schouder met deze gemeenschappen voor de bescherming van de bossen.
De Munduruku in het Amazonewoud
Neem de Munduruku, een inheems volk dat al eeuwen aan de oevers van de Tapajós-rivier leeft, in het hart van het Amazonewoud. Vandaag vechten ze voor hun voortbestaan. Enkele jaren geleden was de Braziliaanse overheid begonnen met de bouw van een megadam, die een groot gebied in het Tapajós-bekken onder water zou zetten. Greenpeace bundelde zijn krachten met de Munduruku, en samen met miljoenen mensen over de hele wereld eisten we dat het project in São Luiz do Tapajós zou worden stopgezet. De megadam komt er uiteindelijk niet, maar er staan wel nog 40 kleinere dammen op stapel in het Tapajós-bekken. Daarom helpen we de Munduruku strijden voor de officiële erkenning van hun gebied door de Braziliaanse overheid.
Samen kunnen we de ontbossing overal ter wereld stoppen, voor het te laat is.
Meer weten over onze bossen-campagne
|
|
|
|
YouTube |