Heb je ooit al horen spreken over de terminal van Zeebrugge? Vele Belgen weten dit niet, maar op enkele honderden meters van de strandgangers in Knokke-Heist staat een reusachtige infrastructuur die als loskade dient voor tankers vol lng, onder meer afkomstig uit Rusland.
Eén jaar na de Russische inval in Oekraïne blijven in de Belgische terminal lng-tankers toekomen (zie tekstkader) uit Sabetta op het schiereiland Yamal in het Russische Noordpoolgebied. Dit lng wordt gelost en opgeslagen in Zeebrugge, waarna een deel wordt overgeladen op andere schepen met als bestemming Europese en niet-Europese (voornamelijk Aziatische) markten. Haaks op de richting die de EU uit wil met haar REPowerEU-plan, heeft België zijn invoer van Russisch gas in 2022 met 28% verhoogd ten opzichte van 2021. 12% van de Belgische gasinvoer is nu afkomstig uit Rusland.
Meer details zijn beschikbaar in onze onderzoeksbriefing.
© Greenpeace – Tim Dirven
Terwijl Russische olie en olieproducten Europa sinds 5 februari niet meer binnen mogen, blijft de deur wagenwijd openstaan voor Russisch gas. Deze onzin moet onmiddellijk stoppen.
Lng of liquified natural gas in het Engels, is een fossiele brandstof die voornamelijk bestaat uit methaangas in vloeibare vorm. Het gas wordt na zijn ontginning uit een ondergrondse of onderzeese gasbel gekoeld tot -162°C, waardoor het vloeibaar wordt en tot wel 600 keer krimpt in volume. Hierdoor kan het makkelijker worden vervoerd, met name via lng-tankers. Op de bestemming wordt het opnieuw in gas omgezet en geïnjecteerd in het net, in de vorm van het gas dat we kennen en gebruiken om onze woning te verwarmen.
Deze technologie heeft een zeer hoge milieukost. Naast de directe schadelijke gevolgen van de winning voor de ecosystemen rond de gasvelden, heeft lng ook een lange, complexe en energie-intensieve bevoorradingsketen. Bovendien worden in elke fase van dat proces methaanlekken waargenomen, een broeikasgas 80 keer krachtiger dan CO2. Als slechts 3% van dat methaan zou weglekken, is fossiel gas al even slecht voor het klimaat als steenkool. Volgens ramingen voor de Russische gasindustrie komt wel 5-7% van het gas vrij.
De verbinding tussen Zeebrugge en de Russische gasindustrie is niet nieuw. De terminal werd in de jaren ’80 gebouwd in het kader van een strategie om de gasbevoorrading te garanderen in onzekere tijden. Meer dan dertig jaar lang had de terminal het moeilijk en werd het amper gebruikt (de gebruiksgraad in 2016 was slechts 11%). In 2015 werden het statuut en de missie van de terminal van Zeebrugge echter omgedoopt dankzij een miljardencontract afgesloten tussen Fluxys en Yamal LNG, om van Zeebrugge de draaischijf te maken van Russische lng. Fluxys investeerde 64,8 miljoen euro in de bouw van een reservoir uitsluitend bestemd voor Noordpoolgas. Sindsdien is België dé winterroute voor de uitvoer van Russisch Noordpoolgas naar niet-Europese markten.
Greenpeace roept België op om zijn verantwoordelijkheid te nemen en zich in te zetten om de leveringen van Russische lng aan België en Europa te stoppen. Meer nog, om in lijn te blijven met onze klimaatdoelstellingen hebben we een agenda om tegen 2035 los te komen van fossiel gas. Naast de uitrol van hernieuwbare energie verder te versnellen, zoals we het afgelopen jaar al zagen, eist Greenpeace een huisvestings- en energiepact op alle beleidsniveaus om massaal te investeren in de isolatie van woningen en openbare gebouwen. Energierenovatie is een absolute ecologische en sociale vereiste, die niet alleen het welzijn van de bevolking gaat verbeteren en lokale banen gaat scheppen, maar ons ook gaat bevrijden van fossiel aardgas.