Honderden mensen zijn omgekomen bij de overstromingen die België, Duitsland en andere Europese landen hebben geteisterd. Ook de materiële schade is gigantisch. Duizenden huizen zijn verwoest. Hele buurten moeten opnieuw worden opgebouwd. Gezinnen raakten alles in een oogwenk kwijt. Ook mensen die in armoede leven, in achtergestelde buurten langs rivieren, zijn zwaar getroffen.
Eerst en vooral moeten we noodhulp bieden aan de slachtoffers. Maar we moeten ook nadenken over de toekomst. Extreme weersomstandigheden, van droogte tot overstromingen, komen steeds vaker voor en het aantal overlijdens hierdoor neemt elk jaar toe.
De klimaatcrisis leidt tot extreme weersomstandigheden
Ook elders in de wereld konden we deze maand niet naast de verwoestende gevolgen van extreem weer kijken: hittekoepels in Canada waarbij een dorp in vlammen opging, recordtemperaturen in Marokko en overstromingen in Nigeria en China.
In zijn laatste wereldwijde rapport over de gevolgen van de klimaatopwarming in 2014 heeft het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, aangetoond dat de temperatuurstijging – intussen 1,2 graden boven het pre-industriële tijdperk – resulteert in een toename van dit soort extreme weersomstandigheden, zoals droogte, hevige en meer frequente regenval en stijging van de temperatuur. Wetenschappers voorspellen dat in het meest nadelige klimaatscenario overstromingen tegen 2100 veertien keer zo vaak zullen voorkomen.
De weg vooruit: drastische vermindering van onze uitstoot
Het extreme weer toont aan dat de klimaatverandering bovenaan de politieke agenda moet staan en onmiddellijk moet worden aangepakt. Elke fractie van een graad temperatuurstijging betekent meer extreme weersomstandigheden. De Verenigde Naties hebben berekend dat om onder de 1,5°C te blijven, de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd met 7,6% per jaar moet worden verminderd. Om dit te kunnen bereiken moet Europa, als welvarend continent en historisch grote klimaatvervuiler, tegen 2030 65% minder uitstoten en tegen 2050 volledig koolstofneutraal zijn.
Dit kan enkel als fossiele brandstoffen in de grond blijven. De fossiele energie multinationals die dit al decennia weten en elke ambitieuze klimaatactie doelbewust hebben vertraagd, kunnen hun verantwoordelijkheid niet langer ontlopen. Dat Shell in beroep gaat tegen het vonnis dat hen veroordeelt om de uitstoot te verminderen, toont dat deze bedrijven nog steeds hun kop in het zand steken.
Wat wij hier nu meemaken, gebeurt al jaren in de landen van het Zuiden. Als slachtoffers van overstromingen en droogtes hebben ze af te rekenen met de gevolgen van de klimaatcrisis waarvoor zij nauwelijks verantwoordelijk zijn. In de aanloop naar de klimaattop COP 26 roepen de landen van het Zuiden de rijke landen op hun verantwoordelijkheid te nemen, door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de slachtoffers van de klimaatcrisis financieel te steunen.
Oog voor klimaat bij heropbouw
Om menselijke en materiële schade in de toekomst zoveel mogelijk te beperken, moeten we ook nadenken over de manier waarop we gaan heropbouwen. Op identiek dezelfde manier opbouwen wapent ons niet voor de toekomst. De klimatologische en sociale uitdaging mag hier niet uit het oog worden verloren.
De bouwsector is immers verantwoordelijk voor 18,7% van de broeikasgasuitstoot in België. Aan het huidige renovatietempo zullen we er niet in slagen om tegen 2050 een klimaatneutrale bouw te hebben. Bovendien heeft een op de vijf gezinnen moeilijkheden om de energiefactuur te betalen. Nieuwe gebouwen moeten klimaatneutraal zijn en bestand tegen extreme hitte en felle regen.
Daarnaast moet de ruimtelijke ordening worden herzien, door niet langer te bouwen in overstromingsgevoelige gebieden. We hebben te veel gebouwd in de buurt van rivieren. We weten nu dat ze bij hevige regenval in een paar dagen levens en hele wijken kunnen wegvagen. De rivierbeddingen zijn te ondoordringbaar en de oevers zijn te zeer gebetonneerd, waardoor het water bij hevige regenval zeer snel opzwelt tot rivierpeil. Heel onze infrastructuur, van rioleringen tot bruggen, zal zich moeten aanpassen aan deze nieuwe situatie.
Natuur als bondgenoot
De natuur kan ook onze bondgenoot worden in deze aanpassing om te vechten tegen verzengende zomers of stortregens. Onze steden en ons platteland zullen meer ruimte moeten laten voor de natuur, die verkoeling biedt in geval van hitte en regen absorbeert.
Tegelijk zal het van cruciaal belang zijn onze boeren te steunen die hun akkers verwoest zien. Om rampen in de toekomst te voorkomen, moeten we agro-ecologie steunen die, door de natuur beter te respecteren, meer kans heeft om modderstromen door monocultuurvelden te vermijden.
De overstromingen die ons land in rouw hebben gedompeld, moeten ons wakker schudden. Beperking van het verlies aan mensenlevens in de toekomst moet de leidraad zijn voor de wederopbouw, net zoals het beperken van de klimaatcrisis. Gelukkig vullen deze twee doelstellingen elkaar aan.
Samen stoppen we de vernietiging van ons leefmilieuIk steun Greenpeace
|
|
|
|
YouTube |
|