Vandaag treedt het Verbodsverdrag inzake Kernwapens (TPNW) in werking. Daarmee worden kernwapens officieel illegaal onder internationaal recht en mogen landen ze niet langer ontwikkelen, testen, produceren, overdragen, bezitten, opslaan, of (dreigen te) gebruiken. Een reden om te vieren, maar ook om te protesteren. Want België ondertekende het verdrag niet en herbergt nog kernwapens in Kleine Brogel. Samen met andere organisaties betogen we daarom vandaag aan het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken Wilmès.
2021 is ook het jaar waarin Greenpeace 50 wordt, een reis die begon toen in september 1971 een klein groepje activisten koers zette naar het eiland Amchitka, voor de westkust van Alaska, om er te proberen een kernwapentest te verhinderen. Greenpeace is dan ook zeer verheugd om in dit jubileumjaar de inwerkingtreding van dit historisch verdrag te kunnen vieren, en ons diepste respect te betuigen aan iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt, met name de International Campaign to Abolish Nuclear Weapons (ICAN), waarvan Greenpeace België via de Belgische Coalitie tegen Kernwapens deel uitmaakt.
Meer dan 75 jaar strijd tegen kernwapens
Ngo’s begonnen hun strijd tegen kernwapens in 1945. Dat verliep eerst erg moeizaam. Maar vanaf 2010 kwam er schot in de zaak toen ICAN, de Internationale Campagne tot Afschaffing van Kernwapens, begon samen te werken met enkele regeringen om een proces bij de Verenigde Naties op gang te trekken voor de ontwikkeling van een bindend instrument tegen kernwapens . Op 7 juli 2017 keurde een overweldigende meerderheid van 122 staten het TPNW goed. Tegen 24 oktober 2020 hadden 50 landen het verdrag getekend en geratificeerd. 90 dagen later kan het verdrag in werking treden… en dat is vandaag. Op 22 januari 2021 worden kernwapens dus illegaal!
Gevolgen voor België
Kernwapens waren altijd al inhumaan en immoreel, maar met de inwerkingtreding van dit verdrag worden ze ook verboden net als biologische en chemische wapens. Jean-Marc Collin, expert bij ICAN Frankrijk: “Dit is een belangrijke ontwikkeling omdat het de ‘positieve’ status van deze wapens verandert. Het TPNW is geen symbolisch verdrag, maar heeft een bindend karakter gezien de vele verbodsbepalingen die er zijn in opgenomen, zoals het verbod op productie, gebruik, bezit, … van kernwapens.”
Net als de negen kernwapenlanden (de Verenigde Staten, Rusland, China, Frankrijk, Groot-Brittannië, India, Pakistan, Noord-Korea en Israël) en de andere Europese leden van de NAVO, weigert ons land het Verdrag voor het Verbod op Kernwapens te tekenen. Het stuurde zelfs geen delegatie naar de onderhandelingen erover. Ongetwijfeld spelen hierbij de 20 Amerikaanse B61 kernbommen mee, waarvan het een publiek geheim is dat ze op de luchtmachtbasis van Kleine Brogel liggen, en die binnenkort vervangen moeten worden.
Toch heeft het verdrag vanaf vandaag ook een impact op België en andere landen die zich blijven verzetten, aldus Collin: “De impact van het verdrag zal op verschillende niveaus gevoeld worden. De internationale druk om toch te tekenen zal stijgen en diplomaten zullen moeten uitleggen waarom zij zich verzetten tegen een rechtsnorm. Het zal voor deze landen ook moeilijker worden om zich te profileren als ‘verantwoordelijke’ staten. Bovendien zal er een invloed zijn op de financiële instellingen, want het financieren van nucleaire wapens is vanaf nu verboden.”
77% van de Belgen wil dat België het verdrag ratificeert
De prioriteit is nu om meer landen te laten aansluiten bij het verdrag. Jean-Marc Collin: “In 2021 zouden er nog vele staten toetreden, waardoor het juridisch gewicht van het verdrag toeneemt. Het toezicht op de uitvoering van het verdrag is ook cruciaal, om de doeltreffendheid ervan aan te tonen. En hopelijk kan de publieke opinie die steeds positiever staat ten opzichte van het verdrag, de zaken nog sneller doen bewegen.”
Inderdaad, de blijvende weigering van België om het Verdrag te ondertekenen en ratificeren gaat in tegen de meerderheid van de bevolking. En die meerderheid groeit nog: in 2019 vond 64% van de Belgen dat België zich bij het Verdrag moet aansluiten, in 2020 was dit al 77%. We mogen ons dus ook in België nog aan nieuwe debatten over deze kwestie verwachten. Dat de federale regering wil nagaan “hoe het VN-Verdrag inzake het verbod op kernwapens een nieuwe impuls kan geven aan de multilaterale nucleaire ontwapening” is een eerste stap, maar vandaag durven we hopen dat er snel meer stappen zullen worden gezet richting een kernwapenvrije wereld, ook in België.
Ik schrijf me in op de nieuwsbrief
|
|
|
|
YouTube |
|