Het is al vaker geschreven in de marge van de coronapandemie: veesoorten brengen een buitengewoon aantal virussen over op de mens. Er is dringend meer onderzoek nodig naar de gezondheidsrisico’s van nauw contact tussen mensen en dieren, en vooral intensief gekweekte nutsdieren zoals varkens en kippen.
Een tikkende tijdbom?
In Vlaanderen bijvoorbeeld wordt zeer intensief aan veeteelt gedaan. Vlaanderen telt bijna 50 miljoen kippen, varkens en runderen op zijn grondgebied, één van de hoogste veeconcentraties van Europa. De gemiddelde densiteit van de veestapel in de EU bedraagt 0,8 grootvee-eenheden (GVE) per hectare cultuurgrond, terwijl we in België 2,8 GVE per hectare aantreffen. Alleen Malta en Nederland, met respectievelijk 4,8 en 3,4 GVE per hectare, scoren hoger (LARA rapport).
Industriële pluimvee- en varkenshouderijen, waar de dieren in zeer grote aantallen en in nauw contact met elkaar worden gehouden en over grote afstanden worden verhandeld, doen de overdracht van ziekten waarschijnlijk toenemen.
“Ook in onze stallen feesten de virussen. Hoe meer dieren op een kleine oppervlakte bij elkaar worden gehouden, hoe makkelijker het is voor virussen om te circuleren, en hoe groter de kans dat er vroeg of laat eentje overspringt naar mensen. In dat opzicht is de intensieve veehouderij een risico voor de volksgezondheid”, verklaart Peter Rottier, hoogleraar virologie aan de Universiteit Utrecht.
De industriële veeteelt – aangezwengeld door onze westerse overconsumptie van vlees, eieren en zuivel – draagt bij aan de verspreiding van zoönotische ziekten zoals de vogelgriep. Naar schatting zijn 73% van alle nieuwe besmettelijke ziekten afkomstig van dieren. Veesoorten brengen een buitengewoon aantal virussen, zoals coronavirussen en influenzavirussen, over op de mens.
Veeteelt, ontbossing, en besmettelijke ziekten
De industriële veeteelt is bovendien ook de belangrijkste oorzaak van ontbossing wereldwijd: onderzoekers schatten dat 31% van de uitbraken van opkomende besmettelijke ziekten (waaronder HIV, ebola en zika) verband houdt met veranderingen in het landgebruik als gevolg van menselijke aantasting van tropische regenwouden. De vernietiging van natuurlijke ecosystemen verhoogt met andere woorden het risico op besmetting van de mens.
Een areaal ter grootte van Henegouwen is nodig in landen als Brazilië voor de teelt van soja als krachtvoer voor de Belgische veeteelt. Bovendien wordt ook bijna 74% van onze landbouwgrond gebruikt om veevoer te telen. Dat mag niet verbazen als je weet dat er jaarlijks ongeveer 300 miljoen kippen, 11 miljoen varkens en 880.000 koeien worden geslacht in ons land.
Het verband tussen zoönosen, ons voedselsysteem en de ontbossing als gevolg van deze industriële productie wordt steeds duidelijker en steeds meer onderzocht – in het buitenland ten minste (zie recente onderzoeksrapporten van de VN en ProVeg).
Ons voedsel- en landbouwsysteem steunt op een schijnbaar oneindig groeimodel – steeds meer produceren, steeds meer vernietiging van de natuur als gevolg. Zo kunnen we niet verder.
Een coalitie van (dieren-)artsen, academici en NGO’s, roepen op om dringend onderzoek te laten uitvoeren naar de gezondheidsrisico’s van nauw contact tussen mensen en dieren, en vooral intensief gekweekte nutsdieren. Onze politici moeten daarmee aan de slag.
Zie onze concrete actiepunten voor onze ministers.
En jij? Teken onze petitie voor duurzaam landbouw
|
|
|
|
YouTube |
|