KAULILLE / BOCHOLT – De Raad van State is natuurvereniging BOS+ gevolgd in haar beroep tegen het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) dat een ontbossing tot 100 hectare waardevol bos mogelijk moest maken voor zandontginning in Kaulille (Bocholt). Ondanks de belangrijke natuurwaarde, jarenlang protest en meer dan 4000 bezwaarschriften van omwonenden en verenigingen, bleef de toekomst van dit waardevolle bosgebied erg onzeker. In een uitgebreid gemotiveerd arrest stelt de Raad van State onder meer dat de impact op klimaat  onvoldoende in rekening werd gebracht. BOS+  en Greenpeace spreken dan ook van een belangrijke overwinning voor de natuursector.

BOS+ hekelde niet alleen de schaal van de ontbossing, maar ook het twijfelachtige maatschappelijk nut, de private belangen en de gevolgde procedure. “Zonder enig maatschappelijk debat werd hier misschien wel de grootste Vlaamse ontbossing van deze eeuw gepland, en dat voor de winning van bouwzand en de winsten van enkelingen”, legt Laure De Vroey van BOS+ uit. “Dat is voor ons totaal buiten proportie, en een pijnlijk voorbeeld van de penibele bescherming van zonevreemde bossen in Vlaanderen.” 

Een derde van jaarlijkse ontbossing in één klap

De uitspraak komt er precies een week na de publicatie van een omvattend nieuw rapport over ontbossing in Vlaanderen, door BOS+ en Greenpeace. Daaruit bleek dat nog elke dag één voetbalveld Vlaams bos verdwijnt met vergunning, wat neerkomt op bijna 300 hectare per jaar. Dit RUP zou daar in één klap nog eens 100 hectare bij doen, goed voor een derde van de jaarlijkse ontbossing in Vlaanderen. “Dat de Raad van State het RUP nu vernietigt is een goede zaak, niet alleen voor alle Limburgers maar voor heel Vlaanderen. Het is bovendien een belangrijk precedent in de verdere bescherming van onze schaarse Vlaamse bossen. Grootschalige ontbossing in Vlaanderen is echt niet meer van deze tijd”, zegt Philippe Verbelen van Greenpeace.

Procedure op los zand

In haar beroep klaagde BOS+ aan dat de beslissing over dit dossier op gemeentelijk niveau genomen kon worden, dat de milieueffectenrapportage tekortschoot, te weinig alternatieven werden onderzocht en dat de klimaatimpact van de grootschalige ontbossing onvoldoende werd in rekening gebracht. De Raad van State bevestigt die tekortkomingen, en verwijst daarbij naar het negatief advies van het Agentschap Natuur en Bos dat het belang van het boscomplex in Bocholt benadrukt “als een doeltreffende en kostenefficiënte oplossing voor de [… ] uitdagingen op vlak van [het] klimaat”. 

Strijd nog niet gestreden 

De milieuverenigingen zijn opgelucht, maar benadrukken dat de strijd nog niet is gestreden. “Ontbossing is verboden” stelt het Vlaams bosdecreet, maar voorziet daarop een resem uitzonderingen. Bossen die gelegen zijn in de ‘verkeerde’ bestemmingen – zoals industriegebied in Kaulille – blijven daardoor aan een hoog tempo gekapt worden. BOS+ en Greenpeace maken zich sterk dat het draagvlak voor die ontbossingen in Vlaanderen snel kleiner wordt.

“Vandaag vieren we deze overwinning, maar die staat in schril contrast met de vele oproepen die we binnenkrijgen van burgers die over heel Vlaanderen strijd leveren om het bos in hun buurt te beschermen”, zegt Laure De Vroey. “Zonder betere bosbescherming blijft het dweilen met de kraan open. We vragen dan ook dat de Vlaamse overheid niet alleen dit dossier ter harte neemt, maar ook snel werk maakt van een moratorium op de kap van waardevol bos.”