We weten wat er moet gebeuren om te vermijden dat het klimaat op aarde ontspoort en de natuurlijke wereld instort. Nou, het EU-Mercosur vrijhandelsakkoord leidt ons verder weg in de tegenovergestelde richting. Meer vlees en zuivel, meer monocultuur, meer pesticiden, en meer auto’s. 

Dit zijn 6 redenen om het handelsakkoord tussen de EU en 4 Mercosur-landen Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay te verwerpen:

#1 Wie wil er nu nog auto’s voor koeien ruilen?

Waarom ons land nooit mag instemmen met EU-Mercosur

Duitse auto’s in ruil voor Zuid-Amerikaanse koeien, zo wordt het EU-Mercosur handelsakkoord wel eens samengevat. Maar ook Europese machines, chemische producten en geneesmiddelen (die binnen onze grenzen dikwijls illegaal zijn) zouden worden uitgevoerd in het kader van dit verdrag, terwijl gevogelte, suiker en ethanol zouden worden ingevoerd.

Op geen enkele manier vallen de EU Green New Deal, de van-boer-tot-bord-strategie (Farm to Fork) en de Europese biodiversiteitsstrategie te rijmen met een nieuw handelsakkoord dat de industriële landbouw en de Europese auto- en chemische industrie een boost geeft.

Vraag de Europese Commissie om onze toekomst te beschermen!

#2 Olie op het vuur van de Amazonebranden

Waarom ons land nooit mag instemmen met EU-Mercosur

Door meer rundvlees, soja, suiker en ethanol te importeren, verhoogt de EU de druk op inheemse gemeenschappen en de natuur in het Amazonegebied, de Gran Chaco en de Cerrado. 

De veeteelt (inclusief de teelt van soja als veevoeder) is de motor achter meer dan twee derde van de natuurvernietiging in het Braziliaanse Amazonegebied en de Cerrado, en in het Gran Chaco-gebied van Argentinië en Paraguay. Vorig jaar ging meer dan 1 miljoen hectare Amazonewoud in vlammen op. De branden zijn dit jaar nog erger: het zijn de ergste die Brazilië in de afgelopen tien jaar heeft meegemaakt.

Met de EU-Mercosur deal moedigen we het destructieve beleid van de Braziliaanse president Jair Bolsonaro aan. In tegenstelling tot wat sommigen als Europees parlementslid Geert Bourgeois (N-VA) denken, dient het akkoord helemaal niet als een “hefboom voor mensenrechten, arbeidsrechten, duurzaamheidscriteria en productnormen”. We zien geen bewijs dat het Europese handelsbeleid bijdraagt aan duurzame ontwikkeling, integendeel

Europa is namelijk al een strategische en onvervangbare handelspartner van Brazilië, zelfs zonder deze deal. De EU is de op een na grootste handelspartner van Brazilië, de op een na grootste importeur van Braziliaanse soja en een belangrijke importeur van Braziliaans rundvlees. Ondanks deze hechte economische relatie is de Unie nooit bereid geweest (of nooit machtig genoeg?) om het rampzalige milieubeleid van Bolsonaro te beïnvloeden.

De deal bewijst alleen lippendienst aan de bescherming van het klimaat en de biodiversiteit. De associatieovereenkomst geeft klimaat- en milieubescherming een zwakke juridische status. Ook het hoofdstuk over duurzame ontwikkeling in het vrijhandelsakkoord is niet geschikt om de impact op klimaat te kunnen compenseren omdat het niet behoort tot het bindend deel van het vrijhandelsakkoord. 

#3 Een deal uit de vorige eeuw

De onderhandelingen in het kader van EU-Mercosur lopen al meer dan 20 jaar achter de schermen. Greenpeace lekte vorige maand de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en de Mercosur-landen, waaruit duidelijk blijkt dat de overeenkomst structuren opzet die buiten de democratische besluitvormingsprocessen vallen, waarvan de beslissingen in tegenspraak kunnen zijn met die van de Europese en nationale parlementen.

Vrijhandelsakkoorden zijn bedoeld om de besluitvorming over belangrijke onderwerpen als landbouw, energiebronnen, arbeidsrechten en chemische stoffen weg te halen uit de publieke aandacht. De uiteindelijke overeenkomst van 2019 werd in het geheim gemandateerd, onderhandeld en goedgekeurd, zonder input van het maatschappelijk middenveld (terwijl de bedrijfslobby actief betrokken was bij delen van de onderhandelingen) of overleg met KMO’s. De duurzaamheidsimpact studie (Sustainabilty Impact Assessment-SIA) werd gepubliceerd na het einde van de officiële onderhandelingen, wat betekent dat daar tijdens de onderhandelingen geen rekening mee is gehouden.

De gepubliceerde en gelekte teksten blijven onvolledig, sommige onderhandelingen lopen gewoon verder achter de schermen zonder overzicht. Greenpeace vindt dat handels- en investeringsakkoorden transparant en democratisch moeten worden gemandateerd, onderhandeld, afgesloten en herzien.

#4 Oneerlijke concurrentie voor (onze) boeren

Kleinschalige landbouwers (zowel in Europa als in de Mercosur-landen) kunnen moeilijk concurreren met een industriële landbouproductie die vooral zal genieten van de lagere importtarieven in het kader van het vrijhandelsverdrag. De industriële landbouw van de Mercosur-landen voldoet ook niet aan de strengere normen die aan de Europese landbouwers worden opgelegd (zoals ggo’s, kunstmest, antibiotica en pesticiden waaronder bestrijdingsmiddelen die in de EU niet zijn toegelaten).

#5 Minder bescherming voor de consument

De EU hecht veel belang aan voedselkwaliteit en voedselveiligheid, dat blijkt ook uit de nieuwe  van-boer-tot-bord-strategie (Farm to Fork). Maar met het EU-Mercosur handelsakkoord zullen er producten op de markt komen die niet voldoen aan onze normen. Daardoor dreigt de kwaliteit van het voedsel op onze borden slechter te worden. Dat hoeft ook niet te verbazen met handelsovereenkomsten die duidelijk economische belangen voorrang geven op het behoud van de planeet en het welzijn van de bevolking.

#6 Alleen big business wint

Vrijhandel blijkt keer op keer alleen maar ten goede te komen aan grote bedrijven ten koste van de gemiddelde werknemer en de planeet.

De winnaars: De grootste pesticidenproducenten met zetel in Europa, zoals BASF of Bayer-Monsanto. Tussen 2016 en 2019 is hun verkoop aan Brazilië van pesticiden – die nota bene in Europa verboden zijn – met respectievelijk +44% en +50% gestegen. 

Het EU-Mercosurakkoord voorziet in gunsttarieven voor de export van Europese chemische producten naar de Mercosur-landen, die grote verbruikers zijn van pesticiden. Brazilië, Argentinië en Paraguay staan bijvoorbeeld allemaal in de top 10 van de belangrijkste klanten voor de uiterst gevaarlijke pesticiden van het Zwitserse Syngenta, goed voor 39% van de omzet van het bedrijf (Brazilië alleen al is goed voor 32%).

De verliezers: Het hoofdstuk over KMO’s in deze overeenkomst is slechts vier pagina’s lang, en de bepalingen zijn niet afdwingbaar. Het is duidelijk dat KMO’s geen prioriteit zijn voor degenen die over deze overeenkomst hebben onderhandeld.

Deze overeenkomst is gemaakt op maat van grote bedrijven. Het is moeilijk voor kleine bedrijven om mee te profiteren van de voordelen die handelsovereenkomsten kunnen opleveren. 

Tot slot verwijzen we nog naar het door de EU-Commissie bestelde Sustainable Impact Assessment om de mythe van jobs, jobs, jobs te doorprikken. Vanaf p. 394 vind je tabellen met het geschatte aantal banen per sector die er met het EU-Mercosur-akkoord zouden bijkomen of sneuvelen. De weinige cijfers die op jobwinst wijzen zijn verwaarloosbaar. Wie is bereid om daarvoor het Amazonewoud te vernietigen?

Lees ook: EU-Mercosur: hardnekkige mythes over voordelen van handelsakkoord

Kom NU in actie Ik deel op Facebook Ik deel op Twitter Ik deel op Whatsapp
Facebook Facebook Instagram Instagram Twitter Twitter YouTube YouTube Pinterest Pinterest